Cuộc khủng hoảng chính trị tại Hàn Quốc những ngày qua vẫn chưa có dấu hiệu lắng xuống khi phe đối lập tiếp tục lần thứ hai đệ trình lên quốc hội kiến nghị luận tội Tổng thống Yoon Suk-yeol về vụ thiết quân luật. Trong khi đó, lãnh đạo đảng cầm quyền bất ngờ thay đổi lập trường, bày tỏ sự ủng hộ đối với động thái luận tội.
Còn về phía ông Yoon, Tổng thống Hàn Quốc tuyên bố sẽ “chiến đấu tới cùng” dù là đối mặt với các cuộc điều tra hay việc luận tội.
Khả năng luận tội lần hai
Chiều 12-12, quốc hội Hàn Quốc tổ chức phiên họp toàn thể để bỏ phiếu về dự thảo nghị quyết bổ nhiệm công tố viên đặc biệt thường trực để điều tra Tổng thống Yoon liên quan đến tuyên bố thiết quân luật trong thời gian ngắn hôm 3-12. Nghị quyết đã được quốc hội thông qua với tỉ lệ bỏ phiếu 195-86 và 2 phiếu trắng, theo hãng thông tấn Yonhap.
Theo luật pháp Hàn Quốc, không giống như cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt thông thường, tổng thống không thể dùng quyền phủ quyết đối với nghị quyết bổ nhiệm công tố viên đặc biệt thường trực. Tuy nhiên, tổng thống có thể trì hoãn việc bổ nhiệm công tố viên đặc biệt thường trực này.
Cũng trong phiên họp ngày 12-12, quốc hội Hàn Quốc đã thông qua một nghị quyết yêu cầu tiến hành cuộc điều tra của cố vấn đặc biệt về hai cáo buộc chính liên quan Đệ nhất phu nhân Kim Keon-hee, gồm cáo buộc bà tham gia vào một chương trình thao túng cổ phiếu và can thiệp vào việc đề cử bầu cử thông qua một nhà môi giới quyền lực.
Nghị quyết này chỉ thiếu 2 phiếu nữa là đạt được 200 phiếu cần thiết từ quốc hội gồm 300 thành viên để bác bỏ quyền phủ quyết của tổng thống.
Đây là lần thứ 4 dự thảo nghị quyết được đưa ra bỏ phiếu tại quốc hội sau khi một dự thảo tương tự bị Tổng thống Yoon phủ quyết vào tháng trước và sau đó trong lần đề xuất thứ ba, dự thảo này cũng không được quốc hội thông qua trong cuộc bỏ phiếu hồi tuần trước.
Bên cạnh đó, quốc hội Hàn Quốc hôm 12-12 cũng thông qua các nghị quyết luận tội Bộ trưởng Tư pháp Park Sung-jae (với tỉ lệ 195-100) và người đứng đầu Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Hàn Quốc Cho Ji-ho (với tỉ lệ 202-88) về vai trò của họ trong vụ thiết quân luật.
Ngoài ra, ngày 12-12 đảng Dân chủ và 5 đảng đối lập khác cũng đã lần thứ hai trình kiến nghị luận tội Tổng thống Yoon lên quốc hội và sẽ báo cáo lên phiên họp toàn thể vào hôm nay (13-12). Theo luật pháp Hàn Quốc, kiến nghị luận tội phải được đưa ra bỏ phiếu trong vòng 24 đến 72 giờ sau khi được báo cáo tại phiên họp toàn thể. Do đó, đảng Dân chủ dự kiến sẽ đưa kiến nghị luận tội này ra bỏ phiếu trong phiên họp toàn thể sắp tới của quốc hội vào ngày 14-12.
Đảng cầm quyền Quyền lực Nhân dân đã bầu nhà lập pháp năm nhiệm kỳ Kweon Seong-dong, một chính trị gia thân Tổng thống Yoon Suk-yeol, làm lãnh đạo mới của đảng tại quốc hội. Ông Kwon sẽ thay thế nhà lập pháp Choo Kyung-ho, người đã từ chức ngay sau khi quốc hội không thông qua kiến nghị luận tội Tổng thống Yoon vào tuần trước, theo Yonhap.
Ông Yoon: ‘Tôi sẽ chiến đấu đến phút cuối”
Trong bài phát biểu ngày 12-12, ông Yoon nói rằng ông đã sử dụng quyền lực tổng thống để ban bố thiết quân luật "nhằm bảo vệ quốc gia và bình thường hóa các vấn đề nhà nước", gọi đó là "phán quyết chính trị có cân nhắc kỹ lưỡng", theo Yonhap.
Ông Yoon cho rằng việc đưa quân tới quốc hội Hàn Quốc trong thời gian thiết quân luật không thể cấu thành hành động nổi loạn, đồng thời bác bỏ các lời kêu gọi từ chức. "Cho dù tôi bị luận tội hay bị điều tra, tôi cũng sẽ đối mặt một cách ngay thẳng" - ông Yoon tuyên bố.
Ông Yoon cáo buộc phe đối lập cản trở chính phủ bằng các nỗ lực luận tội quan chức chính phủ và cắt giảm các ngân sách cần thiết được lên kế hoạch cho năm tới.
Tổng thống Hàn Quốc tiết lộ rằng ông đã ra lệnh cho Bộ trưởng Quốc phòng khi đó là ông Kim Yong-hyun kiểm tra hệ thống bỏ phiếu của Ủy ban Bầu cử Quốc gia, sau các cuộc tấn công mạng của Triều Tiên vào nửa cuối năm 2023. Ông Yoon nói rằng các quan chức bầu cử đã từ chối thực hiện yêu cầu kiểm tra hệ thống nội bộ mặc dù Cơ quan Tình báo Quốc gia đã cảnh báo về lỗ hổng bảo mật.
"Tôi sẽ chiến đấu đến phút cuối cùng cùng các bạn" - ông Yoon nói, một lần nữa xin lỗi vì đã gây ra sự hỗn loạn với lệnh thiết quân luật mà ông ban bố hồi tuần trước.
Bên cạnh đó, ông Yoon nói rằng ông đã ra lệnh cho "chỉ một số ít" binh sĩ không vũ trang tới quốc hội để "duy trì trật tự" và rằng họ đã ngay lập tức rút lui sau khi quốc hội thông qua nghị quyết bác bỏ thiết quân luật.
Ngay sau bài phát biểu của ông Yoon, lãnh đạo đảng cầm quyền Quyền lực Nhân dân Han Dong-hoon bày tỏ sự ủng hộ đối với việc luận tội Tổng thống Yoon, trong khi kêu gọi triệu tập một ủy ban đạo đức để thảo luận xem có nên yêu cầu ông Yoon rời khỏi đảng hay không.
Ông Han cho biết "đã được xác nhận" rằng Tổng thống Yoon không muốn tham gia vào kế hoạch từ chức có trật tự của đảng và nhấn mạnh rằng luận tội là "cách duy nhất hợp lệ" để ngăn ông Yoon thực hiện quyền lực của mình với tư cách là tổng thống.
“Trong cuộc bỏ phiếu [về kiến nghị luận tội] tiếp theo, các nhà lập pháp của đảng chúng ta nên vào hội trường và tham gia bỏ phiếu dựa trên niềm tin và lương tâm của chính các bạn” - ông Han đề nghị.
Khi được hỏi liệu ông có ủng hộ việc luận tội Tổng thống Yoon hay không, ông Han khẳng định “Có", đồng thời nói thêm rằng không còn cách nào khác. Những phát ngôn này của ông Han đánh dấu sự thay đổi lập trường trước đó của đảng cầm quyền nhằm thúc đẩy Tổng thống Yoon từ chức "có trật tự".
Mỹ cảnh báo 'bất kỳ thế lực nào' không được lợi dụng tình hình Hàn Quốc
Ngày 11-12, Phó Thư ký báo chí Lầu Năm Góc Sabrina Singh cảnh báo rằng “bất kỳ thế lực nào” đều không được lợi dụng tình hình khủng hoảng chính trị ở Hàn Quốc sau vụ thiết quân luật để hành động, theo Yonhap.
“Bạn chắc chắn đã thấy có một quá trình chính trị dân chủ đang diễn ra ở Hàn Quốc. [Chúng tôi] chắc chắn không muốn bất kỳ thế lực nào lợi dụng điều đó. Chúng ta phải để quá trình đó diễn ra. Điều chúng tôi tập trung vào và điều mà Bộ trưởng [Quốc phòng Mỹ] đã nhấn mạnh là tăng cường hợp tác với Hàn Quốc, với Nhật và các đối tác Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương” - bà Singh cho hay.
Bà Singh nhấn mạnh rằng Washington có "mối quan hệ đáng ngưỡng mộ" với Seoul và mối quan hệ này sẽ "kéo dài".
