Israel tuyên bố rằng ông Hassan Nasrallah – lãnh đạo lực lượng Hezbollah – đã thiệt mạng hôm 27-9, sau khi nước này không kích phá huỷ boongke chỉ huy của nhóm vũ trang này ở miền nam Lebanon.
Xem xét đoạn video do quân đội Israel cung cấp, ông Trevor Ball – chuyên gia chất nổ từng phục vụ trong quân đội Mỹ, nhận thấy máy bay Israel đã mang theo ít nhất 15 quả bom nặng khoảng 5,4 tấn, theo đài CNN.
Loại bom này được biết đến với tên gọi “bom phá boongke” nhờ khả năng xuyên sâu xuống lòng đất trước khi khối chất nổ chính phát nổ và phá huỷ ngay cả các cơ sở ngầm kiên cố.
Trong số trên, ông Ball phát hiện ít nhất 4 quả BLU-109 – loại bom xuyên bê tông do Mỹ sản xuất – được trang bị đạn tấn công trực diện kết hợp (JDAM). JDAM là bộ kit gắn ở vào phần đuôi bom, giúp chúng trở thành bom “thông minh” có khả năng tấn công chính xác mục tiêu.
Đầu tháng 12-2023, truyền thông Mỹ đưa tin Mỹ đã chuyển cho Israel hàng chục nghìn hệ thống vũ khí hỗ trợ cuộc chiến chống lại lực lượng Hamas ở Dải Gaza, trong đó có 100 quả BLU-109.
Ông Ball lưu ý rằng nếu chỉ phân tích qua hình ảnh, rất khó để xác định chính xác số lượng bom đạn đã được sử dụng. Tờ The New York Times hôm 28-9 dẫn nguồn tin từ Israel, cho biết 80 quả bom đã được sử dụng trong đợt không kích vào hầm chỉ huy của Hezbollah.
Ông Ball không loại trừ khả năng một số loại bom phá boongke khác cũng được sử dụng trong chiến dịch không kích hôm 27-9 của Israel. Chuyên gia này lưu ý rằng Israel còn dùng phổ biến một loại bom phá boongke khác là bom MK84, cũng do Mỹ sản xuất.
GS Justin Bronk, nghiên cứu viên cao cấp về các lực lượng và công nghệ không quân tại Viện Các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI), cũng phân tích các video và đồng ý với nhận định của ông Ball.
Ông Bronk cho rằng các máy bay của Israel đã mang sử dụng bộ dẫn đường JDAM, trong khi các hố bom sau cuộc không kích phù hợp với đặc điểm các vụ nổ do bom BLU-109.
Các video của Israel không ghi lại cảnh máy bay thả bom, song các video được lan truyền trên mạng xã hội cho thấy nhiều vụ nổ ở khu vực được cho là có hầm chỉ huy ngầm của lực lượng Hezbollah.
GS Bronk cho biết các cột khói được quay lại trong các video trên mạng xã hội có những đặc điểm của một vụ nổ đồng thời của nhiều quả bom phá boongke.
Ông Bronk nhấn mạnh rằng việc gắn JDAM lên bom BLU-109 là sự kết hợp hiệu quả để tấn công các mục tiêu kiên cố, được đào sâu dưới lòng đất như boongke sở chỉ huy của Hezbollah.
Trong gần một năm qua, quân đội Israel đã nhiều lần sử dụng bom phá boongke trong các hoạt động quân sự trên Dải Gaza, nơi lực lượng Hamas đã phát hiện hệ thống đường hầm vô cùng phức tạp. Loại bom này có thể gây ra vụ nổ với bán kính sát thương lên tới 365 m.
Giới quan sát và cộng đồng quốc tế chỉ trích Israel vì việc sử dụng bom phá boongke, cũng như các loại đạn dược hạng nặng khác, gây ra thương vong rất lớn không chỉ đối với các chiến binh Hồi giáo mà cả dân thường vô tội.
