Sông Rế, sông Đa Độ, sông Giá là những con sông cấp nước ngọt phục vụ sinh hoạt cho người dân TP Hải Phòng đang có nguy cơ ô nhiễm tăng cao. Nhiều dòng sông phải chịu tác động bởi đủ các nguồn thải dọc theo dòng chảy.
Những dòng kênh đen
Dòng nước đen ngòm, mặt nước nổi váng, đặc sệt, bốc mùi nồng nặc khiến kênh Bắc Nam Hùng chạy dọc theo khu dân cư Cam Lộ (phường Hùng Vương) từ lâu được coi là dòng kênh ô nhiễm nhất TP. Công ty cổ phần Cấp nước Hải Phòng (công ty) xác định kênh Bắc Nam Hùng là một trong những nguồn gây ô nhiễm trầm trọng cho sông Rế. Dòng kênh dài 8 km này tiếp nhận đủ loại nguồn thải từ khu dân cư, doanh nghiệp, bệnh viện… rồi kết nối với sông Rế ở khu cống An Trì, gây ô nhiễm ngược về trạm bơm Quán Vĩnh, nơi lấy nước cung cấp cho nhà máy nước An Dương.
Sông Rế đang cung cấp nước thô cho các nhà máy nước An Dương, Vật Cách 1, Vật Cách 2 với tổng công suất gần 180.000 m3/ngày.
Tại khu vực kênh Hỗ Đông dài 1,5 km dọc đường liên xã Hồng Phong - Tân Tiến (huyện An Dương) tiếp nhận nguồn thải từ khu dân cư Hà Đỗ, Hỗ Đông, làng nghề bánh đa Tân Tiến… khiến nước kênh vào sông luôn trong tình trạng ô nhiễm. Trong khi đó, mương thủy lợi Quỳnh Hoàng (xã Nam Sơn) dài hơn 1 km cũng đặc quánh ô nhiễm, đấu thẳng vào sông Rế cách khu vực trạm bơm Quán Vĩnh không xa.
Ngay tại thị trấn An Dương, hai bên bờ sông Rế là khu công nghiệp Tràng Duệ, An Dương, các doanh nghiệp dọc quốc lộ 5, trại chăn nuôi, bãi rác tạm…
Ngoài sông Rế, nước ngọt của TP Hải Phòng còn được lấy từ sông Giá, sông Chanh Dương, sông Đa Độ, kênh Hòn Ngọc… Tháng 11 vừa qua, nước thô cho hai nhà máy nước Cầu Nguyệt, Hưng Đạo lấy từ sông Đa Độ cũng bị nhiễm mặn nặng. Trên sông Đa Độ có 42 nguồn có nguy cơ gây ô nhiễm. Tương tự, sông Chanh Dương, sông Giá, kênh Hòn Ngọc các điểm có nguy cơ gây ô nhiễm cũng mọc lên ngày càng nhiều.
Mương Quỳnh Hoàng nối vào sông Rế luôn trong tình trạng nước ô nhiễm nổi váng đặc quánh. Ảnh: ĐỖ HOÀNG
Trầm trọng thêm qua mỗi năm
Tại kỳ họp thứ 11 HĐND TP Hải Phòng khóa 15, ông Trần Văn Phương, Giám đốc Sở TN&MT TP Hải Phòng, thừa nhận nguồn nước trên các con sông của TP đang có xu hướng gia tăng ô nhiễm. Trong các năm 2018-2019, các chỉ tiêu như mangan, nitrit, amoni, hữu cơ đều tăng cao, vượt quy chuẩn cho phép về chất lượng nước mặt để sản xuất nước sinh hoạt.
Để xử lý vấn đề ô nhiễm, Sở TN&MT đã đề nghị TP giao cho các công ty khai thác công trình thủy lợi tập trung thực hiện nhiều biện pháp điều tiết, thay đổi nguồn nước cấp cho các nhà máy nước, kênh Bắc Nam Hùng sẽ được đầu nối với sông Lạch Tray thay cho sông Rế như hiện nay.
Theo ông Phương, về lâu dài TP cần chỉ đạo các quận, huyện lập dự án đầu tư xây dựng các trạm xử lý nước thải tập trung cùng với hệ thống thu gom nước thải dọc các nguồn nước ngọt để xử lý. Trước mắt sẽ phải xóa bỏ tình trạng nước thải từ khu dân cư, cơ sở sản xuất, kinh doanh xả trực tiếp vào nguồn nước, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm.
“Các nhà máy nước cũng phải có kế hoạch cấp nước an toàn, chủ động phòng ngừa, ứng phó khi có sự cố ô nhiễm nguồn nước xảy ra” - ông Phương nhắc nhở.
Về phía các địa phương, Phòng TN&MT huyện An Dương cho biết đã kiến nghị việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải trước khi đổ ra sông. Tuy nhiên, TP đang xem xét về quy hoạch nên phải chờ có chỉ đạo mới thực hiện được.
| Theo kết quả khảo sát của Công ty cổ phần Cấp nước Hải Phòng và đơn vị quản lý thủy lợi, mẫu phân tích nước sông Rế lấy ngày 16-10 cho thấy các chỉ tiêu amoni và nitrit đều vượt rất nhiều lần tiêu chuẩn cho phép và tăng cao từ phía cống An Trì về trạm bơm Quán Vĩnh. Cụ thể, chỉ số permanganat đo được là 8,86 mg/l (tiêu chuẩn cho phép không quá 5,26%); chỉ số amoni (N) 4,60 mg/l (chỉ số cho phép không vượt quá 0,30 mg/l); chỉ số mangan là 0,272 (chỉ số cho phép không quá 0,200 mg/l). |
