Đầu năm 2023, giá năng lượng ở châu Âu giảm mạnh khi thời tiết mùa đông ấm hơn bình thường và nền kinh tế toàn cầu có nhiều chuyển biến tích cực. Sự sụt giảm này của giá năng lượng trái ngược với những gì diễn ra đầu năm ngoái khi xung đột Nga - Ukraine đẩy giá dầu và khí đốt tăng chóng mặt, khiến châu Âu rơi vào khủng hoảng năng lượng nghiêm trọng.
Thời tiết ấm, dự trữ nhiều
Theo ghi nhận của tờ Financial Times, giá khí đốt giao sau trên sàn giao dịch TTF ở Hà Lan - giá tham chiếu của thị trường khí đốt châu Âu giảm hơn 10% trong phiên giao dịch tuần trước, xuống còn 68,9 USD/megawatt giờ (MWh) - mức thấp nhất kể từ tháng 11-2021. Đây là mức giảm đáng chú ý khi mới hồi tháng 8 năm ngoái giá khí đốt ở TTF còn ở mức cao nhất mọi thời đại 365 USD/MWh.
Trong năm 2023 châu Âu cần đặc biệt chú ý khả năng cạnh tranh với một trong những khách hàng lớn nhất trên thị trường năng lượng, khi Trung Quốc tăng nhập khẩu trở lại sau khi mở cửa.
Chuyên gia ADI IMSIROVIC, Viện Nghiên cứu năng lượng Oxford (Anh)
Không chỉ giá khí đốt giảm, giá dầu thô Brent giao tương lai ở sàn giao dịch London - giá tham chiếu của thị trường dầu quốc tế cũng giảm 5,2% trong tuần trước, xuống khoảng 77,84 USD/thùng vì nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu và lo ngại suy giảm nhu cầu ở Trung Quốc.
Theo chuyên gia Tom Marzec-Manser, Trưởng nhóm phân tích khí đốt châu Âu tại Công ty nghiên cứu thị trường ICIS (Anh), đợt sụt giá ở châu Âu những ngày gần đây cho thấy thị trường tin rằng nếu có một đợt lạnh khác trong vài tháng tới thì châu lục này vẫn sẽ có đủ dự trữ năng lượng để vượt qua.
Trong nỗ lực vượt khủng hoảng năng lượng, từ giữa tháng 11-2022 châu Âu dự trữ được 95% sức chứa khí đốt. Tháng 12-2022 thường là tháng mà dự trữ khí đốt của châu Âu giảm đi nhiều do nhu cầu sưởi ấm nhưng năm nay, từ sau Giáng sinh, dự trữ khí đốt của khu vực này thậm chí còn tăng thêm. Ở thời điểm cuối tháng 12-2022, dự trữ khí đốt của châu Âu ở mức 83,37% sức chứa, theo dữ liệu từ Cơ quan Hạ tầng khí đốt châu Âu (GIE). Mức dự trữ này cao hơn khoảng 30% so với cùng kỳ năm 2021 và cao hơn 10% so với mức trung bình cùng kỳ năm năm.
 |
Một trung tâm mua sắm ở Berlin (Đức). Giá khí đốt và dầu giảm là tin vui với người dân châu Âu sau thời gian dài chịu đựng cuộc khủng hoảng giá năng lượng. Ảnh: THE NEW YORK TIMES |
Khó giảm bền vững
Những năm trước châu Âu nhập khẩu lượng khí hóa lỏng (LNG) thấp hơn so với Nhật và Trung Quốc nhưng kể từ khi xung đột Nga - Ukraine leo thang, khối buộc phải tìm kiếm nguồn cung cấp nhiên liệu thay thế.
Dữ liệu từ Công ty phân tích thị trường Refinitiv (Anh) cho thấy châu Âu đã nhập khẩu 101 triệu tấn LNG vào năm 2022, nhiều hơn 58% so với năm trước. Khu vực này chiếm 24% lượng nhập khẩu LNG toàn cầu trong giai đoạn này, trở thành nơi nhập khẩu LNG lớn nhất thế giới.
Trong năm 2022, nhập khẩu LNG của châu Âu tương đương với 137 tỉ m3 khí tự nhiên, gần bằng khoảng 140 tỉ m3 khí nhận được từ Nga qua đường ống vào năm 2021.
Dù thời điểm này châu Âu chưa khan hiếm khí đốt nhưng các nhà phân tích cảnh báo rằng châu lục này sẽ cần nhập khẩu nhiều LNG hơn trong năm 2023 để lấp đầy các cơ sở lưu trữ. Lý do là năm 2023 Nga khả năng sẽ ngừng cung cấp. Do đó khả năng thị trường LNG toàn cầu sẽ tiếp tục khan hàng và giá khí đốt có thể lên cao trở lại, theo Bloomberg.•
Giá khí đốt Mỹ cũng trên đà giảm
Giá khí đốt ở Mỹ - vốn thấp hơn nhiều so với giá khí đốt ở châu Âu nhờ nguồn cung khí đá phiến ở nước này tăng mạnh trong năm ngoái cũng sụt giảm những ngày gần đây khi thời tiết ấm hơn dự báo ở hầu hết các bang sau đợt bão tuyết dữ dội, nên nhu cầu sưởi ấm không tăng cao.
Giá khí đốt ở cảng Henry Hub - giá tiêu chuẩn của thị trường khí đốt Mỹ dao động quanh mức khoảng 4 USD/triệu BTU, gần mức thấp nhất trong năm qua và giảm 40% so với thời điểm giữa tháng 12-2022.
Xuất khẩu LNG của Mỹ tăng mạnh trong năm ngoái, khi các nước châu Âu đổ xô mua LNG từ Mỹ và một số nhà cung cấp khác như Qatar để thay thế cho nguồn cung khí đốt Nga bị cắt giảm. Do đó, giá LNG tại Henry Hub tăng lên mức 10 USD/triệu BTU hồi tháng 8, mức cao nhất trong 14 năm. Hiện tại, lượng LNG Mỹ bán cho châu Âu đã đạt gần mức tối đa và không có nhà máy LNG nào mới ở Mỹ dự kiến đi vào hoạt động trong năm nay.
