Theo Reuters, ông John Kerry nhận định quyết định đơn phương của Trung Quốc về thiết lập vùng nhận dạng phòng không trên biển Hoa Đông là toan tính nhằm thay đổi nguyên trạng ở biển Hoa Đông; vấn đề leo thang này chỉ làm gia tăng căng thẳng trong khu vực và tạo ra nguy cơ dẫn đến biến cố.
Ông ghi nhận quyền tự do bay và nhiều nguyên tắc quốc tế về sử dụng không phận và hải phận rất cần thiết cho thịnh vượng, ổn định và an ninh ở Thái Bình Dương. Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc không tiến hành đe dọa đối với các máy bay không nhận dạng hay không tuân theo hướng dẫn phát đi từ phía Bắc Kinh”.
Ông cho biết Mỹ khuyến khích Trung Quốc quan sát thận trọng, kiềm chế và Mỹ sẽ tham vấn với Nhật và các bên khác có liên quan trong khu vực về vùng nhận dạng phòng không mới của Trung Quốc.
Trong khi đó, Tân Hoa xã (Trung Quốc) đưa tin hai máy bay trinh sát đã tiến hành chuyến tuần tra đầu tiên sau khi vùng nhận dạng phòng không được lập và các máy bay cảnh báo sớm cùng máy bay chiến đấu đã tháp tùng yểm trợ. Trả lời báo chí ngày 23-11, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Dương Vũ Quân nêu năm vấn đề:
1. Vùng nhận dạng phòng không được một quốc gia có biển lập để cảnh báo sớm nguy cơ hàng không. Không phận vùng này nằm ngoài không phận quốc gia.
2. Vùng nhận dạng phòng không được thiết lập phù hợp với Hiến chương LHQ, luật pháp quốc tế và thực tiễn quốc tế.
3. Không phận của vùng này được xác định theo nhu cầu phòng không và bảo đảm các chuyến bay ở Trung Quốc.
4. Máy bay nước ngoài vào vùng nhận dạng phòng không của Trung Quốc phải tuân theo quy định nhận dạng. Trung Quốc sẽ áp dụng mọi biện pháp thích hợp khi có đe dọa hàng không và vật thể bay không xác định đến từ biển. Các biện pháp này gồm nhận dạng, giám sát, kiểm soát và xử lý.
5. Trung Quốc sẽ thiết lập thêm nhiều vùng nhận dạng phòng không nữa vào lúc thích hợp.
Khi được hỏi tại sao vùng nhận dạng phòng không mới lập chỉ cách một số nước 130 km, người phát ngôn Bộ Quốc phòng nói năm 1969, một nước có liên quan đã lập vùng nhận dạng phòng không cách Trung Quốc cũng chỉ 130 km.
D.THẢO
