Ngày Tòa án trọng tài thường trực (PCA) ra phán quyết về vụ kiện của Philippines với tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở biển Đông càng đến gần (12-7), Trung Quốc càng đẩy mạnh tuyên truyền bác bỏ phán quyết.
Ngày 5-7, chiến dịch tuyên truyền của Trung Quốc đã lan đến tận đất Mỹ. Phát biểu tại một hội nghị tại trụ sở tổ chức nghiên cứu chính sách toàn cầu Carnegie Endowment for International Peace ở Mỹ, ông Đới Bỉnh Quốc, nguyên Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc, hiện đang là Chủ tịch ĐH Tế Nam tuyên bố Trung Quốc sẽ bác bỏ phán quyết của PCA và cảnh cáo Mỹ nên ứng xử cẩn trọng ở biển Đông.
Ông Đới Bỉnh Quốc lớn tiếng rằng phán quyết của PCA về vụ kiện của Philippines “không hơn một tờ giấy lộn”. Ông này không những đề nghị các nước không công nhận phán quyết mà còn cảnh cáo Trung Quốc sẽ không bỏ qua bất kỳ hành động khiêu khích nào từ phía Philippines sau phán quyết.
Ông Đới Bỉnh Quốc cáo buộc Mỹ tăng căng thẳng trên biển Đông với các hoạt động tuần tra hàng hải và hàng không trên biển Đông, cũng như khuyến khích các nước Đông Nam Á đối đầu hơn với Trung Quốc.
“Chúng tôi ở Trung Quốc sẽ không sợ hành động của Mỹ, dù Mỹ có đưa 10 tàu sân bay biển Đông. Mỹ cần nhận thức rủi ro là có thể bị lôi kéo vào rắc rối và phải trả một cái giá đắt không ngờ”, ông Đới Bỉnh Quốc đe dọa Mỹ.
Ông Đới Bỉnh Quốc vận động biển Đông và đe dọa Mỹ ngay trên đất Mỹ. (Ảnh: FP)
Bài phát biểu của ông Đới Bỉnh Quốc ngay sau đó được đăng trên trang web Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Philippines kiện Trung Quốc lên PCA năm 2013 sau hàng loạt cuộc đối đầu với Trung Quốc quanh bãi cạn Scarborough mà Philippines đang kiểm soát. Trung Quốc luôn cho rằng PCA không có thẩm quyền giải quyết vụ kiện, dù theo Công ước LHQ về luật biển mà Trung Quốc là thành viên phê chuẩn ghi rõ PCA có thẩm quyền giải quyết các bất đồng hàng hải. Tuy nhiên, PCA không có thẩm quyền thực thi phán quyết.
Trung Quốc gần đây tuyên bố có đến 60 nước ủng hộ Trung Quốc trong vụ kiện với Philippines. Tuy nhiên, theo báo Wall Street Journal (Mỹ) đây là thông tin thổi phồng, thực chất chỉ có 8 nước ủng hộ Trung Quốc (Afghanistan, Gambia, Kenya, Niger, Sudan, Togo, Vanuatu, Lesotho). Đây không phải là những quốc gia biển ở Đông Nam Á.
Bên cạnh đó có nhiều nước không ủng hộ Trung Quốc trong vụ kiện. Mỹ và hầu hết các nước trong khu vực đều kêu gọi Trung Quốc và Philippines tuân thủ phán quyết.
Chưa rõ thực tế Trung Quốc sẽ phản ứng thế nào khi chính thức có phán quyết của PCA, tuy nhiên theo trang tin Foreign Policy (Mỹ), từ những lời lẽ của ông Đới Bỉnh Quốc có thể đoán được là phản ứng này sẽ không nhẹ nhàng.
Nhiều chuyên gia nhận định khả năng lớn là Trung Quốc sẽ xúc tiến cải tạo quanh bãi cạn Scarborough. Động thái này sẽ tăng căng thẳng và có thể kích thích xung đột với Philippines và Philippines sẽ nhờ Mỹ hỗ trợ quân sự. Diễn biến sau đó sẽ rất khó lường.
Vì lo ngại chiến tranh, ngày 5-7, Tổng thống mới của Philippines Rodrigo Duterte khẳng định Philippines sẵn sàng đối thoại với Trung Quốc sau khi PCA ra phán quyết để tránh xung đột. “Một khi thuận lợi, hãy đàm phán. Chiến tranh là điều bẩn thỉu và chúng tôi không sẵn sàng.”
Về phần mình Trung Quốc tuyên bố sẵn sàng đàm phán với Philippines miễn Philippines bỏ qua phán quyết của PCA.
