Chiến dịch trên bộ của Israel tại Lebanon sẽ đi tới đâu?

Sáng sớm 1-10, Israel đã tiến quân vào miền nam Lebanon. Đây là bước leo thang đáng kể trong căng thẳng Israel - Hezbollah cũng như mở ra một mặt trận mới trong cuộc chiến giữa Israel và các lực lượng thân Iran trong khu vực, kể từ khi chiến sự Israel - Hamas bùng nổ vào hồi tháng 10-2023.

Động thái này diễn ra sau khi Israel làm chao đảo lực lượng Hezbollah với một loạt chiến dịch bất ngờ như kích nổ hàng loạt máy nhắn tin, bộ đàm của Hezbollah, ám sát lãnh đạo nhóm này - ông Hassan Nasrallah và không kích nhiều mục tiêu của nhóm ở miền nam Lebanon.

Israel mở chiến dịch trên bộ tại Lebanon

Trong tuyên bố được đưa ra vào khoảng 2 giờ sáng 1-10, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết lực lượng nước này đã phát động một cuộc tấn công "có mục tiêu và giới hạn" vào Lebanon cũng như đưa quân sang miền nam Lebanon. Theo đó, chiến dịch tập trung nhắm vào các mục tiêu và cơ sở hạ tầng của Hezbollah được đặt tại một số ngôi làng dọc biên giới hai nước, mà Israel cho là gây ra mối đe dọa trực tiếp đến người dân Israel ở miền bắc nước này.

Tờ The New York Times dẫn lời một số quan chức Israel giấu tên cho biết lực lượng được triển khai trong cuộc tấn công này bao gồm các nhóm biệt kích nhỏ, được không quân và pháo binh yểm trợ, nhằm thu thập thông tin tình báo về các cứ điểm, đường hầm và cơ sở hạ tầng quân sự của Hezbollah để có thể tấn công từ trên không hoặc trên bộ.

Chiến dịch này đã làm dấy lên lo ngại rằng Israel sẽ mở rộng quy mô và kéo dài thời gian hoạt động trong bối cảnh những ngày gần đây hàng ngàn lính Israel đã được bổ sung tại miền bắc nước này.

Theo thông tin tình báo nguồn mở, Israel có thể đã chuẩn bị ít nhất 18 lữ đoàn, tức khoảng từ 70.000 đến 100.000 lính cho chiến dịch này. Tờ The New York Times hôm 30-9 cũng ghi nhận rằng có hơn 20 xe quân sự Humvee chở đầy lính được trang bị đầy đủ, hàng chục xe tải hậu cần cùng một số xe bọc thép của Israel đã hướng về miền bắc.

Tuy nhiên, đài CNN dẫn lời các quan chức Israel cho biết Israel không có kế hoạch “chiếm đóng lâu dài ở miền nam Lebanon” mà chỉ tập trung vào việc loại bỏ các mối đe dọa trước mắt. Dù vậy, các quan chức này từ chối cho biết kế hoạch này sẽ kéo dài trong bao lâu và Israel sẽ tiến sâu tới đâu.

Trước những dấu hiệu về chiến dịch đổ bộ của Israel vào Lebanon, hôm 30-9, Phó lãnh đạo Hezbollah Naim Qassem khẳng định lực lượng này đã sẵn sàng cho một cuộc giao tranh trên bộ với Israel. Cạnh đó, lực lượng này cũng cho biết đang nhắm vào các hoạt động di chuyển quân của Israel từ các thị trấn biên giới sát Lebanon.

Bình luận về chiến dịch trên bộ của Israel ở Lebanon, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ nói rằng Mỹ coi đây là hành động phù hợp với quyền tự vệ của Israel trước các mối đe dọa từ Hezbollah cũng như để bảo vệ và đưa người dân trở lại phía bắc nước này một cách an toàn.

Người phát ngôn này khẳng định Mỹ ủng hộ quyền tự vệ của Israel trước Hezbollah và tất cả lực lượng được Iran hậu thuẫn. Mỹ cũng nhận thức rằng việc mở rộng chiến dịch có thể là một rủi ro và Mỹ sẽ tiếp tục thảo luận điều này với Israel.

Israel đang tính toán gì?

Cuộc tấn công trên bộ của lực lượng Israel diễn ra sau khi "Chiến dịch Mũi tên phương Bắc” nhắm vào Hezbollah được phát động vào đầu tháng 9 nhằm đạt mục tiêu là tạo vùng đệm an toàn, đưa người dân miền bắc trở về nhà trong bối cảnh đã có khoảng 60.000 người Israel ở khu vực này buộc phải sơ tán kể từ tháng 10 năm ngoái. Đó là thời điểm xung đột Israel - Hamas ở Gaza bùng nổ và Hezbollah đã thể hiện tình đoàn kết với “người Palestine ở Gaza” bằng cách liên tục nã rocket, UAV vào Israel.

Ông Omar Rahman, thành viên của viện nghiên cứu Hội đồng Trung Đông về các vấn đề toàn cầu, cho rằng chiến dịch trên bộ này của Israel có thể là một nỗ lực nhằm đo lường sức mạnh của các lực lượng Hezbollah còn lại để chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn hơn.

"Israel đã ném bom toàn bộ miền nam Lebanon. Bây giờ Israel đang gửi những lực lượng đặc biệt này để thăm dò và quan sát tình hình, xem xét mức độ kháng cự của Hezbollah như thế nào sau các vụ không kích cũng như sự hỗn loạn trong đội ngũ Hezbollah do các vụ ám sát, bao gồm vụ ám sát lãnh đạo Hezbollah Hassan Nasrallah và nhiều lãnh đạo cấp cao khác” - ông Rahman nhận định.

Theo giới quan sát, chiến dịch này có những điểm tương đồng nhất định với chiến dịch ở Gaza khi cả hai đều là các cuộc tấn công xuyên biên giới, nhắm vào cơ sở hạ tầng của lực lượng thân Iran và cố gắng triệt tiêu các mối đe dọa trực tiếp.

Khác với chiến dịch ở Gaza, hiện tại, chiến dịch của Israel ở Lebanon có quy mô nhỏ hơn nhưng phải đối phó với một đối thủ mạnh hơn và có vị thế chính trị vững chắc hơn nhiều so với Hamas. Thêm nữa, giới quan sát cho rằng nếu chiến dịch trên bộ mở rộng hơn, Israel sẽ cố gắng phá hủy cơ sở hạ tầng quân sự của Hezbollah gần biên giới, thay vì tiến sâu vào Lebanon và chiếm đóng các khu vực của nước này.

Ông Elijah Magnier, nhà phân tích quân sự và an ninh ở Brussels (Bỉ), cho biết lực lượng Israel ở biên giới Lebanon đang tăng cường về quy mô và có khả năng sẽ bao vây và tiêu diệt lực lượng Hezbollah ở khu vực này.

“Về sức mạnh của Hezbollah, thành phần của nhóm chủ yếu là các đơn vị tên lửa và lực lượng đặc nhiệm. Israel tin rằng họ đã phá hủy hầu hết các đơn vị tên lửa hoặc ít nhất là 50 đến 70% các đơn vị này. Bây giờ, điều Israel muốn là bao vây các lực lượng đặc biệt của Hezbollah, gồm hai đơn vị ở phía nam sông Litani và một đơn vị ở phía bắc sông Litani. Tình hình sẽ không giống như Gaza” - ông Magnier nói.