Từ việc UBND các tỉnh Khánh Hòa, Thanh Hóa… đang chuẩn bị được công bố hết dịch COVID-19, nhiều người đã thắc mắc về các căn cứ để công bố hết dịch này.
Vậy khi nào được công bố hết dịch? Trường hợp nào thì bộ trưởng Bộ Y tế có quyền công bố hết dịch, trường hợp nào thì phải là Thủ tướng mới được ký quyết định công bố hết dịch?...
Ở Khánh Hòa, vào ngày 31-1, khi xác định trường hợp đầu tiên mắc bệnh xảy ra ở tỉnh, chủ tịch UBND tỉnh đã đề nghị và Bộ Y tế đã quyết định công bố tỉnh này có dịch. Đến ngày 1-2, khi có ba tỉnh là Khánh Hòa, Vĩnh Phúc, Thanh Hóa đã có sáu trường hợp mắc bệnh thì theo đề nghị của bộ trưởng Bộ Y tế, Thủ tướng đã ký quyết định công bố Việt Nam có dịch.
Theo Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, do là loại bệnh đặc biệt nguy hiểm có khả năng lây truyền rất nhanh, phát tán rộng và tỉ lệ tử vong cao nên bệnh trên được xếp là nhóm A.
Dựa trên nguyên tắc mọi trường hợp có dịch đều phải được công bố chính xác, kịp thời, có hai người được quyền công bố dịch đối với bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A. Gồm có: 1. Bộ trưởng Bộ Y tế công bố dịch theo đề nghị của chủ tịch UBND cấp tỉnh; 2. Thủ tướng Chính phủ công bố dịch theo đề nghị của bộ trưởng Bộ Y tế khi dịch lây lan nhanh từ tỉnh này sang tỉnh khác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe con người.
Trong việc công bố hết dịch, cũng theo luật trên, việc công bố hết dịch phải thỏa hai điều kiện. Đó là các cơ quan chức năng không phát hiện thêm trường hợp mắc bệnh mới sau khoảng thời gian nhất định và đáp ứng các điều kiện khác đối với bệnh dịch theo quy định. Tiếp theo nữa là các cơ quan chức năng đã thực hiện các biện pháp chống dịch theo quy định.
Cụ thể hơn, theo Quyết định 02/2016 của Thủ tướng, đối với hội chứng viêm đường hô hấp vùng Trung Đông do virus Corona (MERS-CoV) thì có hai khoảng thời gian làm căn cứ để công bố hết dịch. Đó là 14 ngày (là thời gian ủ bệnh trung bình) và 28 ngày (là thời gian không phát hiện thêm trường hợp mắc bệnh).
Như vậy, việc công bố dịch hay hết dịch đều phải được dựa theo luật trên để bảo đảm đúng căn cứ và thẩm quyền. Ở từng nơi đã được bộ trưởng Bộ Y tế công bố có dịch COVID-19, khi đã kỹ lưỡng xác định quá 28 ngày mà không phát hiện thêm trường hợp mắc bệnh và địa phương cũng đáp ứng được các yêu cầu khác về việc hết dịch thì chủ tịch các tỉnh có quyền đề nghị bộ trưởng Bộ Y tế công bố địa phương mình đã hết dịch.
Trên phạm vi cả nước, cùng dựa theo các yêu cầu nghiêm ngặt như đã nêu theo luật định, bộ trưởng Bộ Y tế có nhiệm vụ xem xét đề nghị Thủ tướng công bố hết dịch.