Những ngày gần đây, Nga tăng cường tiến công, quyết tâm đánh bật Ukraine tại tỉnh Kursk (Nga) và lực lượng Ukraine đã và đang có dấu hiệu thoái lui tại khu vực này.
Ngày 12-3, Tổng Tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov cho biết lực lượng Ukraine ở tỉnh Kursk đã bị bao vây và cô lập.
Ông Gerasimov nói rằng trong 5 ngày qua quân Nga đã giành lại 24 khu định cư và 259 km2 ở Kursk. Tổng cộng, Nga đã giành lại hơn 1.100 km2, tức là hơn 86% khu vực do Ukraine chiếm được ở Kursk, trong các hoạt động phản công.
Kursk từng là mặt trận thứ yếu
Sau khi kết thúc đợt tiến công mạnh vào Kursk vào tháng 9-2024, đà tấn công của Ukraine chậm lại và lực lượng này chuyển sang thế phòng thủ. Tuy nhiên theo thời gian, Ukraine dần mất đi chỗ đứng ở Kursk dù thỉnh thoảng vẫn cố gắng tấn công mở rộng khu vực kiểm soát.
Đến cuối năm 2024, với trọng tâm vẫn là mặt trận Donbass (gồm tỉnh Luhansk và Donetsk ở Ukraine), Moscow vẫn để yên cho Ukraine chiếm giữ các khu vực ở tỉnh Kursk mà không mở những cuộc phản công lớn để đánh bật lực lượng Ukraine.
Đến tháng 1-2025, giao tranh quanh thị trấn Sudzha - vốn là đô thị lớn nhất mà Ukraine kiểm soát trong chiến dịch tại Kursk - trở nên dữ dội hơn.
Lực lượng Ukraine cố gắng củng cố vị thế nhưng quân Nga áp dụng một chiến thuật được mài giũa kỹ lưỡng như đã làm ở vùng Donbass: Bao vây đối phương ở ba phía, cắt đứt các tuyến đường tiếp tế và làm đối phương sụp đổ với cách đánh tiêu hao lực lượng.
Bước ngoặt đến vào giữa tháng 2 khi lực lượng Nga giành được khu định cư Sverdlikovo và vượt qua sông Loknya, tiếp cận được tuyến đường tiếp tế chính của Ukraine từ Sumy (Ukraine) đến Kursk. Sau thời điểm Nga chiếm được Sverdlikovo, tình hình của lực lượng Ukraine xấu đi rõ rệt.
Chiến thuật của Nga: Tiến quân thần tốc
Giai đoạn tích cực của chiến dịch phản công tại Kursk của Nga bắt đầu vào ngày 7-3. Theo đó, quân Nga đã mở các cuộc tấn công đa hướng cũng như đánh vào các tuyến tiếp tế và các cửa khẩu chính của Ukraine.
Trong một động thái táo bạo, lực lượng Nga thậm chí đã mở một cuộc đột kích về phía biên giới Ukraine ở phía nam, cắt đứt một tuyến đường tiếp tế thứ cấp đến Sudzha và điều này đã gây ra sự gián đoạn cho hậu cần của Ukraine.
Không giống các trận chiến kéo dài dùng chiến thuật tiêu hao và tiến quân từ từ như ở Donbass, chiến dịch giành lại Sudzha của Nga ưu tiên tốc độ, bất ngờ và phá hủy có hệ thống các mạng lưới hậu cần của Ukraine.
Cách tiếp cận này là “xương sống” cho “chiến dịch đường ống” của Nga vào ngày 8-3. Khoảng 800 lính Nga đã đi bộ khoảng 16 km trong một đường ống dẫn khí đốt, rộng khoảng 1,4 m và không còn sử dụng để thâm nhập vào bên trong khu vực mà Ukraine nắm giữ và giao chiến với quân Ukraine ở ngoại ô phía bắc Sudzha.
Đến cuối ngày 8-3, lực lượng Nga đã giành được quyền kiểm soát các khu vực công nghiệp quan trọng ở phía bắc và phía đông Sudzha.
Theo Viện Nghiên cứu chiến tranh (Mỹ), ngày 12-3, một nguồn tin Ukraine được cho là có liên hệ với tình báo quân sự Ukraine nói rằng lực lượng Ukraine đã bắt đầu rút khỏi Sudzha.
Ngày 12-3, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine - ông Oleksandr Syrskyi nói rằng các trận chiến đang diễn ra ở vùng ngoại ô thị trấn Sudzha và các khu vực lân cận. Ukraine sẽ duy trì phòng thủ tại Kusk và sẵn sàng chiến đấu chừng nào còn cần thiết, theo tờ Kyiv Independent.
Trước đó, vị tổng tư lệnh Ukraine khẳng định quân Ukraine không đứng trước mối nguy bị bao vây ở Kursk và Kiev đang điều động quân tiếp viện đến Kursk, bao gồm lực lượng tác chiến điện tử và máy bay không người lái.
Tuy nhiên ngày 12-3 Tổng tư lệnh Syrskyi thừa nhận rằng: "Trong tình huống khó khăn nhất, ưu tiên của tôi đã và vẫn là giữ mạng sống những người lính Ukraine. Để đạt được mục đích này, nếu cần thiết, các đơn vị sẽ di chuyển đến những vị trí thuận lợi hơn".
Việc cả Nga và Ukraine quyết liệt giành và giữ tỉnh Kursk trước thềm đàm phán hòa bình cho thấy cả hai bên đều coi trọng "quân bài" vốn có thể tạo ra lợi thế trên bàn đàm phán này.
Nga có thọc sâu vào Ukraine không?
Câu hỏi đặt ra là liệu lực lượng Nga có tiếp tục thừa thắng xông lên, tiến vào sâu hơn lãnh thổ Ukraine hay không?
Hôm 10-3, người phát ngôn lực lượng biên phòng Ukraine - ông Andrii Demchenko cho biết lực lượng Nga đang cố gắng giành chỗ đứng gần làng Novenke (tỉnh Sumy, Ukraine), nằm ở biên giới với Kursk.
Theo ông Demchenko, các đơn vị tấn công quy mô nhỏ gồm một vài lính của Nga cố gắng xâm nhập lãnh thổ Ukraine và sau đó sẽ tập hợp lực lượng tiến sâu hơn vào Ukraine, mục đích dường như là để cắt đứt các tuyến hậu cần của Ukraine tới lực lượng đang chiến đấu ở Kursk.
Quân Nga đã vượt biên giới nhiều lần trong các chiến dịch xung quanh Sudzha, và có rất ít dấu hiệu cho thấy họ sẽ không ngần ngại làm như vậy một lần nữa nếu cần, theo RT.
Quỹ đạo các hoạt động của Nga phụ thuộc vào kết quả của các cuộc đàm phán đang và sẽ diễn ra.
Theo RT, nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump đạt được một thỏa thuận hòa bình lâu dài, rất có thể lực lượng Nga sẽ dừng tiến công tại Sudzha, vì Moscow không có tham vọng lãnh thổ bên ngoài tỉnh Kursk.
Tuy nhiên, nếu căng thẳng tiếp tục leo thang, lực lượng Nga có thể chuyển trọng tâm sang đánh bại hoàn toàn quân lực lượng Ukraine và cả chính quyền Kiev.
