Ngày 25-12, hãng thông tấn Tân Hoa Xã đưa tin chính phủ Trung Quốc vừa phê duyệt một dự án xây dựng siêu đập thủy điện trên con sông dài nhất Tây Tạng (Trung Quốc), được cho là có thể tạo ra lượng điện năng gấp 3 lần so với đập Tam Hiệp.
Thời điểm bắt đầu xây dựng và địa điểm chính xác không được tiết lộ, song dự án siêu đập thủy điện mới dự kiến được xây dựng trên sông Yarlung Tsangpo (Nhã Lỗ Tạng Bố) chảy qua Khu tự trị Tây Tạng.
Con sông này có chênh lệch độ cao giữa thượng lưu và hạ lưu đáng kinh ngạc là 7.667 m. Con sông cũng tạo ra hẻm núi Yarlung Tsangpo - hẻm núi trên đất liền lớn nhất Trái Đất, dài 505 km và sâu tới 6.096 m, theo tờ South China Morning Post (SCMP).
Siêu đập thủy điện này cũng dự kiến sẽ được xây dựng ở một trong những vùng có mưa nhiều nhất ở Trung Quốc.
Năm 2020, ông Yến Chí Dũng - khi đó là chủ tịch Tập đoàn Xây dựng Điện lực Trung Quốc - cho biết sông Yarlung Tsangpo là một trong những khu vực giàu tiềm năng thủy điện nhất thế giới.
“Khu vực hạ lưu có độ dốc thẳng đứng 2.000 m trên khoảng chiều dài 50 km, tương ứng với gần 70 triệu kW tài nguyên năng lượng có thể được khai thác - lớn hơn 3 lần so với đập Tam Hiệp có công suất lắp đặt là 22,5 triệu kW” - ông Yến nói.
Theo một báo cáo năm 2023, siêu đập thủy điện này dự kiến sản xuất hơn 300 tỉ kWh điện mỗi năm, đủ đáp ứng nhu cầu của hơn 300 triệu người, theo SCMP. Trong khi đó, đập Tam Hiệp sản xuất 88,2 tỉ kWh điện mỗi năm.
Việc xây dựng siêu đập thủy điện trên con sông này sẽ đặt ra những thách thức chưa từng có về mặt kỹ thuật và công nghệ. Tổng vốn đầu tư cho việc xây dựng đập thủy điện khổng lồ có thể vượt quá 1.000 tỉ nhân dân tệ (137 tỉ USD), vượt xa bất kỳ dự án xây cơ sở hạ tầng nào khác trên thế giới.
Để khai thác tiềm năng thủy điện của dòng sông, Trung Quốc sẽ phải khoan bốn đến sáu đường hầm dài 20 km qua núi Namcha Barwa để chuyển hướng một nửa lưu lượng dòng chảy của sông có tốc độ khoảng 2.000 m khối/giây, theo SCMP.
Ngoài ra, địa điểm xây dựng nằm dọc theo ranh giới mảng kiến tạo và địa chất của cao nguyên khác biệt đáng kể so với các vùng đồng bằng. Điều này đặt ra cho Trung Quốc các thách thức không nhỏ trong thiết kế và xây dựng siêu đập thủy điện này.
