Tỉ phú lan giả hạc ở vùng biên Gia Lai

Anh Nguyễn Quốc Tư (41 tuổi, kỹ sư ngành công nghệ sinh học) hiện là chủ vườn lan giả hạc có một không hai ở thị trấn Chư Ty, huyện biên giới Đức Cơ, Gia Lai.

Anh Tư được giới chơi lan chuyên nghiệp cả nước biết tiếng là tỉ phú lan và cũng là “cha đẻ thần dược Kha Ly” được giới chơi lan yêu chuộng. Câu chuyện anh Tư đến với lan cũng hơi lạ: Năm 2016, anh được bạn tặng nhành lan và đem lòng si mê, gầy dựng nên “vương quốc lan giả hạc” cho riêng mình từ đó.

Có thể tạo hàng tỉ cây giống nhờ nuôi cấy mô

Chia sẻ về cơ ngơi, anh Tư bộc bạch: “Nói đây là vườn lan giả hạc lớn nhất nước là chưa toàn diện. Nhưng có thể nói tôi có một quy trình sản xuất lan hết sức bài bản, khoa học thuộc diện nhất cả nước. Từ khâu vườn giống cha mẹ đến tuyển chọn giống, lai tạo, gieo giống trong phòng thí nghiệm rồi đến trồng thương phẩm và xuất ra thị trường, tôi đều làm rất chuyên sâu. Hiện vườn tôi có khoảng 1 triệu cây lan giả hạc (bao gồm thương phẩm và nuôi cấy mô - PV), riêng cây cha mẹ có hàng ngàn giò. Quý nhất là những chậu lan giả hạc độc quyền Kha Ly”.

Theo anh Tư, trong nước hiện có rất nhiều vườn lan lớn về quy mô, nhất là giá trị tài sản từ lan đột biến. Nếu nói quy mô lớn phải tính gộp nhiều khía cạnh như công nghệ, trình độ kiến thức, giá trị kinh tế và cả số lượng lan đột biến của chủ vườn. Do vậy, anh chỉ tự hào mình là một trong những nhà vườn có quy trình sản xuất bài bản, khoa học mà thôi.

Anh nửa thật nửa đùa bảo: “Vườn lan giống của tôi có trên 200 loài lan giả hạc. Với công nghệ nuôi cấy mô, tôi có thể phủ xanh đất nước mình bằng lan. Bởi khả năng nuôi cấy mô ở phòng thí nghiệm, tạo ra các mầm lan con gần như là vô tận. Tôi cũng đã thành công cấy mô lan đột biến”.

Với lợi thế là kỹ sư ngành công nghệ sinh học và đam mê về lan, anh đã nghiên cứu, học hỏi rất sâu về cách chơi, kỹ thuật nuôi trồng. Nhờ vậy, sau khi gây dựng được vườn lan đủ lớn, anh đã bắt tay vào nghiên cứu nuôi cấy mô trong phòng thí nghiệm và đã thành công cho ra những giống lan chất lượng từ những nguồn gen đầu dòng.

Hiện tại, giá trị vườn lan của anh Tư đã lên đến vài chục tỉ đồng. Hằng ngày may mắn thì mở mắt ra anh đã có đơn hàng từ vài chục đến vài trăm triệu đồng. Hiện anh đang thuê bốn kỹ sư làm việc cho mình và tạo công ăn việc làm thường xuyên cho 12 lao động, cao điểm anh thuê 20-30 người.

Trở thành “cha đẻ của thần dược Kha Ly”

Anh Tư cho biết anh chỉ chơi, nuôi cấy mô và kinh doanh thuần một loài lan là giả hạc. Chính nét đẹp thanh tao, quyến rũ, mùi thơm dịu nhẹ của lan giả hạc đã hấp dẫn anh từ ngày đầu đến với thú chơi lan.

Những dòng lan đặc hữu, đỉnh nhất của vườn anh được đông đảo giới sành lan biết đến, nhất là các giống lan đột biến giá trị cao như năm cánh trắng Đức Cơ, Kha Ly Đức… Đây là những dòng lan quý do anh phát hiện ra và đặt tên gắn với địa phương huyện Đức Cơ. Đối với dòng lan độc quyền Kha Ly (tên cơ sở lan của anh) đã có 30 giống cây mẹ.

Ngoài giống lan đột biến đặc hữu, anh còn dày công sưu tầm nhiều giống lan đột biến quý hiếm như hồng thoát tục, năm cánh trắng Tuệ Lâm… nhất là giống năm cánh trắng Thiện Tâm. Năm 2019, anh Tư cùng nhóm bạn tham gia hội đấu giá từ thiện ở Huế và đã đấu thành công cây lan giả hạc đột biến với giá 2,5 tỉ đồng do Việt kiều Lào bán. Sau đó, anh đặt tên cho cây lan này là năm cánh trắng Thiện Tâm - gắn với hoạt động từ thiện, hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.

Đặc biệt, anh Tư còn được giới chơi lan biết đến là “cha đẻ của thần dược Kha Ly”. Anh sáng chế ra hai loại “biệt dược” dành riêng cho lan gồm: Dịch chuối và phân bón lan dạng viên được Cục Sở hữu trí tuệ chứng nhận.

“Từ thực tế chơi lan, phát hiện nhiều cây thiếu dưỡng chất khiến nó suy kiệt nên tôi mày mò nghiên cứu và đã chế ra dịch chuối thành công. Dịch này rất tốt cho cây lan và các loài rau quả, hoàn toàn tự nhiên, con người uống cũng được. Việc này còn tạo ra được nhiều công ăn việc làm cho người địa phương trồng chuối” - anh Tư cho biết.

Để làm ra sản phẩm này, anh Tư đã đầu tư nghiên cứu máy móc công nghệ trên 3 tỉ đồng. Chỉ riêng dịch chuối, mỗi ngày cơ sở của anh sản xuất 300-500 lít và đã phân phối khắp toàn quốc. Năm 2019, giống phi điệp Kha Ly (giả hạc Kha Ly) của anh đã được chứng nhận sản phẩm OCOP ba sao cấp tỉnh.

Nói về lan đột biến được hét giá cả chục, trăm tỉ đồng trong thời gian qua, anh Tư chia sẻ: “Những cây lan đột biến quý hiếm, giá trị lên tới tiền tỉ là có thật. Bởi đối với giới chơi lan, chúng rất có giá trị vì chúng hiếm và có giá trị nghiên cứu, bảo tồn rất cao. Nhưng trong thực tế, những cây lan này bị một số nhóm người tạo cơn sốt, đẩy giá lên cao để bán kiếm lời. Vừa qua, tình hình dịch bệnh, kinh tế suy thoái khiến lan rớt giá, cũng có không ít người phá sản. Giờ chỉ có nhà vườn chân chính, có nền tảng mới còn sống được”.

Anh Tư cho biết anh đang định hướng cho lan xuất ngoại để bán được giá cao hơn. Qua đó, tạo thêm nhiều công ăn việc làm, người chơi lan trong nước cũng có nguồn thu lớn từ lan.•