Quả thận nối lại cuộc đời trẻ thơ

12 giờ 30, quả thận của người cậu Dương Quang Phơi đã chính thức được ghép nối cho người cháu Dương Ngọc Minh (10 tuổi). Sau một giờ, dòng máu đào tiếp tục lưu thông tạo nên sự sống kỳ diệu cho một đứa trẻ mà trước đó tưởng chừng như không còn hy vọng vì bệnh tật hiểm nghèo.

Tỉ mỉ trên từng vết cắt, mối nối

Từ 8 giờ sáng 6-5, êkíp bác sĩ BV Chợ Rẫy gồm GS-TS Trần Ngọc Sinh - nguyên Trưởng khoa Ngoại Tiết niệu, TS-BS Phạm Hồng Trường - Trưởng khoa Hồi sức Cấp cứu, BV Chợ Rẫy đã có mặt tại phòng mổ BV Nhi đồng 2 để lấy quả thận trên người anh Phơi, cậu của cháu Minh. Lúc này, anh Phơi cũng đã được đưa vào phòng mổ để gây mê.

9 giờ 15, các bác sĩ tiến hành nội soi cắt quả thận phải, đồng thời mổ một đường nhỏ bên hông để lấy quả thận ra. Trong lúc quả thận được lấy ra và rửa sạch, người cậu được khâu vết mổ, đưa vào phòng hồi sức và dần tỉnh thì đứa cháu đang nằm trên bàn mổ, gây mê, mở bụng để sẵn sàng đón nhận quả thận của người cậu.

12 giờ 20, ThS-BS Phạm Ngọc Thạch - Phó khoa Ngoại niệu, BV Nhi đồng 2 bắt đầu nối động mạch, tĩnh mạch và đường niệu quản từ quả thận của người cậu vào cơ thể cháu Minh. Hơn 1 giờ 30 phút thao tác, trái thận mới đã được tưới máu và bắt đầu hoạt động. Nước tiểu cũng có dấu hiệu chảy ra. 14 giờ 30, bệnh nhi đã được đóng ổ bụng, khâu hoàn thiện vết mổ và chuyển ra phòng hồi sức.

 
Bệnh nhi Ngọc Minh đang được hồi sức. Ảnh: TÙNG SƠN

Ca mổ thành công sau năm giờ lấy và ghép thận. Êkíp phẫu thuật vui mừng vì đó không chỉ là một ca mổ lấy và ghép thận mà là nối lại một cuộc đời trẻ thơ, thắp lên niềm hy vọng sống và tương lai tươi sáng cho cháu bé. Đồng thời, việc này còn mang đến niềm vui cho gia đình và sự tin tưởng, kỳ vọng của xã hội đối với ngành y.

Dự trù xử lý mọi khó khăn

BS Hoàng Thị Diễm Thúy, Trưởng khoa Thận-Nội tiết, BV Nhi đồng 2, cho biết khó khăn lớn nhất của ca này là sau ghép có thể bệnh cũ tái phát trở lại trên thận mới. Tuy nhiên, nếu điều đó xảy ra thì bệnh viện cũng có cách để điều trị. Ngoài ra, bệnh viện cũng đã chuẩn bị tốt các phương pháp hiện đại để xử trí nếu có thải ghép như thay huyết tương. Bệnh nhi Ngọc Minh sẽ nằm phòng hồi sức khoảng ba ngày, sau đó chuyển về khoa Thận-Nội tiết theo dõi tiếp.

“Ghép thận trên trẻ nhỏ, khó khăn là trái thận cho của người lớn (nặng khoảng 120 g) rất to. Do vậy đối với trẻ lớn thì đặt quả thận cho như người lớn là nằm ở thắt lưng, còn trẻ nhỏ (dưới 10 kg) thì đặt thận trong ổ bụng và mạch máu cũng nhỏ nên nối khó hơn” - BS Thúy nói.

GS Trần Ngọc Sinh cho biết với những ca bình thường, ông sẽ chỉ hướng dẫn cho học trò làm nhưng trong trường hợp lấy thận lần này, ông thực hành để học trò xem kỹ thuật mới, đó là cắt sao cho những mạch máu, niệu quản được an toàn.

Nguyên lý của mổ lấy thận là chừa lại trái thận tốt hơn và cắt quả thận kém hơn để bảo toàn người cho, đó là triết lý nhân đạo. Thông thường những người tay nghề chưa cao sẽ mổ lấy thận bên trái. Việc lấy thận phải khó hơn do tĩnh mạch chủ thận phải rất ngắn, phải làm sao cho đủ dài để nới. Nếu lấy không tốt sẽ làm biến chứng hoại tử niệu quản. Nếu niệu quản bị biến chứng (tỉ lệ 1%-2%), hoại tử phải mổ nối lại sẽ khiến tình trạng bệnh nhân tệ hơn. “Ngoài ra các nước tiên tiến người ta nội soi lấy thận xuyên qua đường ruột, còn tôi sau khi cắt quả thận sẽ lấy qua đường mổ bên hông, không đụng ruột nên rất dễ và bệnh nhân mau hồi phục” - GS Sinh nói.

DUY TÍNH