Từ 19 giờ đến 22 giờ 30 phút tối 3-9, các trận rung chấn mạnh kèm theo các tiếng nổ lớn chưa từng có đã xảy ra tại các xã Trà Giác, Trà Tân, Trà Bui, Trà Sơn, Trà Đông, thị trấn Trà My… nằm xung quanh khu vực lòng hồ thủy điện Sông Tranh 2 (huyện Bắc Trà My, Quảng Nam). Rung chấn lớn ảnh hưởng đến tận các xã lân cận thuộc huyện Tiên Phước khiến hàng chục ngàn người dân trên địa bàn hết sức lo lắng. Theo Viện Vật lý địa cầu, đây là trận động đất có cường độ 4,2 độ Richter.
Dân lại hoang mang
Ông Đặng Phong, Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My, cho biết: “Có ít nhất năm lần rung chấn mạnh kèm theo tiếng nổ lớn chưa từng có làm người dân vô cùng lo lắng. Sự việc xảy ra trong đêm nên người dân nháo nhác chạy ra khỏi nhà. Một số ly chén trên bàn rơi xuống đất vỡ vụn”.
Theo người dân, trong năm lần rung chấn có một trận mạnh nhất kèm theo tiếng nổ khủng khiếp xảy ra vào lúc 20 giờ 47 phút gây nứt nẻ nhiều nhà dân. “Động đất xảy ra liên tục trong đêm làm nhà cửa rung mạnh, các dụng cụ trong nhà lung lay nghiêng ngả. Chúng tôi thức trắng đêm vì lo sợ. Gần đến mùa mưa lũ rồi, không biết đập có an toàn nữa không” - bác Nguyễn Văn Đông (ngụ xã Trà Tân) hoang mang.
Trong đêm 3-9, rung chấn mạnh nhất từ trước tới nay kèm theo tiếng nổ rất lớn xung quanh khu vực lòng hồ thủy điện Sông Tranh 2 đã uy hiếp cả huyện Bắc Trà My. Ảnh: LÊ PHI
UBND huyện Bắc Trà My cho hay huyện đã huy động lực lượng đến các xã lân cận lòng hồ thủy điện Sông Tranh 2 để thống kê, tổng hợp tình hình thiệt hại sau động đất và trấn an tâm lý người dân. “Chúng tôi đã báo cáo với tỉnh về hiện tượng trên bởi tính chất của các trận rung chấn lần này là rất nguy hiểm vì diễn ra vào lúc đang bước vào mùa mưa lũ. Cần có sự khảo sát, nghiên cứu thấu đáo về những rung chấn này. Nếu thấy đập không an toàn, chúng tôi sẽ tiếp tục kiến nghị không cho tích nước” - ông Phong lo lắng.
Đã khắc phục xong sự cố ở thân đập?
Trong sáng 4-9, UBND huyện Bắc Trà My đã cử Phó Chủ tịch UBND huyện Trần Anh Tuấn ra Hà Nội tham dự cuộc họp với Bộ Xây dựng về việc công bố tình hình khắc phục sự cố rò rỉ nước qua thân đập thủy điện Sông Tranh 2.
Trao đổi qua điện thoại, ông Tuấn cho biết: “Cuộc họp chủ yếu là nghe đơn vị tư vấn báo cáo tiến trình và kết quả khắc phục sự cố rò rỉ nước. Tập đoàn Điện lực Việt Nam cũng khẳng định đã khắc phục xong sự cố. Tuy nhiên, vẫn chưa có kết luận chính thức nào được đưa ra trong cuộc họp. Bộ Xây dựng cho biết sẽ gửi kết luận, báo cáo bằng văn bản. Riêng huyện vẫn tiếp tục kiến nghị trước khi thủy điện Sông Tranh 2 tích nước thì các đơn vị liên quan phải có báo cáo đầy đủ là đập đã an toàn, phải họp báo công bố thì mới cho tích nước theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Trong quá trình tích nước phải có sự giám sát, kiểm tra chặt chẽ”.
Ông Tuấn cho biết tại cuộc họp ông cũng đã yêu cầu các nhà khoa học, các bộ, ngành liên quan tiếp tục thành lập đoàn vào kiểm tra ngay hiện tượng xảy ra trong đêm 3-9 để có cơ sở trả lời dân.
Cuối năm 2011 đầu năm 2012, trên địa bàn huyện Bắc Trà My và khu vực lòng hồ thủy điện Sông Tranh 2 liên tục xảy ra các trận rung chấn mạnh, sau đó xảy ra hiện tượng rò rỉ nước qua thân đập. Các nhà khoa học kết luận các trận rung chấn kèm theo tiếng nổ ở huyện Bắc Trà My là do động đất kích thích. Các trận động đất đo được đạt tới 3,5 độ Richter. Chính phủ, UBND tỉnh Quảng Nam đã yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và thủy điện Sông Tranh 2 phải khắc phục xong các sự cố rò rỉ nước trước mùa mưa mới được phép tích nước. Đồng thời, yêu cầu EVN xây dựng kịch bản để di dời dân khi có sự cố và lên phương án phòng, chống lụt bão cho mùa mưa 2012. Cường độ của rung chấn rất lớn, mạnh hơn rất nhiều so với các lần trước. Trước mắt, chúng tôi đi kiểm tra, khảo sát sau đó báo cáo với tỉnh và đề nghị các bộ, ngành trung ương vào cuộc nhanh chóng xây dựng phương án và lắp đặt ngay các trạm quan trắc động đất. Hiện không có dấu hiệu lạ hay hiện tượng bất thường nào tại thân đập. Ông PHẠM VIẾT TÍCH, Phó Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Quảng Nam Trong trường hợp động đất do chuyển động đột ngột của vỏ trái đất là động đất kích thích. Đây là hiện tượng bình thường, không gây ảnh hưởng lớn vì mức độ nhẹ, dưới 5,5 (cấp 7) độ Richter, hoàn toàn nằm trong khả năng kháng chấn của thủy điện. Tuy nhiên, thủy điện sông Tranh 2 chỉ mới tính đến phương án động đất kích thích, chưa tính đến trường hợp động đất nứt đất, triệt lở đất. Nếu xảy ra trường hợp này thì hậu quả vô cùng lớn, đặc biệt là khu vực thủy điện vì sẽ làm rò rỉ đập hoặc dẫn đến vỡ đập. TS PHẠM VĂN HÙNG, Viện Địa chất Theo báo cáo của Ban Quản lý Dự án thủy điện 3 gửi huyện thì sự cố rò rỉ nước đã được các chuyên gia Trung Quốc khắc phục xong. Thẩm thấu qua thân đập hiện chỉ còn 5,4 lít/giây. Trong thời gian khắc phục sự cố thì tại thủy điện Sông Tranh 2 có khoảng 30 chuyên gia của Trung Quốc đến làm việc nhưng họ đã được về nước cách đây khoảng 20 ngày, chỉ còn ba chuyên gia ở lại. Ông ĐẶNG PHONG, Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My |
LÊ PHI - NGUYỄN DÂN