Họp báo ngày 23-7, người phát ngôn Nhà Trắng Sarah Sanders cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cân nhắc rút quyền miễn trừ an ninh của 6 quan chức tình báo, an ninh cấp cao thời chính phủ tiền nhiệm Obama.
Trong số này có ông John Brennan, Giám đốc Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) dưới thời Tổng thống Barack Obama. Ông Brennan là một trong những người chỉ trích kịch liệt sự thể hiện của ông Trump trong cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Helsinki (Phần Lan) ngày 16-7.
5 nhân vật khác ngoài ông Brennan là cựu Giám đốc Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) James Comey – bị ông Trump sa thải tháng 5-2017 liên quan cuộc điều tra cáo buộc Nga can thiệp bầu cử Mỹ; cựu Giám đốc Tình báo Quốc gia (DNI) James Clapper; cựu Giám đốc Cơ quan An ninh Quốc gia Michael Hayden, cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Susan Rice, cựu Phó Giám đốc FBI Andrew McCabe. Ông McCabe là nhân vật thứ hai của FBI liên quan đến cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử Mỹ bị sa thải, sau ông Comey.
Cựu Giám đốc FBI James Comey – người bị ông Trump sa thải tháng 5-2017. Ảnh: REUTERS
Lý do theo bà Sanders là các nhân vật này đã “chính trị hóa và trong một số trường hợp đã lợi dụng chuyện công và quyền miễn trừ an ninh, đưa ra các cáo buộc vô căn cứ về tiếp xúc sai trái với Nga hay bị Nga ảnh hưởng”.
Diễn biến này diễn ra trong bối cảnh ông Trump đang hứng chỉ trích rất lớn từ các chính trị gia trong nước, các nghị sĩ cả Dân chủ lẫn Cộng hòa về cuộc thượng đỉnh giữa ông với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Helsinki (Phần Lan) ngày 16-7. Chỉ trích chủ yếu nhằm vào việc ông Trump đã bỏ qua cơ hội trực tiếp lên án ông Putin chuyện Nga can thiệp bầu cử Mỹ.
Ông Brennan mới đây lên Twitter gọi ông Trump là “phản nghịch” khi không tuyên bố công nhận đánh giá của tình báo Mỹ rằng Nga can thiệp bầu cử Mỹ 2016 trong thượng đỉnh với ông Putin.
Cựu Giám đốc CIA John Brennan dự cuộc điều trần về đánh giá về kết luận của cộng đồng tình báo về “Các hoạt động và ý định của Nga trong các cuộc bầu cử gần đây của Mỹ” tại Ủy ban Tình báo Thượng viện ngày 16-5. Ảnh: REUTERS
Trước khi có thông báo từ Nhà Trắng, sáng cùng ngày nghị sĩ Cộng hòa Rand Paul viết trên Twitter rằng ông sẽ gặp, yêu cầu ông Trump rút quyền miễn trừ an ninh với ông Brennan vì ông này “lợi dụng quyền miễn trừ an ninh” và “kiếm được hàng triệu đô với việc tiết lộ các bí mật cho truyền thông”.
“John Brennan lợi dụng quyền miễn trừ an ninh để làm tiền? John Brennan đang kiếm hàng triệu đô bằng việc tiết lộ các bí mật cho truyền thông, tấn công vào ông Donald Trump?”– ông Paul viết trên Twitter. Ông Paul được biết là một trong những người bảo vệ ông Trump mạnh mẽ nhất trước làn sóng chỉ trích sau thượng đỉnh Trump-Putin.
Sau khi bị ông Trump sa thải, ông Comey trở thành một nhân vật chỉ trích nặng nề ông Trump, từng gọi ông Trump “đạo đức không phù hợp để làm tổng thống”. Reuters dẫn lời ông Benjamin Wittes, bạn ông cựu Giám đốc CIA Comey cho biết từ trước khi có thông tin này ông Comey thực tế đã không còn quyền miễn trừ an ninh sau khi bị ông Trump sa thải hồi tháng 5-2017.
Bà Melissa Schwartz, người phát ngôn của ông McCabe viết trên Twitter rằng quyền miễn trừ an ninh của ông vốn đã không còn hiệu lực sau khi ông bị sa thải, theo chính sách của FBI.
Cựu Giám đốc CIA Hayden nói ông không phục nếu ông Trump quyết định thế này. Ông Clapper – người từ chức Giám đốc DNI trước khi ông Trump vào Nhà Trắng - gọi động thái này “chỉ là chuyện quá nhỏ nhen”.
“Ông ấy có quyền ngưng hay rút quyền miễn trừ an ninh nếu ông ấy thấy đáng làm, và nếu ông ấy chọn là thế vì lý do chính trị thì tôi nghĩ đó là một tiền lệ kinh khủng, một ví dụ rất buồn, một sự lạm dụng của hệ thống” – ông Clapper nói.
Cựu Giám đốc DNI James Clapper dự cuộc điều trần về đánh giá về kết luận của cộng đồng tình báo về “Các hoạt động và ý định của Nga trong các cuộc bầu cử gần đây của Mỹ” tại Ủy ban Tình báo Thượng viện ngày 16-5. Ảnh: REUTERS
Cả CIA và Văn phòng DNI – giám sát tất cả các cơ quan tình báo Mỹ - không bình luận về diễn biến này.
Một số nghị sĩ Dân chủ chỉ trích Nhà Trắng và ông Trump đi đến bước này như một chiến thuật đánh lạc hướng chú ý của Mỹ vào cuộc gặp thượng đỉnh giữa ông Trump với ông Putin vừa rồi.