Cho ý kiến về dự luật, ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho rằng việc vẫn giữ quy định nợ công được 3 cơ quan cùng quản (Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước) có ưu điểm căn bản là phát huy được thế mạnh của mỗi cơ quan trong việc huy động các nguồn vốn vay.
Tuy nhiên, việc phân chia như trên không gắn giữa trách nhiệm đi vay, sử dụng vốn với trách nhiệm và khả năng trả nợ.
ĐBQH Hoàng Văn Cường (Hà Nội)
Ông nhấn mạnh việc phân tách như vậy là không phù hợp và phân tích: “Điều này không chỉ gây nguy hại là vượt trần nợ công mà điều nguy hại hơn là thời hạn và tiến độ trả nợ gốc và lãi không phân bổ đều theo thời gian, không phù hợp với thu, chi ngân sách, thặng dư xuất, nhập khẩu và khả năng trả nợ của nền kinh tế, tạo ra áp lực trả nợ dồn vào từng thời điểm nặng như giai đoạn hiện nay”.
Cũng theo ĐB Cường, việc quy định trách nhiệm của các cơ quan quản lý nợ công hiện đang “rất mập mờ”. Ông chỉ rõ “theo đúng nghĩa trách nhiệm một người khi thực hiện nhiệm vụ nếu để xảy ra hậu quả không tốt thì phải gánh chịu hậu quả đó”.
Tuy nhiên, trong luật hiện nay đang quy định trách nhiệm như thẩm định, giám sát, đề xuất, báo cáo, v.v... những quy định như vậy, đây không phải là trách nhiệm mà là nhiệm vụ của cơ quan đó phải làm. “Nếu không quy định trách nhiệm phải gánh chịu về hậu quả thì đương nhiên cơ quan nào cũng muốn nhận nợ về mình"
ĐB Cường nói và đề nghị phải quy định các cơ quan đi vay về cho vay lại hoặc bảo lãnh vay phải chịu trách nhiệm trả nợ thay nếu người vay không trả được nợ.
ĐBQH Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa Vũng Tàu)
Đồng tình với ý kiến này, ĐB Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa - Vũng Tàu) nhận định việc quy định nhiều cơ quan cùng đầu mối để quản lý nợ công như hiện nay là chưa đáp ứng với yêu cầu về cải cách hành chính và sẽ không khắc phục được hạn chế đang diễn ra trên thực tế.
“Thông lệ quốc tế thì nhiều quốc gia trên thế giới cũng đang thực hiện quy định một đầu mối quản lý tập trung thống nhất nguồn lực. Tất nhiên, một số đại biểu nói rằng nó không có một mô hình duy nhất cho tất cả các nước, nhưng đối với chúng ta cũng nên tổng kết lại để xem quá trình quản lý trong thời gian vừa qua đã hiệu quả chưa? Nếu nó hiệu quả thì tại sao nợ công của chúng ta lại tăng một cách nhanh như vậy và sử dụng hiệu quả của nợ công này trong thời gian vừa qua chúng ta thấy trên diễn đàn Quốc hội cũng đề cập rất nhiều về vấn đề này” – ĐB Tuyết đặt câu hỏi.
| Nợ công những năm qua tăng rất nhanh Nợ công nước ta trong những năm qua tăng rất nhanh, từ năm 2010 ở mức 50% GDP thì nay đã lên đến 63,7% GDP. Mỗi năm chúng ta tăng khoảng 300.000 tỷ đồng, nợ công tăng nhanh áp lực cả nợ Chính phủ ngày càng cao, Chính phủ phải vay vốn nhiều và làm tăng tổng cầu vốn trên thị trường tiền tệ và điều đó làm tăng lãi suất tín dụng. Điều này cho thấy không chỉ có nợ xấu làm tăng lãi suất mà nợ công cũng làm tăng lãi suất. Nợ công cuối năm 2015 đã ở mức 62,8% và Quốc hội cũng đã thông qua Nghị quyết số 25 xác định trần nợ công là 65% GDP. Như vậy, dư địa cho chúng ta thực hiện trong 5 năm nay chỉ còn tăng thêm khoảng 2,2% GDP, trong khi 5 năm trước là tăng thêm 12,8% GDP. Trong 2 ngày chất vấn và đặc biệt ngày hôm qua chúng ta thấy được nhu cầu đầu tư công, nhu cầu đầu tư kết cấu hạ tầng của các tỉnh, các địa phương còn rất lớn và dư địa còn rất hạn hẹp. Vì vậy, việc kiểm soát nợ công, quản lý nợ công, thống kê, kế toán kiểm tra, giám sát quản lý rủi ro để đảm bảo an toàn nợ công là cấp thiết. Điều mà tôi lưu ý, nợ công tăng lên không chỉ do Luật Quản lý nợ công hiện hành không phù hợp mà do nhiều nguyên nhân, từ nhu cầu chi tiêu công của chúng ta ngày càng cao, bội chi ngân sách luôn vượt mức dự toán. Bình quân 5 năm qua chúng ta bội chi là 5,8% GDP một năm, trong khi dự toán kế hoạch chỉ có 4,5% GDP. Vay ODA, vay ưu đãi vì có chữ ưu đãi lãi suất thấp cho nên chúng ta cũng đẩy nhanh việc vay và giải ngân cũng vượt mức lên tới 32,8 tỷ đô la trong 5 năm qua. Chi thường xuyên thì liên tục gia tăng, trong đó có chi cho chúng ta, khoản chi đó chiếm từ 55% tổng chi nay đã gần 70% tổng chi trong khoản chi ngân sách, đầu tư công hiệu quả thấp, tăng trưởng không đạt kế hoạch, thời gian thi công kéo dài dẫn đến nợ công rất cao. |
