Lãnh đạo phe thiểu số Dân chủ tại Thượng viện Mỹ Chuck Schumer lần đầu tiên tiết lộ về vai trò của ông dẫn đến việc Tổng thống Mỹ Joe Biden quyết định rút khỏi cuộc đua tổng thống năm 2024, tờ The New York Times đưa tin hôm 17-1.
Cuộc nói chuyện 45 phút định mệnh
Ông Schumer (thuộc đảng Dân chủ) cho biết đích thân ông – khi đó là Lãnh đạo phe đa số Dân chủ tại Thượng viện Mỹ – đã có cuộc nói chuyện dài khoảng 45 phút với ông Biden vào ngày 13-7-2024, chỉ hơn 1 tuần trước khi tổng thống đương nhiệm đưa ra quyết định ngừng tái tranh cử.
“Nếu ông ra tranh cử và thua [ứng viên đảng Cộng hoà là cựu Tổng thống Donald] Trump, và chúng ta [tức đảng Dân chủ] đánh mất Thượng viện và không giành lại được [thế đa số ở] Hạ viện, thì 50 năm làm việc đẹp đẽ, tuyệt vời đó của ông sẽ tan thành mây khói” – ông Schumer kể lại lý lẽ đã dùng để khuyên ông Biden.
Ông Schumer cho rằng nếu để các chính khách Dân chủ bỏ phiếu kín về việc ông Biden có nên tiếp tục tái tranh cử, số phiếu ủng hộ sẽ cực kỳ thấp.
Ông Schumer cũng nhắc lại những thành tựu chính trị mà ông Biden đã đạt được trong hơn nửa thế kỷ qua và mong rằng ông Biden suy xét tới những di sản đó.
Ông Schumer đã kết thúc buổi nói chuyện hôm 13-7-2024 bằng lời khuyên chân thành: “Nếu tôi là ông, tôi sẽ không chạy đua [tái tranh cử], và tôi đang thúc giục ông đừng đua nữa".
Sau đó, ngày 21-7-2024, sau nhiều cuộc trao đổi với các đồng nghiệp và cố vấn đảng Dân chủ, ông Biden công bố rộng rãi với cử tri Mỹ quyết định rút khỏi đường đua tranh cử tổng thống Mỹ.
Cuộc nói chuyện đầy cảm xúc
Chia sẻ với The New York Times, ông Schumer cho biết bản thân đã rất đắn đo, phải tập dượt thành tiếng những gì cần nói trước khi trực tiếp nói chuyện với ông Biden về vấn đề này. Cuộc nói chuyện hôm 13-7-2024 trở nên “sâu sắc và đầy cảm xúc hơn” so với các cuộc thảo luận trước đó của hai người.
Ông Schumer nói bản thân vẫn tin tưởng vào năng lực của tổng thống đương nhiệm, nhưng rất khó xử khi đưa ra quyết định thuyết phục ông Biden ngừng tái tranh cử, cũng như cân nhắc nên thuyết phục bằng cách nào và liệu có nên công khai việc này ngay lập tức hay không.
Ông Schumer tin rằng ông Biden vẫn đủ khả năng đảm đương thêm một nhiệm kỳ 4 năm nữa, nhưng trong nhiều tháng liền, ông đã lo ngại về thất bại của đảng Dân chủ trước đảng Cộng hoà. Sau cùng, ông Schumer đã đi đến quyết định cuối cùng rằng cần khuyên ông Biden ngừng tái tranh cử tổng thống Mỹ.
Ông Schumer đã phân vân có nên dùng một cách bán chính thức nào đó, như triệu tập một nhóm chính khách cấp cao đảng Dân chủ, để thảo luận về vấn đề này. Tuy nhiên, ông Schumer đã không làm như vậy vì sợ nguy cơ rò rỉ thông tin sẽ càng làm suy yếu vị thế của ông Biden và đảng Dân chủ nói chung.
Tối 27-6-2024, ông Biden và ông Trump – lúc đó là 2 ứng cử viên tổng thống Mỹ – đã tranh luận lần đầu tiên và duy nhất. Ông Biden đã có phần thể hiện tồi tệ khi liên tục nói lắp bắp và mất tập trung trong buổi tranh luận.
Tuy nhiên, ông Schumer cũng coi đây là “món quà”, là cơ hội thích hợp để trực tiếp khuyên ông Biden ngừng tái tranh cử tổng thống Mỹ khi áp lực từ đảng Dân chủ đã lên tới cao trào.
Ngay trong đêm đó, điện thoại của ông Schumer liên tục reo. Hàng loạt chính khách và nhà tài trợ đảng Dân chủ đã than vãn về phần thể hiện của ông Biden và đề xuất quyết định ngừng tái tranh cử. Ông Schumer đã đề nghị tất cả những người này “đừng công khai” những cuộc gọi đó.
Ông Schumer cũng cho biết bên cạnh suy nghĩ cá nhân và áp lực từ các thành viên và nhà tài trợ đảng Dân chủ, ông còn được cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama tin tưởng là người phù hợp để trực tiếp thuyết phục ông Biden ngừng tái tranh cử.
Những bí mật này đã được ông Schumer công bố trong bối cảnh đảng Dân chủ đã thất bại trong cuộc bầu cử năm 2024, cả ở đường đua tổng thống, thượng viện và hạ viện, và ông Biden chuẩn bị rời Nhà Trắng trong vài ngày nữa.
Thượng Nghị sĩ Ron Wyden (đảng Dân chủ) - thành viên Uỷ ban Tài chính Thượng viện Mỹ - hôm 17-1 xác nhận ông Schumer đã trao đổi riêng và thuyết phục ông Biden ngừng tái tranh cử không lâu sau buổi tranh luận hôm 27-6-2024, theo đài CNN.
Tổng thống Biden chưa có bình luận về những chia sẻ của ông Schumer.
