Vất vả nghề nuôi vịt chạy đồng

Thời điểm này nhiều cánh đồng lúa ở tỉnh Long An đã thu hoạch xong, cùng lúc xuất hiện hàng ngàn con vịt ở khắp nơi được lùa về chăn thả.

Lang thang với cuộc sống mưu sinh

Anh Trần Quốc Phong (ngụ xã Tân Bình, thị xã Cai Lậy, Tiền Giang) có 10 năm theo nghề nuôi vịt chạy đồng cho biết cứ đến mùa là anh phải mướn thêm hai người mới đủ công chăn thả. Mỗi lần di chuyển từ đồng này sang đồng khác, tùy từng vùng, anh thường mướn xe hoặc mướn ghe của những người làm nghề dời đàn chuyên nghiệp.

Dù vất vả nhưng nhiều người nuôi vịt thả đồng luôn đam mê với nghề. Ảnh: HUỲNH DU

Người nuôi vịt thích nhất là khi thu hoạch mỗi ngày hàng ngàn trứng. Ảnh: HUỲNH DU

Đàn vịt của tôi hiện có 4.500 con, hai ngày thu hoạch khoảng 6.000 trứng. Giá trứng vịt hiện nay 2.000-2.500 đồng/trứng, có lời hơn so với mọi năm. “Năm nay nếu ai nuôi số lượng lớn 5.000-10.000 con, trừ chi phí thì lãi có khi được hơn 200 triệu đồng/bầy vịt, còn nuôi ít như tôi thì ngoài 100 triệu đồng, chưa kể nếu vịt hết khả năng sinh sản thì đem bán lấy thịt được 125.000 đồng/con.

Anh TRẦN QUỐC PHONG

“Làm nghề này phải chấp nhận sống rày đây mai đó, ăn bờ ngủ bụi, sống xa nhà thời gian dài, kể cả rủi ro. Biết chỗ nào vừa thu hoạch là sắp xếp thời gian lên đường, dựng căn lều tạm ăn ở, sinh hoạt tại đó. Nghề này vất vả, bấp bênh, bầy vịt là tài sản giá trị nhất… nhưng cứ thế mà theo riết rồi quen” - anh Phong tâm sự.

Ông Nguyễn Văn Dạc (58 tuổi, ngụ xã Mỹ Phước Tây, thị xã Cai Lậy, Tiền Giang) có 20 năm theo nghề chăn vịt thuê đã đi khắp nơi, giữ nhiều bầy vịt, có bầy lên đến cả 10.000 con.

Ông Dạc chia sẻ người chăn vịt phải luôn để mắt đến đàn vịt bất kể trời mưa to, gió lớn hay dông sét, nếu không vịt sẽ bị lạc, nhập vào đàn vịt khác, tốn thời gian tìm lại. “Sợ nhất là những đêm trời mưa to, sét đánh, tôi phải kiếm nhà dân gần đó tá túc, rất may trong nhóm chăn vịt của chúng tôi không có người nào bị sét đánh trúng. Có những lúc tránh mưa không kịp thì ướt mem hoặc cảm do dầm mưa liên tục nhưng đi riết rồi quen, lúc nào cũng có thuốc đem theo phòng hờ.

Anh Trần Quốc Phong vẫn đam mê với nghề dù "ăn bờ ngủ bụi". Ảnh: HUỲNH DU

Tối đến, người chăn vịt phải nằm ngủ dưới đất, mùa nắng còn đỡ, mùa mưa đất ẩm ướt rất lạnh. Chỉ có sướng nhất là lúc thời tiết đẹp, vừa giăng võng ở gốc cây cho mát vừa nằm canh vịt” - ông Dạc kể.

Lấy công làm lời

Nuôi vịt chạy đồng lấy công làm lời, tận dụng những ruộng lúa vừa gặt xong còn sót lại thóc, ngọn lúa chét, sâu bọ, ếch nhái, đặc biệt là trứng và ốc bươu vàng còn đầy rẫy. Với những món ăn này, vịt sẽ đẻ trứng vừa sai vừa to đều, lòng đỏ thật đậm, thật bùi.

Anh Phong kể: “Trước đây tôi làm thợ hồ, vất vả quá nên kiếm nghề khác sinh nhai. Thấy người quen làm nghề chăn vịt không dùng sức nhiều, chỉ bỏ công đi canh giữ nên tôi bắt đầu theo nghề. Ban đầu nuôi ít, dần dần quen rồi nuôi nhiều”.

Nghề nuôi vịt chạy đồng nay đây mai đó, phải di chuyển đến nhiều nơi để chăn thả. Ảnh: HUỲNH DU

Theo anh Phong, người nuôi vịt chuyên nghiệp thường nuôi quanh năm, mỗi năm có ba lứa, mỗi lứa lên tới hàng ngàn con. Để có đàn vịt chạy đồng, anh chọn mua vịt con về nuôi nhốt cho cứng cáp. Vịt sau khi hết thời gian sinh sản thì đem bán vịt thịt.

Anh Phong cho biết nghề nuôi vịt chạy đồng tốn nhiều loại chi phí như vận chuyển vịt, phòng bệnh, thức ăn, tiền mua đồng (ruộng sau khi gặt). May mắn, chủ ruộng thấy khổ thì cho không, còn lại phải mua 40.000-60.000 đồng/công hoặc trả bằng trứng khi vịt đẻ.

Những căn lều tạm được người nuôi vịt dựng lên để ở khi chăn vịt. Ảnh: HUỲNH DU

Đôi lúc người nuôi vịt chạy đồng còn gặp phải bọn “đầu gấu” đến làm tiền, xin đủ thứ, nếu không cho thì bị đầu độc vịt. Thỉnh thoảng người nuôi vịt chạy đồng còn gặp nạn “cò đồng” (người môi giới mua đồng cho chủ vịt) lừa gạt. “Có lần mấy anh em chúng tôi bị mất gần 50 triệu đồng cho “cò đồng” mà vịt không có đồng để ăn. Cũng có những đồng mình mới mua thì họ cải tạo đất ruộng, kết quả là vịt không có lúa ăn, phải bỏ đi đồng khác” - anh Phong kể. Bên cạnh đó, người nuôi vịt còn thường lo đến mất ăn mất ngủ khi có vịt mắc cúm, nguy cơ tiêu hủy cả đàn. “Trước đây tôi nuôi gà và từng tiêu hủy cả đàn do dịch cúm H5N1, phải mượn nợ em trai gần 200 triệu đồng. Thấy vịt chạy đồng dễ nuôi, mượn công làm lời hơn so với gà nên tôi gầy dựng lại. Quen với cách chăm sóc phòng bệnh nên tôi nuôi ngày càng nhiều” - anh Phong nhớ lại.

Theo anh Phong, nuôi vịt cực nhọc là thế nhưng thu nhập thì bấp bênh, cứ thấp thỏm trông chờ vào giá trứng. Dù vậy, theo anh Phong, nghề nào cũng vất vả và có đặc thù riêng nên phải bám lấy nó, yêu nó mới có cái ăn. Nhờ theo nghề nuôi vịt chạy đồng mà cuộc sống của gia đình anh có phần khấm khá hơn trước, lo cho con ăn học đầy đủ.

Cháu nội anh hùng Trần Văn Lai tự hào thuyết trình di vật Xuân Mậu thân 1968

Huỳnh Du