Việt Nam sẽ có sàn giao dịch dữ liệu

Bộ Công an đang lấy ý kiến đối với dự thảo Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Dữ liệu.

Theo Bộ Công an, việc xây dựng chính sách, ban hành Luật Dữ liệu nhằm hướng đến mục tiêu về phát triển dữ liệu quốc gia, tạo nền tảng để phát triển chính phủ số, cải cách và cắt giảm thủ tục hành chính.

Bên cạnh đó, xây dựng Luật Dữ liệu cũng sẽ giúp thúc đẩy nền kinh tế số và hình thành xã hội số. Tạo điều kiện để các giao dịch thương mại trên môi trường số được thường xuyên, liên tục, an toàn và minh bạch hơn.

Tạo nền tảng để phát triển chính phủ số

Theo Bộ Công an, việc xây dựng, phát triển cơ sở dữ liệu (CSDL) tổng hợp quốc gia sẽ là trụ cột dữ liệu chính để tạo nền tảng cho phát triển Chính phủ số, thúc đẩy kinh tế số và hình thành xã hội số.

Điển hình là trong thời gian qua, việc kết nối, chia sẻ thông tin trong CSDL quốc gia về dân cư với các bộ, ngành, địa phương đang được triển khai thực hiện quyết liệt, đem lại những kết quả thiết thực, phục vụ có hiệu quả cho công tác quản lý nhà nước, giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ hành chính công.

Hiện nay Nhà nước đã khởi tạo và đưa vào vận hành, khai thác 7 CSDL quốc gia, gồm: CSDL quốc gia về dân cư; đăng ký doanh nghiệp; bảo hiểm; hộ tịch; đất đai; tài chính và CSDL về cán bộ, công chức, viên chức.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, đặc biệt trong các khâu thu thập, lưu trữ, chuẩn hóa dữ liệu. Các trung tâm dữ liệu thiếu đồng bộ, không đạt tiêu chuẩn, không bảo đảm an ninh, an toàn.

Qua rà soát, Bộ Công an thấy có 69 Luật đang quy định về CSDL. Tuy nhiên, chỉ có một số luật có quy định về trách nhiệm của cơ quan chủ quản CSDL trong việc xây dựng, thu thập, quản lý, vận hành, kết nối, chia sẻ, khai thác, sử dụng thông tin trong CSDL.

Hầu hết các luật đều không quy định cụ thể hoặc thống nhất về các hoạt động trên. Chưa có luật nào quy định về các dịch vụ liên quan đến dữ liệu, điều chỉnh các nền tảng, ứng dụng dữ liệu đang có xu hướng phát triển phổ biến trên thế giới như: trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây,…

Do đó, việc xây dựng Luật Dữ liệu là cần thiết nhằm thực hiện thống nhất, đồng bộ, sử dụng hiệu quả thông tin trong các cơ sở dữ liệu, phục vụ công tác quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội.

Thí điểm, thử nghiệm 5 sàn giao dịch dữ liệu

Theo Chiến lược dữ liệu quốc gia vừa được Thủ tướng Chính phủ ban hành, đến năm 2030, Việt Nam sẽ hoàn thành thí điểm, thử nghiệm 5 sàn giao dịch dữ liệu. Tạo môi trường mua bán, trao đổi dữ liệu có sự giám sát, đảm bảo an toàn, tuân thủ quy định của pháp luật.

Việc tạo lập các cơ sở pháp lý để xây dựng, quản lý các sàn giao dịch dữ liệu cũng là một trong bốn chính sách lớn được Bộ Công an đề xuất, kiến nghị trong xây dựng Luật Dữ liệu.

Theo Bộ Công an, hiện nay pháp luật chưa có quy định về các sản phẩm, dịch vụ liên quan đến dữ liệu, nhất là việc khai thác, ứng dụng dữ liệu trong các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội.

Chiến lược dữ liệu quốc gia quy định Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ chủ trì việc xây dựng các sàn giao dịch dữ liệu.

Tuy nhiên, Bộ Công an đánh giá hoạt động giao dịch dữ liệu tiềm ẩn nhiều nguy cơ, tác động lớn đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.

Vì vậy, cần thiết phải quy phạm hóa việc xây dựng, quản lý sàn giao dịch dữ liệu và quy định tại Luật Dữ liệu để thực hiện quản lý, bảo đảm chặt chẽ, thống nhất.

Bộ Công an sẽ là cơ quan thực hiện cấp phép và quản lý đối với các sàn dữ liệu. Việc triển khai sàn giao dịch dữ liệu được thực hiện bởi các doanh nghiệp nhà nước và các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc cơ quan quản lý nhà nước.