Dưới tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH), các hiện tượng khí tượng thủy văn (KTTV) có xu hướng biến động phức tạp. Điển hình như mưa bão xuất hiện thất thường; các hiện tượng thiên tai như bão mạnh, mưa to, lũ lớn diễn ra với tần suất ngày càng tăng…
Tăng cường quản lý hoạt động khí tượng thủy văn
Trước những thách thức trên, đòi hỏi TP.HCM phải tăng cường công tác quản lý hoạt động KTTV để phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và đời sống nhân dân. Theo đó, TP đã đưa ra nhiều giải pháp như tuyên truyền, ứng dụng kỹ thuật công nghệ, cơ chế chính sách, nguồn nhân lực, đầu tư hạ tầng và hợp tác quốc tế cho hoạt động KTTV.
Thực hiện chỉ đạo của Thành ủy TP.HCM, Sở TN&MT đã tham mưu UBND TP ban hành kế hoạch triển khai Kế hoạch 90 ngày 31-12-2021 của Thành ủy nhằm triển khai thực hiện Chỉ thị 10 ngày 25-9-2021 của Ban bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác KTTV đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trên địa bàn TP.HCM.
Kế hoạch đã đề ra bảy nhóm giải pháp và nhiệm vụ chủ yếu:
Thứ nhất, về công tác quản lý: Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nhằm từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý hoạt động KTTV. Cạnh đó, kiểm tra, đôn đốc các hoạt động quan trắc, dự báo, cảnh báo và thực hiện các biện pháp phát triển hoạt động KTTV trên địa bànTP.
Thứ hai, về công tác tuyên truyền: Đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác KTTV, nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng. Đối với các tổ chức, cá nhân có hoạt động quan trắc, khai thác sử dụng thông tin, dữ liệu KTTV phải thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật.
 |
Dưới tác động của biến đổi khí hậu, các hiện tượng khí tượng thủy văn có xu hướng biến động phức tạp. Ảnh: NC |
Thứ ba, về kỹ thuật, công nghệ: Chú trọng phát triển mạng lưới trạm quan trắc KTTV chuyên dùng phục vụ nhu cầu khai thác, sử dụng thông tin, dữ liệu. Đặc biệt cần thiết phải đầu tư hệ thống thiết bị tiếp nhận, lưu trữ và quản lý dữ liệu quan trắc KTTV tự động, liên tục từ các đối tượng phải quan trắc KTTV trên địa bàn.
Thứ tư, về cơ chế chính sách: Từng bước hoàn thiện quy định, cơ chế chính sách liên quan đến công tác KTTV trên địa bàn TP; chủ động nghiên cứu, đề xuất với cơ quan có thẩm quyền để hoàn thiện hệ thống pháp luật về KTTV.
Thứ năm, về tổ chức bộ máy và phát triển nguồn nhân lực: Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về công tác KTTV. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ của đội ngũ nhân sự làm công tác KTTV.
Thứ sáu, về đầu tư: Kết hợp nguồn lực từ ngân sách nhà nước với các nguồn vốn đầu tư trong nước và ngoài nước, nhất là các nguồn vốn ưu đãi quốc tế cho công tác KTTV. Cạnh đó, đẩy mạnh xã hội hóa, thu hút các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia vào hoạt động này… Đồng thời phát triển mạnh thị trường dịch vụ KTTV đáp ứng nhu cầu của mọi ngành, lĩnh vực.
Thứ bảy, về hợp tác quốc tế: Đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực KTTV. Đồng thời tăng cường trao đổi thông tin, kinh nghiệm với các nước, các đối tác, tổ chức quốc tế.
Phối hợp nhiều cơ quan thực hiện
Sở TN&MT được UBND TP giao chủ trì triển khai và đánh giá việc triển khai kế hoạch trên. Đồng thời tham mưu, trình UBND về tổ chức thực hiện hiệu quả các chiến lược, chương trình, đề án về lĩnh vực KTTV do Chính phủ và các bộ, ngành trung ương ban hành. Song song, rà soát, tham mưu các báo cáo về quá trình xây dựng, ban hành, triển khai thực hiện các quy định về KTTV, BĐKH.
Trước mắt, Sở TN&MT phối hợp với các cơ quan liên quan tập trung tham mưu triển khai các nhiệm vụ chủ yếu được đề ra trong kế hoạch. Điển hình như tăng cường công tác quản nhà nước, công tác tuyên truyền về KTTV; tăng cường phối hợp với các đơn vị liên quan để ứng dụng công nghệ kỹ thuật, nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo KTTV, thời tiết cực đoan, thiên tai, giám sát BĐKH…
Sở KH&CN được giao xây dựng giải pháp cảnh báo thời tiết cực đoan do BĐKH tại TP trên nền tảng công nghệ số và khoa học cộng đồng.
UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện được giao tổ chức thực hiện kế hoạch của địa phương. Đồng thời lồng phép các nhiệm vụ, giải pháp của kế hoạch này vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; chỉ đạo các cơ quan chức năng trực thuộc triển khai thực hiện kế hoạch…•
Dữ liệu khí tượng thủy văn phải được quản lý đồng bộ
Để thực hiện tốt mục tiêu trọng tâm của công tác KTTV, UBND TP.HCM yêu cầu các đơn vị có liên quan phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động làm công tác KTTV. Năng lực, chất lượng dự báo, cảnh báo KTTV phải đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và phục vụ đời sống nhân dân. Cơ chếchính sách về KTTV phải sát với thực tế, đảm bảo tính khả thi.
TP yêu cầu xác định thông tin, dữ liệu KTTV là cơ sở quan trọng trong quá trình xây dựng và thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của các cấp, các ngành. Thông tin, dữ liệu KTTV phải được quản lý đồng bộ, chia sẻ, sử dụng hiệu quả. Đồng thời lồng ghép công tác KTTV với các nội dung, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của TP, của ngành và đơn vị.
