Chiều 12-5, tại phiên họp thứ 11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư dự án vành đai 3 TP.HCM.
Trình bày báo cáo thẩm tra dự án, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, cho biết về tổng mức đầu tư dự án (khoảng 75.378 tỉ đồng), có ý kiến đề nghị làm rõ cơ cấu chi phí và suất đầu tư đối với các đoạn của dự án so sánh với các dự án tương tự. Do vậy, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ báo cáo, làm rõ để bảo đảm tính đúng, tính đủ các chi phí cho dự án theo quy định.
 |
Ông Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo thẩm tra dự án đường Vành đai 3 - TP.HCM. Ảnh: Đ.MINH |
Với nguồn vốn đầu tư dự án bằng vốn ngân sách trung ương và địa phương, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ sớm trình danh mục đầu tư từ nguồn chưa phân bổ làm cơ sở phân bổ nguồn lực một cách hiệu quả nhất, bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, tiến độ, chất lượng cho các dự án quan trọng quốc gia.
Đối với ngân sách địa phương tham gia vào dự án, Hội đồng nhân dân các địa phương (TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An) đã có nghị quyết cam kết bố trí vốn cho dự án. Do vậy, các địa phương cần tập trung, ưu tiên bố trí vốn theo đúng cam kết để bảo đảm chất lượng và tiến độ dự án.
Xem xét các cơ chế chính sách đặc thù để triển khai nhanh dự án, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ lưu ý các cơ chế, chính sách đặc biệt cần gắn với đặc điểm riêng của từng dự án, tránh sao chép các cơ chế, chính sách đã áp dụng đối với khác dự án khác. Từ đó biến cơ chế, chính sách đặc biệt thành phổ biến, làm ảnh hưởng đến tính thống nhất và giá trị, hiệu lực áp dụng chung của pháp luật.
Với cách tiếp cận này, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ không thực hiện cơ chế cho phép sử dụng linh hoạt vốn ngân sách Trung ương và vốn địa phương để thực hiện dự án trong giai đoạn 2021 - 2025 và giai đoạn 2026 – 2030. Nguyên nhân chưa phù hợp nguyên tắc phân cấp quản lý nguồn thu, nhiệm vụ chi và quan hệ giữa các cấp ngân sách được quy định tại Luật Ngân sách nhà nước.
Cạnh đó một số ý kiến bày tỏ quan ngại với đề xuất của Chính phủ về việc cho phép Chính phủ phát hành trái phiếu để địa phương vay đầu tư dự án trong giai đoạn 2024 – 2025 và hoàn trả trong giai đoạn 2026 – 2030, bởi tiềm ẩn nhiều rủi ro.
“Trái phiếu Chính phủ phát hành có kỳ hạn dài và phải trả lãi hằng năm, trong khi đó nguồn khai thác quỹ đất của địa phương phụ thuộc vào hiệu quả triển khai dự án và thị trường. Trường hợp dự án bị kéo dài, phương án tài chính không bảo đảm sẽ không có nguồn để trả nợ gốc, lãi vay...”- Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nêu rõ.
Ủy ban Kinh tế cũng cho rằng cơ chế chỉ định thầu chỉ được áp dụng đối với gói dự án thuộc phạm vi Chương trình phục hồi kinh tế - xã hội. Vì vậy để tuân thủ pháp luật, bảo đảm tính cạnh tranh và môi trường đầu tư nói chung, đề nghị Chính phủ thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành. Trường hợp cần thiết chỉ cho phép áp dụng chỉ định thầu đối với một số gói thầu tư vấn, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, gói thầu thực hiện thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Ngoài ra, Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị Chính phủ cần làm rõ một số cơ chế khác, đặc biệt là cơ chế về cung cấp nguồn vật liệu cho dự án. “Vì việc không lập dự án đầu tư điều chỉnh, đánh giá tác động môi trường có thể sẽ gây ra những hậu quả không thể lường trước được, nhất là việc khai thác mỏ cát, sỏi lòng sông, dễ dẫn đến sạt lở bờ sông, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân...”- ông Vũ Hồng Thanh nói.
Dự án vành đai 3 giai đoạn 1 dài hơn 76,34km, có vốn đầu tư sơ bộ khoảng 75.378 tỉ đồng, trong đó chi phí bồi thường, tái định cư 41.589 tỉ đồng. Dự án đầu tư bằng vốn ngân sách trung ương và địa phương, trong đó trung ương bố trí 50% tổng mức đầu tư ở các dự án thành phần trên địa bàn TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai; 75% tổng vốn đầu tư các dự án thành phần địa bàn tỉnh Long An.
Dự án đầu tư tuyến chính cao tốc quy mô 4 làn xe, tốc độ thiết kế 80km/h. Đường song hành được làm từ hai đến ba làn xe.
