Theo đó, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng xem xét, giao các Bộ, ngành, địa phương liên quan khẩn trương nghiên cứu, mở luồng xanh cho vận tải đường thủy.
Bộ này cho biết, với đặc thù địa hình kênh rạch chằng chịt, đa phần các nhà máy sản xuất, chế biến lúa gạo cập bờ sông/bờ kênh, thóc, gạo sản xuất ở vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) được vận chuyển 95% bằng đường thuỷ.
Do đó, việc khơi thông dòng chảy phương tiện chuyên chở sẽ góp phần đáng kể giúp các thương nhân xuất khẩu gạo duy trì được chuỗi cung ứng lúa gạo hàng hóa từ đồng ruộng ra đến cảng xuất khẩu.
Thu hoạch lúa ở Hậu Giang. Ảnh: GIA TUỆ
Bộ cũng kiến nghị Thủ tướng giao UBND các tỉnh/thành phố khu vực ĐBSCL khẩn trương chỉ đạo các cấp tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các thương nhân được đi lại thu mua lúa trực tiếp tại đồng. Các tỉnh trao đổi và thống nhất với Bộ Y tế, Bộ Giao thông vận tải xem xét, áp dụng linh hoạt các phương án:
Phương án 1: Chấp nhận các xét nghiệm nhanh tại ấp/xã, đăng ký thông tin, lịch trình di chuyển với cơ quan quản lý nhà nước tại ấp/xã… và áp dụng tương tự đối với lực lượng bốc xếp thóc xuống/lên ghe.
Đặc biệt xem xét ưu tiên phân luồng xanh (xét nghiệm nhanh tại chốt kiểm dịch trên sông) cho các phương tiện vận chuyển lúa tươi từ đồng ruộng về hệ thống nhà máy sấy vệ tinh trong khu vực gần nhất (cùng xã/huyện) để đảm bảo chất lượng thóc tồn trữ đạt yêu cầu.
Riêng khâu vận chuyển thóc/gạo giữa các nhà máy không đặt trong cùng một tỉnh hay từ nhà máy ra các cảng xuất khẩu/khu vực tiêu thụ nội địa đang có nhu cầu nhiều: Chốt kiểm dịch trên các sông lớn tại các nơi giáp ranh cần bố trí cơ sở xét nghiệm đi kèm trong phạm vi gần nhất để đáp ứng nhu cầu xét nghiệm cho tài công trong vận chuyển liên tỉnh thời gian dài.
Phương án 2: Trường hợp thương nhân đồng ý hỗ trợ cung cấp các bộ kit xét nghiệm nhanh cho các chốt trên sông, khi ghe/sà lan của các thương nhân di chuyển qua, đề nghị nhân viên chịu trách nhiệm trực chốt tiến hành xét nghiệm nhanh và đóng dấu thông hành cho các phương tiện tranh thủ di chuyển tiếp.
Đối với phương án này, Bộ Công Thương đề nghị các cấp lãnh đạo địa phương chỉ đạo linh hoạt chỉ yêu cầu giấy xác nhận âm tính với COVID-19 (PCR) khi phương tiện rời bến/bờ (điểm đầu) và suốt qua trình di chuyển trên sông được phép sử dụng giấy xác nhận xét nghiệm nhanh tại các chốt để qua chốt kế tiếp cũng như cập bến/bờ (điểm cuối) của lộ trình; gửi nhân sự trực chốt đến tập huấn nhanh tại các cơ quan y tế có chức năng gần nhất để đáp ứng nhu cầu công tác.
Bộ cũng kiến nghị Thủ tướng xem xét, chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước xem xét, chỉ đạo các Ngân hàng thương mại tạo điều kiện cho việc tiếp cận nguồn vốn thu mua thóc, gạo hàng hóa.
Theo Bộ Công Thương, việc áp dụng Chỉ thị 16 tại 19 tỉnh, thành phố phía Nam đã dẫn đến tình trạng tắc nghẽn lưu thông lúa hàng hóa từ ruộng về nhà máy và từ nhà máy ra các cảng xuất khẩu.
Tình trạng này nếu tiếp diễn chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến kim ngạch ngành và nguy cơ mất thị trường xuất khẩu, nhất là các thị trường truyền thống như Philippines, Trung Quốc, Malaysia vào các đối thủ cạnh tranh khác trong khu vực như Thái Lan, Ấn Độ.
| Ngoài những giải pháp cấp bách trên, Bộ Công Thương cũng kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Giao thông vận tải chủ trì làm việc với Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn để sớm mở lại các máng đóng rút gạo để giảm bớt ùn tắc container xuất khẩu gạo; cân nhắc về phí phụ thu. Yêu cầu các hãng tàu phải công khai, minh bạch về giá cước vận chuyển container cũng như có sự điều chỉnh giá cước vận chuyển về mức hợp lý. Xem xét ưu tiên và khẩn trương tiêm vaccine cho lao động bắt buộc phải tham gia trực trong chuỗi cung ứng lúa gạo nói riêng và lương thực nói chung… |
