Cuối ngày 24-6, phiên xử sơ thẩm vụ ông Trần Phương Bình và 11 đồng phạm gây thiệt hại cho Ngân hàng TMCP Đông Á (DAB) hơn 8.800 tỉ đồng (còn gọi là đại án DAB giai đoạn 2) bước vào phần xét hỏi.
Là người đầu tiên khai báo, bị cáo Bình thừa nhận số liệu theo cáo trạng hơn 160 trang truy tố là chính xác. “Việc truy tố là đúng người, đúng tội. Thiệt hại 8.800 tỉ là từ việc vi phạm cho vay không đúng quy định đối với 5 nhóm khách hàng” - ông Bình thành khẩn.
Ông Bình cho biết xuất phát từ điểm DAB không có khách hàng lớn về địa ốc nên đã tìm kiếm những đại gia ngành này, trong đó có Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần vốn Thái Thịnh (TTC) Nguyễn Thiện Nhân.
Theo hồ sơ, năm 2007, Công ty TTC được DAB bảo lãnh (theo chỉ đạo của ông Bình) vay 100 triệu USD của VinaCapital để mua và đầu tư một loạt dự án bất động sản tại TP.HCM, Đà Nẵng và Khánh Hòa. Những năm sau đó, thị trường bất động sản "đóng băng", việc kinh doanh cũng thua lỗ nên nhóm TTC không có khả năng trả nợ cho VinaCapital, kéo theo trách nhiệm của DAB với khoản vay này.
Bị cáo Trần Phương Bình. Ảnh: H.Y
Sợ bị kiện ra trọng tài quốc tế, ông Bình chỉ đạo cho cấp dưới không thẩm định hồ sơ vay và tài sản đảm bảo lập tờ trình phê duyệt cho nhóm công ty của Nhân vay.
Cụ thể, để nhóm TTC có tiền trả nợ khoản 100 triệu USD cho VinaCapital, ông Bình chỉ đạo nhân viên tại DAB cho các công ty và cá nhân vay 11 khoản hơn 1.820 tỉ và xuất quỹ chi 77,7 tỉ để sử dụng mua lại 5 tài sản của Nhóm TTC. Mục đích việc này là để DAB quản lý tài sản, thu hồi số tiền DAB cho TTC vay và để TTC trả nợ cho VinaCapital.
Đến hạn thanh toán, do Nhóm TTC không có khả năng trả nợ cho DAB, Bình đã chỉ đạo DAB cho Nhóm TTC vay tiền để đảo nợ, lập hợp đồng vay với mục đích vay khống, nâng khống tài sản bảo đảm... Tính đến ngày 24-12-2018, Nhóm TTC còn dư nợ 5 khoản vay với tổng số tiền hơn 3.139 tỉ thuộc nợ nhóm 5, khách hàng không có khả năng trả nợ.
Trả lời HĐXX, ông Bình cho rằng phi vụ đầu tiên với Nhân đem lại nguồn lợi 32 tỉ đồng nhưng sau đó kéo theo vết trượt dài gây thiệt hại.
Với hậu quả lớn, các cơ quan tố tụng giai đoạn trước đã không khởi tố, truy tố nhiều người với các lý do làm công ăn lương hoặc chính sách hình sự thay đổi. Chủ tọa cho biết HĐXX sẽ xem xét trong quá trình xét hỏi, tranh luận tại toà để quyết định có đồng tình hay không.
Ngoài ra theo hồ sơ, ông Bình khai đã chuyển 500.000 USD cho Nhân để chi phí thuê tư vấn mua hoặc đầu tư vào DAB. Do Nhân bỏ trốn khỏi nơi cư trú nên cơ quan tố tụng chưa làm rõ được khoản này...
