Ngày 26-12, trao đổi với PLO, ông Nguyễn Tấn Tuân, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, cho biết UBND tỉnh này đã báo cáo giải trình các nội dung trong kết luận của Thanh tra Chính phủ (TTCP) việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo quy hoạch điện VII và quy hoạch điện VII điều chỉnh.
“Từ tháng 6-2023, UBND tỉnh Khánh Hòa đã chỉ đạo rà soát, khắc phục các sai sót liên quan các dự án điện mặt trời; đồng thời kiểm tra, làm rõ, kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân, đơn vị liên quan các sai sót, báo cáo TTCP"- ông Tuân thông tin.
Quy hoạch phát triển điện lực không phù hợp quy định
Theo thông báo kết luận thanh tra do TTCP ban hành ngày 25-12, TTCP phát hiện một số khuyết điểm, vi phạm trong quá trình phê duyệt, thực hiện quy hoạch phát triển điện lực tại một số dự án trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.
Kết luận nêu: quy hoạch phát triển điện lực tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2016-2025, có xét đến năm 2035 được UBND tỉnh lập, Bộ Công Thương phê duyệt ngày 31-7-2017, có giai đoạn quy hoạch dài hơn quy hoạch điện VII điều chỉnh là không phù hợp với quy định.
Trong quy hoạch trên, các dự án nguồn điện vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa (dự án điện mặt trời) không phê duyệt danh mục các dự án mà phê duyệt bổ sung vào quy hoạch phát triển điện lực tỉnh theo từng dự án riêng lẻ là thực hiện không đúng nguyên tắc.
Việc không xác định danh mục các dự án nguồn điện vừa và nhỏ gây nhiều khó khăn, bị động đối với tỉnh trong việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, bố trí quỹ đất, phát sinh nhiều thủ tục hành chính do phải tổ chức lập, trình Bộ Công Thương phê duyệt quy hoạch bổ sung nhiều dự án riêng lẻ trong thời gian ngắn.
Hơn nữa, quy hoạch phát triển điện mặt trời tỉnh không được địa phương này lập, trình Bộ Công Thương phê duyệt theo quy định của Thủ tướng. “Trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Khánh Hòa, Bộ Công Thương” - kết luận của TTCP nêu.
Tham mưu, thẩm định sai quy định
Tại dự án Nhà máy Điện mặt trời Sông Giang ở TP Cam Ranh, TTCP chỉ rõ việc Cục Điện lực và năng lượng tái tạo trình Công Thương phê duyệt bổ sung, có xét đến năm 2035, trong quá trình thẩm định đã không tiếp thu ý kiến tham gia của EVN, nhưng không nêu rõ lý do là thực hiện không đầy đủ nội dung tại Thông tư số 43 của Bộ Công Thương.
Đến thời điểm thanh tra, dự án vẫn đấu nối tạm, chưa chuyển về phương án đấu nối chính theo phê duyệt của Bộ Công Thương.
Cục Điện lực và năng lượng tái tạo trình Bộ trưởng Công Thương phê duyệt điều chỉnh quy mô công suất dự án từ 40 MWp lên 50 MWp nhưng không tổ chức thẩm định là sai quy định.
Cũng tại dự án Nhà máy Điện mặt trời Sông Giang, TTCP xác định Sở Tài chính tỉnh Khánh Hòa đánh giá năng lực tài chính, đánh giá vốn chủ sở hữu Công ty CP Điện mặt trời Sông Giang là doanh nghiệp mới thành lập, chưa có báo cáo tài chính, có số dư tiền gửi tại ngân hàng ở thời điểm ngày 9-1-2018 là 122 tỉ đồng, tương đương 6% so với tổng mức đầu tư dự án.
Theo TTCP, số tiền trên không đủ vốn của chủ sở hữu theo quy định. Thế nhưng, Sở Kế hoạch- Đầu tư Khánh Hòa vẫn trình UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Nhà máy Quang điện mặt trời (tức Nhà máy Điện mặt trời Sông Giang) là không đúng quy định.
Ngoài ra, việc UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án này vượt khoảng 27 MW so với công suất được Bộ Công Thương phê duyệt là sai quy định.
Còn tại một dự án điện mặt trời ở huyện Cam Lâm, TTCP xác định trong quá trình Cục Điện lực và năng lượng tái tạo thẩm định, trình Bộ Công Thương duyệt bổ sung vào quy hoạch đã không tiếp thu đầy đủ ý kiến của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
Trước đó, EVN đề nghị có giải pháp tổng thể trong công tác quy hoạch phát triển các nguồn điện mặt trời trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa để phù hợp với nhu cầu, cơ sở hạ tầng lưới điện, tránh gây áp lực quá lớn lên việc đầu tư hệ thống điện truyền tải và đảm bảo hiệu quả chung của xã hội.
Sau khi chủ đầu tư, công ty tư vấn hiệu chỉnh hồ sơ gửi Cục Điện lực và năng lượng tái tạo thẩm định nhưng đơn vị này không lấy lại ý kiến của EVN về phương án đấu nối trước khi trình bộ trưởng phê duyệt. Đến thời điểm kiểm tra, dự án vẫn chưa chuyển về phương án đấu nối chính.
Việc Sở Tài chính Khánh Hòa đánh giá nguồn vốn chủ sở hữu chỉ dựa trên cam kết góp vốn của nhà đầu tư nhưng Sở Kế hoạch- Đầu tư tham mưu trình UBND tỉnh ban hành quyết định chấp thuận nhà đầu tư dự án trên thực hiện là không đúng quy định.
Còn tại dự án Nhà máy Điện mặt trời Trung Sơn ở huyện Cam Lâm, TTCP kết luận các cơ quan chức năng liên quan thuộc UBND tỉnh Khánh Hòa đã thẩm định hồ sơ năng lực nhà đầu tư không đúng quy định.
Cụ thể, chủ đầu tư dự án này không đảm bảo năng lực tài chính, hồ sơ dự án không đúng định theo Luật Đầu tư năm 2014. Chủ đầu tư dự án cũng không đủ năng lực tài chính để được thuê đất theo quy định của Luật Đất đai 2013 nhưng vẫn được UBND tỉnh Khánh Hòa cấp quyết định chủ trương đầu tư.
Kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các đơn vị, cá nhân liên quan
Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao UBND tỉnh Khánh Hòa chủ trì, chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định đối với các tập thể, cá nhân liên quan các sai sót. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan khẩn trương khắc phục khuyết điểm, vi phạm theo quy định.
TTCP kiến nghị UBND tỉnh Khánh Hòa rà soát, xử lý đối với các khoản ngân sách nhà nước đã chi cho việc giải phóng mặt bằng thuộc dự án hồ chứa nước Tà Rục với tổng số tiền 77,8 tỉ đồng (tạm tính).
Phần diện tích giải phóng mặt bằng này sau đó UBND tỉnh đã thu hồi đất cho công ty thuê đất để thực hiện dự án nhà máy điện mặt trời.
