Mới đây, TAND TP Cần Thơ đã đưa ra xét xử phúc thẩm vụ án chống người thi hành công vụ đối với bảy bị cáo. Theo đó, có hai bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, năm bị cáo xin hưởng án treo.
Lý do họ phạm tội là thấy giá đất bị thu hồi thấp quá nên đã chế bom xăng, lấy bình gas… chống đối đoàn cưỡng chế thu hồi đất để đòi giá cao hơn, thêm nền tái định cư.
Đây là một vụ án khá đau lòng, bởi có đến 5/7 bị cáo là người trong một gia đình, có quan hệ chị em, mẹ con, vợ chồng. Bảy bị cáo có người đã lớn tuổi, người làm công nhân, làm vườn, buôn bán, làm thuê; người thì học hết lớp 12, người thì không biết chữ…
“Chỉ tính hăm dọa, đâu biết cớ sự ra vậy”
Tại phiên tòa, bị cáo NTS là bị cáo lớn tuổi nhất, là mẹ ruột của hai bị cáo khác, nói “thấy đất rẻ quá, chỉ tính hăm dọa thôi, đâu biết cớ sự ra vậy. Bị cáo biết lỗi rồi”. Nói rồi bà đưa vạt áo chậm nước mắt trình bày lý do xin án treo là bản thân có bệnh, từng bị đột quỵ hai lần. Bị cáo trình bày: “Chồng bị đột quỵ hiện đang nằm một chỗ. Bị cáo thì thế này (và bật khóc)”.
Tòa hỏi đoàn cưỡng chế phát loa kêu những người không liên quan ra ngoài, vì sao lại không ra? Em gái bà S nói gia đình cũng có đất đã bị thu hồi và nhận bồi thường rồi vì thấy giá thỏa đáng. “Bữa đó anh rể bị đột quỵ nên qua chăm sóc giùm. Thấy bị vậy không đành lòng”!
Con gái bà S thì trình bày lý do đã biết lỗi, hoàn cảnh gia đình bị cáo có chồng (cũng là bị cáo trong vụ này) đang bị tạm giam, mẹ thì bệnh nền, cha thì bị đột quỵ, bản thân đang nuôi hai con nhỏ nên xin hưởng án treo để chăm sóc con. Trong vụ này, em trai của bị cáo cũng đang bị tạm giam.
Bị cáo là người ở nhờ trong nhà của bà S thì “tỉnh bơ” trả lời: nói chung là chửi thôi mà không biết chửi ai?! Mục đích chửi là muốn cản lại vì sợ bị mất đồ!
Sau khi xét xử, tòa phúc thẩm nhận định, bị cáo NHN (con trai bà S) có vai trò cao nhất nên hình phạt phải cao hơn những người còn lại.
Bị cáo LTV (con rể bà S) là người chống đối tới cùng, sự liều lĩnh thể hiện qua việc tấn công làm bị thương hai chiến sĩ, mức án sơ thẩm đã tuyên là phù hợp. Tuy nhiên, bị cáo đã bồi thường xong nên giảm nhẹ một phần hình phạt (3 tháng tù).
Năm bị cáo còn lại tòa cũng cho rằng mức án sơ thẩm là phù hợp, trong đó bốn bị cáo bị phạt năm tháng tù là dưới khung hình phạt do đã xem xét các lý do về nhân thân và hoàn cảnh. Một bị cáo xin cải tạo không giam giữ nhưng tòa cũng bác với lý do không đảm bảo an ninh trật tự tại địa phương.
Vì vậy, tòa tuyên không chấp nhận kháng cáo của sáu bị cáo, chấp nhận giảm nhẹ cho một bị cáo. Theo đó, có sáu bị cáo bị phạt từ năm tháng đến một năm sáu tháng tù về tội chống người thi hành công vụ; một bị cáo bị phạt một năm chín tháng tù về hai tội chống người thi hành công vụ và cố ý gây thương tích.
Chống đối đòi tăng bồi thường, thêm nền
Theo bản án sơ thẩm, khoảng 8 giờ, ngày 11-5-2023, đoàn cưỡng chế thu hồi đất do ông chủ tịch một phường ở quận Ninh Kiều làm trưởng ban đã đến khu vực để thực hiện cưỡng chế thu hồi diện tích gần 300 m2 đất đối với các hộ trong gia đình ông NVH nằm trong dự án khu tái định cư. Các hộ này cho rằng tiền bồi thường thấp nên không nhận, yêu cầu phải nâng mức tiền bồi thường và cấp thêm nền tái định cư.
Trước khi tiến hành việc cưỡng chế, ông chủ tịch phường đã phát loa mời các hộ ra trước cổng rào để nghe triển khai các quyết định cưỡng chế. Tuy nhiên, đại diện các hộ không chấp hành và có lời nói thô tục xúc phạm, lăng mạ các thành viên của đoàn cưỡng chế, rồi bỏ đi vào bên trong đóng cửa rào lại, đe dọa sẽ dùng bom xăng và dao chống trả đến cùng nếu lực lượng cưỡng chế tiến vào nhà.
Tại thời điểm trên, trong khuôn viên phần diện tích đất bị cưỡng chế có khoảng hơn 20 người, đa số đều là người trong một gia đình có quan hệ vợ - chồng, anh - chị - em, cha - mẹ - con, có người ở nhờ, có người là bạn bè, người quen của những người trong nhà.
Trong lúc đoàn cưỡng chế vận động, tuyên truyền, yêu cầu những người không có liên quan rời khỏi phần đất bị cưỡng chế thì những người trong nhà tiếp tục đe dọa dùng vũ lực, có hành vi cản trở việc cưỡng chế, không cho đoàn cưỡng chế vào bên trong cửa rào.
Cụ thể là các bị cáo trong vụ này, người thì cầm bình xăng tạt về phía lực lượng cưỡng chế đứng bên ngoài cửa rào và cầm dao đi xung quanh bên trong phần đất bị cưỡng chế; đổ xăng vào vỏ chai bia, nhét vải ở miệng chai để làm bom xăng.
Người thì đứng chặn ngay cửa rào, ngăn cản không để đoàn cưỡng chế vào bên trong, mang bình gas 13kg đặt sát hàng rào và mở van cho xì gas một lúc để đe dọa đối với đoàn cưỡng chế.
Người thì tạt xăng ra ngoài, đe dọa ai đi vào thì sẽ thảy điếu thuốc đốt cháy, hoặc mang dao mác ra nói sẽ “liều mạng”…
Đến chiều cùng ngày, lực lượng cảnh sát cơ động và phòng cháy, chữa cháy đến để đảm bảo an ninh trật tự và khống chế nhóm đối tượng có hành vi quá khích. Dù vậy, khi nghe đoàn cưỡng chế vận động nhưng các bị cáo vẫn không chấp hành, một số người bắt đầu ném vỏ chai bia về phía đoàn cưỡng chế.
Trong lúc trong lúc lực lượng cảnh sát cơ động tiến vào khống chế, đưa những người trong gia đình ra bên ngoài thì một bị cáo đã dùng dao chém vào vai, cổ tay của hai chiến sĩ cảnh sát cơ động, gây thương tích 1% và 5%.
Xử sơ thẩm, TAND quận Ninh Kiều phạt sáu bị cáo mức án từ năm tháng đến một năm sáu tháng tù về tội chống người thi hành công vụ; một người hai năm tù về hai tội chống người thi hành công vụ và cố ý gây thương tích.
