Mỹ ủng hộ Nhật tham chiến ngoài Nhật

“Shinzo Abe đến Mỹ: Nhật-Mỹ hợp tác chống Trung Quốc (TQ)” là đầu đề bài viết của đài RFI. Ngày 28-4 (giờ địa phương), Tổng thống Obama hội đàm với Thủ tướng Nhật Shinzo Abe tại Phòng Bầu dục.

Dạ tiệc dành cho ông Shinzo Abe

AFP đưa tin nội dung cuộc hội đàm chủ yếu liên quan đến việc thiết lập Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương nhằm không để TQ tự tung tự tác.

Hiệp định bao gồm 12 nước chiếm 40% GDP thế giới nhưng trong đó không có TQ.

Trả lời báo Wall Street Journal ngày 27-4, Tổng thống Obama nhận xét: “Chúng tôi muốn TQ thành công, muốn TQ tiếp tục phát triển thành cường quốc hòa bình. Tôi nghĩ rằng đó là điều tốt đẹp cho thế giới… Thế nhưng chúng tôi không muốn TQ sử dụng vai trò nước lớn để ép buộc các nước khác trong khu vực phải chấp nhận các quy luật bất lợi cho chúng tôi”.

Thủ tướng Shinzo Abe sẽ được tiếp đón trọng thị với bữa tiệc tối quốc gia. Đây là nghi thức rất hiếm xảy ra.

Đến nay chỉ có nguyên thủ quốc gia bảy nước được mời tham dự nghi thức này kể từ khi ông Obama bước vào Nhà Trắng năm 2009, gồm Hàn Quốc, TQ, Anh, Pháp, Đức, Ấn Độ, Mexico.

Tổng thống Obama và Thủ tướng Shinzo Abe viếng đài tưởng niệm Lincoln tại Washington ngày 27-4. Ảnh: REUTER

Cuộc họp 2+2

Trước đó, Hướng dẫn về hợp tác quốc phòng Mỹ-Nhật sửa đổi (gọi tắt là Hướng dẫn quốc phòng sửa đổi) đã được thông qua tại cuộc họp 2+2 ở New York hôm 27-4. Đây là lần sửa đổi đầu tiên của Hướng dẫn về hợp tác quốc phòng Mỹ-Nhật năm 1997.

Dự họp có Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và người đồng cấp Nhật Fumio Kishida, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter và người đồng cấp Nhật Gen Nakatani.

Sau cuộc họp 2+2, các bên đã ra thông cáo chung như sau:

 Hướng dẫn quốc phòng sửa đổi ghi nhận Nhật có quyền thực hiện quyền phòng vệ tập thể và Nhật đủ năng lực bảo vệ các nước khác khi bị tấn công.

 Mỹ ủng hộ quyết định của Nhật về giải thích lại hiến pháp hòa bình để đưa lực lượng phòng vệ Nhật tham gia các chiến dịch ngoài lãnh thổ Nhật.

 Hai bên tái khẳng định Mỹ sẽ cung cấp cho Nhật vũ khí hiện đại mang tầm quan trọng chiến lược để bảo đảm an ninh ở châu Á-Thái Bình Dương.

 Chiến lược của Mỹ năm 2015 về an ninh quốc gia đánh giá Mỹ đang tiến hành chiến lược tái cân bằng ở châu Á-Thái Bình Dương, do đó Mỹ cần hợp tác quốc phòng với Nhật.

 Hướng dẫn quốc phòng sửa đổi sẽ thúc đẩy tăng cường hợp tác khu vực và quốc tế trong khuôn khổ liên minh Mỹ-Nhật.

Tại cuộc họp báo, Ngoại trưởng John Kerry đã nhắc lại Hiệp ước Hợp tác hỗ tương và An ninh giữa Mỹ và Nhật bao gồm cả quần đảo Senkaku (TQ gọi là Điếu Ngư).

Hàn Quốc muốn bảo đảm an ninh

Tại Hàn Quốc ngày 28-4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao nhận định Hướng dẫn quốc phòng sửa đổi Mỹ-Nhật đã làm rõ vấn đề tôn trọng chủ quyền của nước thứ ba khi Nhật thực thi quyền phòng vệ tập thể.

Hàn Quốc cũng ghi nhận Mỹ và Nhật đã nỗ lực tăng cường tính minh bạch trong quá trình sửa đổi Hướng dẫn quốc phòng.

Người phát ngôn tuyên bố chính phủ Hàn Quốc khuyến khích Mỹ và Nhật tìm kiếm các giải pháp bảo đảm an ninh cho Hàn Quốc trong khi thực thi Hướng dẫn quốc phòng sửa đổi Mỹ-Nhật.

AFP ghi nhận Hướng dẫn quốc phòng sửa đổi Mỹ-Nhật là câu trả lời gián tiếp trước ý đồ gia tăng quân sự của TQ với tham vọng chiếm đóng hầu hết biển Đông.