Ghi nhận nhiều tháng nay, hàng loạt mặt bằng cho thuê ở các khu vực trung tâm của TP.HCM ế khách thuê trong thời gian dài. Kể cả các mặt bằng có vị trí đắc địa, từng kinh doanh rất sầm uất cũng treo bảng cho thuê rất lâu mà không có khách.
Giá thuê cao, sức mua giảm khiến khách thuê quay lưng
Dù kinh tế đã phục hồi sau dịch COVID-19 nhưng nhiều mặt bằng cho thuê ở những vị trí đất vàng của TP.HCM vẫn phải treo chi chít bảng quảng cáo cho thuê.
Đi dọc theo các dãy nhà phố trên tuyến đường như Lê Lợi, Lý Tự Trọng, Phạm Ngũ Lão, Hai Bà Trưng (quận 1)… dễ bắt gặp nhiều mặt bằng đang bỏ trống, không có khách thuê, dán kín bảng tìm khách với rất nhiều số điện thoại liên lạc. Nhiều căn nằm vị trí góc, hai mặt tiền đường lớn ở quận 1 nhưng cũng phải bỏ trống từ năm ngoái đến nay.
Trong vai khách hàng, chúng tôi hỏi thuê một căn nhà mặt tiền đường lớn Lý Tự Trọng (quận 1), giá thuê được nhân viên môi giới cho biết là 300 triệu đồng/tháng, nếu ký hợp đồng thì phải đặt cọc khoản tiền tới ba tháng tiền thuê nhà.
“Giá thuê cao vì diện tích tới hơn 1.000 m2, mặt tiền 20 m, có lầu nữa, anh chị dễ kinh doanh. Giá thuê đã giảm 15% so với năm ngoái. Đầu năm ngoái có đơn vị bất động sản (BĐS) thuê nhưng kinh doanh khó khăn nên họ trả lại” - nhân viên môi giới giải thích.
Kinh doanh trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống, ông Quốc Lâm (quận 3) cho biết từ giữa năm ngoái sức mua đã giảm. Trong khi đó mặt bằng thuê mỗi tháng ngay trung tâm quận 1 ông phải trả tới 500 triệu đồng/tháng. Cộng thêm nhiều chi phí đầu vào như nguyên liệu, nhân công đều tăng nên ông buộc phải đóng cửa.
“Dù đàm phán lại với chủ nhà nhưng chỉ giảm được 15%-20%, mức giảm đó không ăn thua. Doanh thu sụt giảm 50%-60%, chi phí đầu vào tăng nên tôi không thể cân đối thu chi” - ông Lâm chia sẻ.
 |
| Hàng loạt mặt bằng đất vàng treo bảng cho thuê. Ảnh: MINH LONG |
Chung cảnh ngộ, nhiều doanh nghiệp khác cũng cho biết sức mua ở hầu hết ngành hàng đều đang ở mức thấp. Trong khi đó chi phí thuê mặt bằng các khu vực trung tâm TP.HCM khá đắt đỏ khiến nhiều đơn vị không thể gánh nổi.
Đại diện một đơn vị chuyên cho thuê BĐS cho biết nhiều mặt bằng ế cả năm là do nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu vẫn là vì giá thuê cao. Ví dụ như khu vực đất vàng trên đường Lê Lợi, dù mặt bằng nhỏ nhưng giá phải trên dưới 200 triệu đồng/tháng. Còn những đường lớn khác có mặt bằng rộng hơn thì giá thuê còn cao hơn, 300-600 triệu đồng/tháng.
“Trong khi đó, các mặt bằng có giá thuê dưới 100 triệu đồng/tháng với diện tích 100-200 m2 sàn vẫn có nhiều khách tìm thuê. Những mặt bằng lớn dù để trống thời gian dài nhưng chủ nhà cũng kiên quyết không giảm giá” - đại diện đơn vị này thông tin.
Ven trung tâm giá dễ thở hơn
TS Sử Ngọc Khương, chuyên gia BĐS, cho biết mặt bằng khu trung tâm TP chủ yếu để kinh doanh nhóm sản phẩm phục vụ khách du lịch, khách quốc tế. Do đó, khi lượng khách này sụt giảm, doanh thu giảm thì chủ thuê nhà không còn nguồn thu, buộc họ phải trả mặt bằng.
Đối với các doanh nghiệp kinh doanh theo chuỗi do nguồn thu giảm nên họ hạn chế mở rộng thêm. Doanh nghiệp sẽ xem xét bài toán chi phí, nếu phí thuê mặt bằng quá cao thì buộc họ phải tìm kiếm khu vực khác.
Theo TS Khương, cũng giống như thị trường văn phòng cho thuê, khách thuê mặt bằng nhà phố đang có sự dịch chuyển ra xa trung tâm, khu vực các quận, huyện ở xa hơn.
Báo cáo của CBRE Việt Nam đưa ra dự báo nguồn cung mặt bằng bán lẻ trong hai năm tới đều nằm ở các khu vực ngoài trung tâm, bất chấp giá thuê khu vực này có xu hướng tăng 1 %-1,5%/năm. Các nhà bán lẻ sẽ tìm kiếm nhiều không gian hơn ở các khu vực ngoài trung tâm để ra mắt các cửa hàng bán lẻ tạm thời trong khoảng thời gian ngắn.
Đại diện CBRE cho biết mặt bằng trống ở khu vực trung tâm không chỉ giá cao mà đôi khi còn có những vấn đề pháp lý. Đây là lý do quan trọng khiến nhà bán lẻ dè dặt, lo ngại sau khi dồn tiền đầu tư sẽ dễ gặp rủi ro, khó xin giấy phép kinh doanh, giấy phép phòng cháy, chữa cháy... Xu hướng dịch chuyển thuê mặt bằng ra các quận xa trung tâm sẽ còn tiếp tục mạnh lên trong thời gian tới.
Nhiều doanh nghiệp cũng cho biết họ sẽ thu hẹp những mặt bằng không hiệu quả, đẩy mạnh kinh doanh trên sàn thương mại điện tử và các mạng xã hội. Ngoài ra, mặt bằng cho thuê ở các quận xa trung tâm có diện tích rộng rãi, nhiều khu vực đỗ xe cho khách, có không gian cho shipper hơn so với trung tâm. Đó là lý do họ lựa chọn dù phải di chuyển xa hơn ít nhiều.
Nhu cầu thuê vẫn tăng
Dữ liệu của kênh batdongsan.com.vn cho thấy mảng cho thuê vẫn là điểm sáng của thị trường trong hai tháng đầu năm 2023. Nhu cầu tìm thuê BĐS toàn quốc tăng 24%, cao nhất đối với loại hình nhà mặt phố và cửa hàng (tăng 61%-62%). Lượt tìm thuê nhà riêng tăng 47%, nhà phố tăng 61%, cửa hàng tăng 62% và văn phòng tăng 38% so với cùng kỳ năm trước. Ngược lại, nhu cầu tìm mua BĐS giảm 23% so với cùng kỳ năm 2022.
Bên cạnh đó, nhu cầu thuê loại hình chung cư cũng có xu hướng tăng cao. Giá cho thuê trung bình của căn hộ chung cư ở Hà Nội và TP.HCM tăng lần lượt là 8% và 4% so với năm 2022, neo ở mức trung bình khoảng 13 triệu đồng/căn/tháng.
