TS-dược sĩ (DS) Phan Quốc Kinh sinh năm 1937 tại xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh. Năm 1954, ông học tại khoa Dược, ĐH Y - Dược Hà Nội (tiền thân của ĐH Dược Hà Nội và ĐH Y Hà Nội hiện nay).
Năm 1963, ông đi du học tại Liên Xô. Sau đó ba năm, khi trở về nước, ông nhận công tác giảng dạy và nghiên cứu tại ĐH Dược Hà Nội.
TS-DS Phan Quốc Kinh, người nghiên cứu ra thuốc Berberin cứu hàng triệu người dân Việt Nam khỏi bệnh lỵ. Ảnh: Báo Khoa học và Phát triển.
Năm 1972, miền Bắc xảy ra dịch lỵ, nhiều người đã chết vì không có thuốc chữa. Vấn đề tìm ra thuốc chữa được Bộ Y tế đặt lên hàng đầu. Lúc này, DS Phan Quốc Kinh đã đứng lên nhận trách nhiệm sáng chế ra thuốc dập dịch lỵ.
Sau một thời gian ngắn nghiên cứu, ông chọn ra được 20 cây thuốc từ hàng trăm bài thuốc dân gian có khả năng chống vi sinh vật gây bệnh lỵ để thử tác dụng kháng sinh.
Kết quả thử nghiệm cho thấy quả nhiên có một số cây thuốc có hoạt chất chống vi khuẩn gây lỵ. Từ những chất được phát hiện này, ba tháng sau, ông đã bào chế thành hai loại thuốc là Condanxit và Berberin.
GS Tôn Thất Tùng là một trong những bệnh nhân đầu tiên thử thuốc. Sau khi uống, thấy bệnh khỏi hẳn, ông rất mừng nên cũng cho bệnh nhân dùng và kết quả đều rất tốt.
Ngay sau đó, thuốc được sản xuất hàng loạt, cứu hàng triệu người dân Việt Nam thoát khỏi dịch lỵ.
Được biết ngoài hai loại thuốc Condanxit và Berberin gắn liền với tên tuổi TS-DS Phan Quốc Kinh, ông còn là tác giả của các đề tài nghiên cứu về sản xuất thuốc ngủ, thuốc an thần, chiết xuất nuciferin từ lá sen, từng báo cáo về các công trình nghiên cứu của mình ở Ba Lan, Mỹ, Anh, Bungari.
TS-DS Phan Quốc Kinh được nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ Phạm Văn Đồng về nghiên cứu khoa học năm 1975, đồng giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ năm 2000 và nhiều giải thưởng cao quý trong nước và quốc tế.
