TAND tỉnh An Giang vừa xử phúc thẩm, tuyên Ban Quản lý Đội Nhiếp ảnh thị xã Châu Đốc và Doanh nghiệp tư nhân Th. (Ảnh màu Th.) phải bồi thường cho ba tiệm ảnh khác trên 330 triệu đồng vì đã vi phạm Luật Cạnh tranh, kinh doanh không bình đẳng.
Một mình một chợ
Năm 1993, Câu lạc bộ Nhiếp ảnh Núi Sam được thành lập, giúp cho hoạt động của các anh em phó nháy khu di tích chùa Bà Chúa Xứ núi Sam (An Giang) vào nề nếp. Ít lâu sau, câu lạc bộ đổi tên thành Đội Nhiếp ảnh thị xã Châu Đốc. Từ khi thành lập cho đến năm 2007, bốn tiệm rửa ảnh là Ảnh màu Th., O1., O2. và Đ. thống nhất với câu lạc bộ việc tráng rọi ảnh sẽ được xoay vòng, mỗi ngày rửa tại một tiệm. Công việc thú vị này có khoảng 200 thợ ảnh tham gia, mỗi ngày hàng ngàn bức ảnh được rửa ra.
Đầu năm 2008, giá vật liệu phục vụ tráng rọi ảnh tăng cao, cả bốn tiệm đã đàm phán với đội nhiếp ảnh tăng giá rửa ảnh. Trong khi các bên chưa ngã ngũ giá cả thế nào thì bỗng dưng Phòng Văn hóa-Thông tin thị xã Châu Đốc (tên gọi lúc bấy giờ) ký hợp đồng rọi ảnh độc quyền với Ảnh màu Th., một phó phòng của phòng này đã ký tên chứng thực vào hợp đồng. Theo đó, gần 200 thợ chụp ảnh trong đội sẽ chia thành sáu tổ, trực luân phiên, tập hợp toàn bộ số ảnh chụp trong ca trực đem lại tiệm Th. rọi, không được rọi ở các tiệm khác.
Khiếu không xong nên kiện
Bị mất “nồi cơm”, các tiệm rửa ảnh khác phản ứng. Ngay sau đó, hợp đồng trên được thanh lý. Tuy nhiên, được một thời gian, đội nhiếp ảnh lại tái ký hợp đồng rửa ảnh với Ảnh màu Th., có chứng thực của phòng công chứng. Kể từ đó, có ba tiệm rọi ảnh còn lại chính thức bị… loại khỏi cuộc chơi.
Bức xúc trước chuyện này, các tiệm trên đã gửi đơn khiếu nại nhưng kết quả không như ý. Thế rồi thiệt hại ngày càng nặng do vắng khách hàng, ba chủ tiệm ảnh đã nộp đơn kiện Ban Quản lý Đội Nhiếp ảnh thị xã Châu Đốc và Ảnh màu Th. yêu cầu tòa hủy hợp đồng và buộc bị đơn phải bồi thường thiệt hại.
Sơ thẩm thua, phúc thẩm thắng
Cuối năm 2009, TAND thị xã Châu Đốc xử sơ thẩm đã bác đơn kiện của các nguyên đơn. Tòa cho rằng hai hợp đồng rửa ảnh trên không sai. Bởi ban quản lý đội nhiếp ảnh không phải là cá nhân hay tổ chức kinh doanh nên không phải là đối tượng điều chỉnh của Luật Cạnh tranh. Nhưng dù vậy, ban này vẫn có quyền làm đại diện cho các nhiếp ảnh viên để giao dịch và ký hợp đồng với Ảnh màu Th.
Không đồng tình nên các nguyên đơn lập tức kháng cáo.
Khác với quan điểm của cấp sơ thẩm, ngày 12-3, xử phúc thẩm, TAND tỉnh An Giang đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện. Tòa cho rằng hợp đồng trên nhằm loại bỏ các tiệm rửa ảnh khác là không công bằng, vi phạm Luật Cạnh tranh. Chưa kể hợp đồng cũng không rõ ràng, không công khai giá rọi ảnh… Dựa vào các chứng từ, hóa đơn của cơ quan thuế, tòa xác định các nguyên đơn bị thiệt hại tổng cộng hơn 330 triệu đồng. Các bị đơn phải bồi thường cho các nguyên đơn số tiền này.
| Cạnh tranh phải trung thực, sòng phẳng Theo Luật Cạnh tranh, việc cạnh tranh phải được thực hiện theo nguyên tắc trung thực, không xâm phạm lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, của người tiêu dùng… Cạnh tranh không lành mạnh (gièm pha, gây rối hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp khác…) sẽ làm phá vỡ các chuẩn mực thông thường về đạo đức kinh doanh, gây thiệt hại (hoặc có thể gây thiệt hại) cho người khác. Riêng các cơ quan nhà nước cũng không được phép phân biệt đối xử giữa các doanh nghiệp; ép buộc các hiệp hội ngành nghề hoặc các doanh nghiệp liên kết với nhau nhằm loại trừ, hạn chế, cản trở các doanh nghiệp khác cạnh tranh trên thị trường. Trong kinh doanh, những thỏa thuận theo kiểu ngăn cản, kìm hãm, không cho doanh nghiệp khác tham gia thị trường hoặc phát triển kinh doanh; loại bỏ khỏi thị trường những doanh nghiệp không phải là các bên của thỏa thuận… cũng đều bị nghiêm cấm. Do vậy, theo tôi, trong vụ này, phán quyết của cấp phúc thẩm là hợp lý. Luật sư PHAN THANH SƠN, Đoàn Luật sư tỉnh Dăk Lăk |
VĨNH SƠN
