Án tuyên một đằng, phát hành một nẻo, khắc phục sao?

Tại phiên xử, tòa tuyên phạt bị cáo 14 năm tù. Ngay sau đó, dù chưa nhận được bản án phát hành chính thức, các nạn nhân vẫn kháng cáo.

Mới đây, TAND tỉnh Khánh Hòa phát hành bản án gửi đến những người tham gia tố tụng và VKS. Phần quyết định của bản án lại chỉ ghi phạt bị cáo Ngọc 12 năm tù (giảm hai năm so với lúc tuyên án công khai), làm các nạn nhân trong vụ án rất bức xúc và làm đơn khiếu nại. Ngày 20-3, thẩm phán chủ tọa phiên tòa đã ký phát hành thông báo cho biết do có sai sót trong khâu đánh máy nên đánh nhầm mức án của bị cáo, nay tòa đính chính lại là phạt bị cáo 14 năm tù.

Ở đây, chúng tôi chỉ muốn bàn về chuyện xử lý ra sao đối với việc phát hành án sai so với biên bản nghị án và bản án gốc đã tuyên tại phiên tòa (đính chính hay thu hồi, hủy bỏ để phát hành lại)? Trao đổi với một số thẩm phán, chúng tôi nhận thấy có đến ba luồng quan điểm:

Thứ nhất, do có sai sót nhầm lẫn trong lỗi kỹ thuật đánh máy nên thẩm phán chủ tọa phiên tòa có quyền khắc phục bằng việc ban hành thông báo đính chính như trên.

Thứ hai, không thể có chuyện nhầm lẫn ở đây vì trên bàn phím đánh máy, số 2 và số 4 cách nhau bởi số 3. Hơn nữa, ngoài chữ số 12, bản án phát hành còn ghi chú cả chữ là mười hai. Phần quyết định hình phạt là quan trọng nhất trong phần nội dung của bản án nên sai sót này đã vi phạm tố tụng nghiêm trọng, phải được sửa sai theo thủ tục phúc thẩm hoặc giám đốc thẩm.

Thứ ba, tòa phúc thẩm sẽ xem xét và quyết định về tính hợp pháp của bản án sơ thẩm và cả nội dung đính chính trong phiên xử phúc thẩm. Gặp trường hợp không có kháng cáo, không có kháng nghị thì tòa án đã phát hành bản án sai có quyền thu hồi các bản án này để phát hành lại cho đúng với bản án gốc hoặc kiến nghị cấp trên xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm.

Vì các nhận thức còn thiếu thống nhất như trên, chúng tôi thiết nghĩ Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao cần hướng dẫn cụ thể trong trường hợp nào thì tòa được phép “đính chính”, “giải thích”, “sửa chữa” hay “bổ sung” bản án sơ, phúc thẩm.

Luật sư NGUYỄN HỒNG HÀ, Đoàn Luật sư tỉnh Khánh Hòa