Ngày 28-9, TAND TP Cần Thơ đưa ra xét xử phúc thẩm vụ kiện hành chính giữa người khởi kiện là bà VTXG và người bị kiện là UBND quận Ninh Kiều do có kháng cáo của người bị kiện.
Vụ án từng bị hủy…
Theo hồ sơ, bà G. trình bày, ngày 26-9-2001, ông NVC thỏa thuận chuyển nhượng cho bà G. phần đất do ông này đứng tên. Tổng diện tích chuyển nhượng gần 5.000 m2. Sau đó, bà G. được UBND TP Cần Thơ (cũ) cấp cho hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (gọi tắt giấy đỏ) vào năm 2002. Bà G. đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính và đóng thuế sử dụng đất theo quy định.
Khi chuyển nhượng, phần đất này chưa nằm trong phần đất quy hoạch khu dân cư 91B. Sau khi chuyển nhượng thì phần đất này thuộc diện quy hoạch giai đoạn 2 nhưng Công ty Cổ phần Phát triển nhà Cần Thơ lại bồi thường tiền cho ông C. và phân chia phần đất này thành 31 lô để bán nền cho các hộ khác.
Bà G. khiếu nại liên tục đến các cấp chính quyền. Đến ngày 2-2-2010, UBND TP Cần Thơ ban hành Kết luận 02 và ngày 26-3-2010, UBND quận Ninh Kiều ban hành Quyết định 966 thu hồi giấy đỏ (một giấy) của bà G. Bà G. khiếu nại Quyết định 966 và sau đó UBND quận Ninh Kiều ra quyết định không chấp nhận khiếu nại của bà.
Không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại, bà G. khởi kiện ra tòa yêu cầu hủy Quyết định 966. Vụ án được hai cấp tòa TP Cần Thơ xử nhưng sau đó bản án giám đốc thẩm đã hủy cả hai bản án sơ, phúc thẩm, giao hồ sơ cho TAND quận Ninh Kiều xử lại.
Người bị kiện cho rằng quyết định thu hồi giấy đỏ của bà G. dựa trên bốn căn cứ. Một là, UBND TP Cần Thơ (cũ) cấp giấy đỏ cho bà G. trong khi đất có tranh chấp là không đúng khoản 2, khoản 3 Điều 30 Luật Đất đai năm 1993 (sửa đổi, bổ sung năm 2001).
Hai là, bà G. được cấp giấy đỏ trước 17 ngày so với ngày bà G. hoàn thành nghĩa vụ tài chính là chưa phù hợp Điều 10, Điều 11 Nghị định 17/2009 và khoản 4, khoản 5 Điều 14 Nghị định 79/2001. Ba là, UBND TP Cần Thơ (cũ) vẫn cấp giấy đỏ cho bà G. trong khi có các công văn ngăn chặn cũng của UBND TP Cần Thơ (cũ) là không đúng quy định. Bốn là, trên cơ sở Kết luận 02/2010 của UBND TP Cần Thơ xác định việc cấp giấy đỏ cho bà G. là trái pháp luật nên cần phải thu hồi.
Hủy bỏ vì thu hồi trái pháp luật
Xử sơ thẩm vào ngày 27-6-2017, TAND quận Ninh Kiều nhận định Quyết định 966 của UBND quận Ninh Kiều áp dụng Nghị định 181/2004 về thi hành Luật Đất đai, Nghị định 84/2007 quy định bổ sung về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, thực hiện quyền sử dụng đất…, Nghị định 88/2009 quy định về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở… Đây là những văn bản pháp luật đều không có điều khoản hồi tố.
Điều này có nghĩa rằng UBND quận Ninh Kiều áp dụng các văn bản này để làm căn cứ thu hồi giấy đỏ đã cấp cho bà G. thời điểm trước đó (năm 2002) là không đúng nguyên tắc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật được quy định tại Điều 83 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008.
Tranh chấp giữa bà G. và ông C. là tranh chấp hợp đồng dân sự nên không thể xem việc cấp giấy đỏ cho bà G. thuộc trường hợp đất có tranh chấp. Khi chuyển nhượng đất cho bà G., đất ông C. không có tranh chấp với ai.
Việc chậm nộp thuế của bà sau 17 ngày so với ngày cấp giấy là do thông báo của cơ quan có thẩm quyền, việc này không phải lỗi của bà G. Hơn nữa, đấy không phải là căn cứ để thu hồi giấy đỏ vì bà G. cũng đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính trước ngày thu hồi rất nhiều năm. Mặt khác, tại thời điểm lúc bây giờ, Nghị định 88/2009 chưa ban hành.
Trong thủ tục cấp giấy cho bà G., UBND TP Cần Thơ (cũ) có nhiều văn bản có quan điểm khác nhau, nhiều văn bản đồng ý và ngược lại. Tuy nhiên, việc bà G. nhận chuyển nhượng của ông C. là quan hệ pháp luật dân sự. Thủ tục chuyển nhượng đáp ứng điều kiện luật định và thời điểm đó không hề có quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời nào từ phía cơ quan giải quyết tranh chấp dân sự nên việc cấp giấy đỏ cho bà G. là đúng quy định.
UBND quận Ninh Kiều thu hồi giấy đỏ của bà G. trên cơ sở Kết luận 02/2010 của UBND TP Cần Thơ nhưng kết luận này cũng vận dụng các văn bản pháp luật có sau rất lâu so với thời điểm cấp giấy và các văn bản này cũng không có quy định hồi tố…
Từ đó, tòa sơ thẩm cho rằng Quyết định 966/2010 của UBND quận Ninh Kiều về việc thu hồi giấy đỏ của bà G. là không có căn cứ và trái pháp luật nên cần phải hủy bỏ. Do đó, yêu cầu của bà được tòa chấp nhận.
Sau đó, UBND quận Ninh Kiều kháng cáo toàn bộ bản án. Xử phúc thẩm ngày 28-9, TAND TP Cần Thơ đã bác kháng cáo của UBND quận Ninh Kiều, giữ y bản án sơ thẩm như trên.
