Chiều 1-6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (QH) xem xét việc tổng kết thực hiện thí điểm Nghị quyết 580 về thí điểm hợp nhất ba văn phòng: Đoàn đại biểu (ĐB) QH, HĐND và UBND.
Khó tránh “vừa đá bóng vừa thổi còi”
Báo cáo tổng kết thí điểm của Chính phủ cho thấy trong 12 địa phương thực hiện, có 11 địa phương hợp nhất ba văn phòng thành Văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND và UBND (văn phòng chung). Riêng TP.HCM thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH với HĐND TP.
Đánh giá chung, Chính phủ cho rằng phương án thí điểm đã giảm tối đa đầu mối tổ chức văn phòng, số lượng tổ chức bên trong của văn phòng, số lượng lãnh đạo quản lý… Tuy nhiên, văn phòng chung thực hiện chức năng tham mưu, phục vụ nhiều đối tượng khác nhau nên khó đảm bảo tính khách quan trong hoạt động tham mưu đối với công tác quản lý nhà nước của UBND, công tác giám sát của HĐND và Đoàn ĐBQH.
Chính phủ thừa nhận việc này khó tránh khỏi tình trạng “vừa đá bóng vừa thổi còi” trong công tác tham mưu, giúp việc đồng thời cho hai hệ thống cơ quan lập pháp và cơ quan hành pháp.
Cạnh đó, việc hợp nhất còn mang tính cơ học, chỉ giảm đầu mối người đứng đầu, chưa giảm được cấp phó và công chức lãnh đạo, quản lý cấp phòng. Sau khi hợp nhất, chánh văn phòng phải đảm nhận khối lượng lớn công việc nên công tác chỉ đạo, điều hành và triển khai công việc gặp khó khăn…
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng tại phiên họp chiều 1-6. Ảnh: Quochoi.vn
Loay hoay mãi chuyện nhập rồi tách, tách rồi nhập
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đề nghị Chính phủ làm rõ cơ sở pháp lý của việc thí điểm mô hình hợp nhất hai văn phòng ở TP.HCM và các căn cứ để xác định chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND TP.
Đồng thời, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị bổ sung, làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành có liên quan và các cấp ủy đảng, chính quyền ở các địa phương thực hiện thí điểm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện chủ trương thí điểm của trung ương…
Đáng chú ý, Ủy ban Pháp luật cho rằng lý do lý giải cho kiến nghị, đề xuất của Chính phủ “chưa thực sự thuyết phục, không gắn với nguyên nhân của những kết quả đạt được và các bất cập, hạn chế cũng như bài học kinh nghiệm của việc thí điểm”.
Ông Tùng cho biết theo phản ánh của các ĐBQH, bộ máy giúp việc cho đoàn ĐBQH luôn trong tình trạng nhập rồi tách, tách rồi lại nhập, không ổn định, gây tâm tư và ảnh hưởng đến hiệu quả công việc của đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động.
Vì vậy, Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ cần tổng kết kỹ lưỡng cả về cơ sở lý luận và thực tiễn cũng như quá trình tổ chức và hoạt động của bộ máy giúp việc các đoàn ĐBQH để đề xuất được mô hình bộ máy giúp việc phù hợp, khoa học, hiệu quả, bảo đảm tính ổn định, lâu dài.
| 9/12 tỉnh, thành phố thực hiện thí điểm kiến nghị chỉ nên thực hiện hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH với Văn phòng HĐND cấp tỉnh và giữ nguyên Văn phòng UBND cấp tỉnh; ba tỉnh còn lại không kiến nghị. Chính phủ thống nhất với kiến nghị này. Theo Báo cáo của Chính phủ |
Nếu thí điểm không đạt thì trở về như cũ
Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển cho rằng Văn phòng Đoàn ĐBQH tồn tại ngót 20 năm, “là cái hợp lý thì mới tồn tại”. Do vậy, việc sáp nhập các văn phòng cần phải cân nhắc cả về mặt lý luận và thực tiễn.
“Thế giới, mỗi ĐBQH, thượng nghị sĩ Mỹ có văn phòng riêng với nhiều người giúp việc. Ta không so sánh được nhưng ít nhất mỗi đoàn phải có văn phòng chứ” - ông Hiển nói.
Phó chủ tịch QH đề nghị trước mắt “nếu đành phải chấp nhận” thì nhập hai văn phòng của cơ quan dân cử và tách văn phòng UBND ra.
Phó Chủ tịch QH Tòng Thị Phóng cho hay qua tham dự hội nghị của hầu hết các tỉnh thực hiện thí điểm, bà thấy các địa phương này đều không đồng tình với việc hợp nhất. “Kể cả tỉnh xung phong làm thí điểm là Bắc Kạn cũng phàn nàn, cũng kêu. Cho nên báo cáo đừng nhận định là “anh em đồng thuận”, không phải đâu” - bà Phóng nói.
Theo bà Phóng, sau khi kết thúc thí điểm, yêu cầu đặt ra đạt kết quả thấp thì nên trở lại như cũ. “Bản thân tôi không đồng tình sáp nhập hai văn phòng Đoàn ĐBQH với HĐND” - bà Phóng nói.
| Ba năm rưỡi nhập rồi tách “Tính từ năm 1976 đến nay, tính bình quân cứ ba năm rưỡi nhập, ba năm rưỡi tách, cứ theo biểu đồ hình sin như thế. Cứ khi cần chuyên môn hóa, cần sâu thì tách ra nhưng khi cần giảm biên chế, giảm bộ máy lại nhập vào” - Tổng thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc phát biểu. Nếu đề xuất của Chính phủ được chấp thuận, ông Phúc đề nghị sớm xây dựng đề án hợp nhất hai văn phòng trong năm nay, không chờ đến khi Luật Tổ chức QH có hiệu lực (dự kiến tháng 7-2021). “Anh em ở dưới trông chờ lắm rồi vì không biết đi đâu, về đâu. Bổ nhiệm cán bộ bây giờ cũng vướng. Đại hội đảng các cấp ở địa phương đến nơi rồi…” - ông Phúc nói. |
