TAND quận 11 (TP.HCM) vừa xử sơ thẩm, tuyên buộc phía bà V. phải trả lại cho phía ông H. hơn 51 triệu đồng tiền lãi vay vàng mà phía này đã nhận trước đó. Vụ án chỉ ra một thực tế là hiện nay không có quy định nào về lãi suất đối với giao dịch liên quan đến vàng nên tòa không chấp nhận việc đòi lãi.
Đòi lại 51 triệu đồng tiền lãi
Theo hồ sơ, tháng 10-2009, bà V. khởi kiện vợ chồng ông H. ra TAND quận 6 đòi lại 7,5 lượng vàng đã cho vay. Xử sơ thẩm, tòa đã chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn. Sau khi vụ việc đã được thi hành án, Ủy ban Thẩm phán TAND TP.HCM nhận thấy có nhiều sai sót nên xử giám đốc, hủy án để giải quyết sơ thẩm lại. Trong quá trình xử lại, phía bà V. rút đơn kiện còn phía vợ chồng ông H. thì khởi kiện độc lập đòi lại hơn 51 triệu đồng tiền lãi mà bên này đã trả cho phía bà V. Do vợ chồng ông H. chuyển về quận 11 sinh sống nên vụ án được chuyển cho TAND quận 11 giải quyết.
Căn cứ vào tài liệu án, TAND quận 11 xác định từ tháng 9-2007 đến 2-2009, vợ chồng ông H. trả lãi cho bà V. mỗi tháng 3 triệu đồng, tháng 3-2009 là 2,5 triệu đồng. Tổng cộng vợ chồng H. đã thanh toán cho phía bà V. 56,5 triệu đồng.
Chấp nhận yêu cầu vì không có quy định
Sau khi xem xét, HĐXX nhận định năm 1992, thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ra quyết định công bố mức lãi suất cho vay đối với vàng tối đa là 7%/năm. TAND Tối cao hướng dẫn chỉ chấp nhận mức lãi suất này khi có tranh chấp. Sau khi BLDS năm 1995 ban hành, TAND Tối cao, VKSND Tối cao, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính có thông tư liên tịch năm 1997 hướng dẫn, với hợp đồng vay vàng thì lãi suất chỉ được chấp nhận khi NHNN có quy định và tính bằng mức lãi suất do NHNN quy định. Căn cứ vào các văn bản trên, trong giai đoạn này, khi giải quyết các tranh chấp vay vàng, tòa ấn mức lãi suất cho vay 7%/năm để giải quyết.
Tuy nhiên, năm 2000, thống đốc NHNN Việt Nam đã hủy bỏ quyết định năm 1992 và cũng không quy định về mức lãi suất cho vay vàng. Do vậy, từ giai đoạn này, không còn cơ sở để áp dụng mức lãi suất vay vàng 7%/năm để xử lý tranh chấp.
Đặc biệt hiện nay, dù Điều 476 BLDS năm 2005 quy định về lãi suất vay do các bên thỏa thuận nhưng không được vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do NHNN công bố đối với loại cho vay tương ứng... Nhưng từ thời điểm ban hành BLDS năm 2005 cho đến nay, NHNN Việt Nam cũng không có bất kỳ văn bản nào quy định về lãi suất cho vay vàng hay lãi suất cơ bản đối với vàng.
HĐXX xét thấy giao dịch giữa bà V. với vợ chồng ông H. được xác lập vào thời điểm năm 2007. Căn cứ vào hướng dẫn của Thông tư liên tịch năm 1997 trên thì không có cơ sở để buộc phía ông H. phải có nghĩa vụ trả lãi vay vàng. Tuy nhiên, trên thực tế, phía ông H. đã trả lãi cho phía bà V. 56,5 triệu đồng. Nay vợ chồng ông H. đòi lại là có cơ sở chấp nhận. Thế nhưng tại phiên tòa, nguyên đơn chỉ yêu cầu phải hoàn trả hơn 51 triệu đồng. Tòa áp dụng nguyên tắc tự định đoạt, chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn, chỉ buộc phía bà V. trả lại đúng số tiền mà bên ông H. yêu cầu.
HOÀNG YẾN
