Ngày 8-7 (giờ địa phương), Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông "choáng váng, cảm thấy bị xúc phạm và vô cùng đau buồn" trước tin cựu Thủ tướng Nhật Shinzo Abe bị ám sát và qua đời, theo đài CNN.
“Trên tất cả, [ông Abe] quan tâm sâu sắc đến người dân Nhật và cống hiến cả cuộc đời mình để phục vụ họ. Ngay cả tại thời điểm bị tấn công, ông ấy vẫn tham gia vào công việc của nền dân chủ. Trong khi có nhiều chi tiết mà chúng tôi chưa biết, chúng tôi biết rằng các cuộc tấn công bạo lực không bao giờ được chấp nhận và bạo lực súng đạn luôn để lại vết sẹo sâu cho các cộng đồng bị ảnh hưởng vì nó. Mỹ sát cánh cùng Nhật trong thời khắc đau buồn này. Tôi gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình ông ấy” – CNN dẫn tuyên bố của Tổng thống Biden.
| |
Ông Joe Biden (trái, khi còn là Phó Tổng thống Mỹ) và ông Shinzo Abe (khi đó là Thủ tướng Nhật) họp báo chung sau cuộc gặp tại dinh thự chính thức của Thủ tướng Abe ở Tokyo (Nhật) ngày 3-12-2013. Ảnh: TORU YAMANAKA/AFP/GETTY IMAGES |
Ông Biden từng gặp ông Abe ở cả Tokyo và Washington, với tư cách phó tổng thống Mỹ.
Trước đó, một người phát ngôn của Nhà Trắng nói với CNN rằng Nhà Trắng "sốc và đau buồn" trước thông tin này. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken thương tiếc ông Abe là "nhà lãnh đạo có tầm nhìn vĩ đại" và là "đối tác phi thường", người đã đưa quan hệ Mỹ-Nhật "lên một tầm cao mới".
Cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama cho biết ông "bị sốc và đau buồn" trước vụ ám sát ông Abe. Ông Obama kể lại mối quan hệ thân thiết mà hai nhà lãnh đạo đã tạo dựng trong nhiệm kỳ thứ hai của ông và "liên minh phi thường" giữa hai quốc gia.
Năm 2016, ông Obama từng đến Hiroshima với ông Abe - trở thành tổng thống đương nhiệm đầu tiên của Mỹ làm như điều này, và cuối năm đó, ông Abe đã đáp lại cử chỉ này với việc trở thành thủ tướng Nhật đầu tiên thăm Trân Châu Cảng.
Ông Abe duy trì mối quan hệ thân thiết với Mỹ trong thời gian ông làm thủ tướng Nhật. Không chỉ đi cùng Tổng thống Barack Obama đến Trân Châu Cảng vào năm 2016 mà cuối năm đó ông Abe cũng trở thành nhà lãnh đạo thế giới đầu tiên gặp gỡ tổng thống Mỹ đắc cử lúc bấy giờ là ông Donald Trump ở New York.
Nhiều nhân vật cấp cao thế giới tiếp tục bày tỏ thông điệp thương tiếc dành cho cựu Thủ tướng Abe.
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres viết trên Twitter: “Tôi vô cùng đau buồn trước vụ ám sát kinh hoàng ông Shinzo Abe, cựu Thủ tướng Nhật. Tôi có vinh dự được biết ông ấy trong nhiều năm và sẽ luôn ghi nhớ tính tập thể và cam kết của anh ấy đối với chủ nghĩa đa phương. Xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình ông ấy, với người dân và với chính phủ Nhật”.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron viết trên Twitter: "Thay mặt nhân dân Pháp, tôi gửi lời chia buồn tới chính quyền và nhân dân Nhật sau vụ việc ông Shinzo Abe bị ám sát. Nhật đã mất một thủ tướng vĩ đại, người đã cống hiến cuộc đời mình cho đất nước và làm việc để mang lại sự cân bằng cho thế giới”.
| |
Người dân đặt hoa tưởng niệm cựu Thủ tướng Shinzo Abe tại nơi ông bị bắn sáng 8-7 ở TP Nara (miền tây Nhật). Ảnh: THE YOMIURI SHIMBUN/REUTERS |
Một số lãnh đạo từng làm việc với ông Abe trong thời gian ông làm thủ tướng Nhật cũng gửi lời chia buồn.
Cựu Thủ tướng Anh David Cameron nói việc ông Abe bị ám sát và qua đời là "tàn khốc và thực sự gây sốc". Ông thương tiếc vị cựu thủ tướng Nhật là "một người bạn tốt về mặt cá nhân, một đối tác mạnh mẽ đối với Anh, và là một người đàn ông tử tế".
Cựu Thủ tướng Israel - ông Benjamin Netanyahu cho biết ông "sẽ luôn nhớ đến ông Shinzo Abe và trân trọng tình bạn sâu sắc của chúng tôi".
Cựu Thủ tướng Pháp Nicolas Sarkozy thương tiếc ông Abe là "một nhà lãnh đạo vĩ đại đã để lại dấu ấn cho Nhật".
Thủ tướng Canada Justin Trudeau nói ông "vô cùng sốc", “vô cùng đau buồn” trước tin cựu Thủ tướng Abe bị ám sát và qua đời.
"Thế giới đã mất đi một người đàn ông có tầm nhìn vĩ đại và Canada đã mất đi một người bạn thân thiết. Xin gửi sự chia sẻ mất mát đến vợ ông ấy, bà Akie, và đến người dân Nhật. Tôi sẽ rất nhớ ông, bạn của tôi” – Thủ tướng Trudeau thương tiếc ông Abe.
Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro viết trên Twitter: “Tôi vô cùng phẫn nộ và đau buồn khi biết tin về sự ra đi của ông Shinzo Abe, một nhà lãnh đạo xuất sắc từng là một người bạn tuyệt vời của Brazil. Tôi gửi đến gia đình ông Abe, cũng như những người anh em Nhật của chúng tôi, tình đoàn kết của tôi và mong muốn của tôi rằng Chúa sẽ dõi theo linh hồn của họ trong thời điểm đau đớn này”.
Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky viết trên Twitter: “Tin kinh hoàng về một vụ ám sát dã man cựu Thủ tướng Nhật Shinzo Abe. Tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình ông ấy và người dân Nhật vào thời điểm khó khăn này. Không có lý do gì biện hộ cho hành động bạo lực kinh khủng này cả”.
Lãnh đạo Đài Loan – bà Thái Anh Văn cho biết bà “vô cùng đau đớn” trước sự ra đi của Thủ tướng Abe. Với bà, cố lãnh đạo Nhật là “người bạn trung thành nhất của Đài Loan”, là "một người bạn cũ" mà bà đã biết "trong hơn một thập niên".
