Tỉnh Bình Thuận vừa công bố Phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025, định hướng đến năm 2030 và điều chỉnh địa giới hành chính để mở rộng TP Phan Thiết.
Trong đó có 2 xã, phường thuộc diện sắp xếp nhưng địa phương kiến nghị không thực hiện. Cụ thể xã Tiến Lợi, TP Phan Thiết Xã thuộc diện sắp xếp do đồng thời có diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 300% tiêu chuẩn (diện tích tự nhiên 5,89 km2 , đạt 19,63%; quy mô dân số 9.216 người, đạt 115,20% tiêu chuẩn).
Tuy nhiên, xã có yếu tố đặc thù, đề nghị không sắp xếp theo quy định do đã được UBND tỉnh Bình Thuận phê duyệt quy hoạch phát triển thành đơn vị hành chính đô thị sinh thái (theo Quyết định ngày 27-5-2020 và Quyết định ngày 14-4-2021).
Ngoài ra, xã Tiến Lợi đạt tiêu chuẩn diện tích tự nhiên và quy mô dân số của đơn vị hành chính đô thị (diện tích tự nhiên 5,89 km2; dân số 9.216 người).
Đồng thời, UBND tỉnh Bình Thuận đã có quy hoạch xã Tiến Lợi nâng cấp lên thành phường tại Quyết định số 1589/QĐ-UBND ngày 20-6-2006. Qua rà soát xã Tiến Lợi đảm bảo các tiêu chuẩn về cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội, tiêu chuẩn hạ tầng đô thị để thành lập phường.
Đối với phường Phú Trinh, TP Phan Thiết cũng thuộc diện sắp xếp giai đoạn 2026 - 2030 do có diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 300% tiêu chuẩn (diện tích tự nhiên 1,51 km2 , đạt 27,45% tiêu chuẩn; quy mô dân số 20.897 người, đạt 298,53% tiêu chuẩn).
Tuy nhiên, theo UBND tỉnh Bình Thuận, quy mô dân số phường Phú Trinh hiện đã tiệm cận 300% tiêu chuẩn, với tốc tăng dân số tự nhiên dự kiến đến năm 2026 phường sẽ vượt 300% tiêu chuẩn về quy mô dân số.
Do đó, đề nghị không sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2025 và giai đoạn 2026 - 2030 theo quy định.
Ngoài ra, phường Phú Trinh liền kề với phường Phú Tài, TP Phan Thiết có quy mô dân số gấp 301,50% so với quy định (21.103 người), liền kề với phường Xuân An có quy mô dân số gấp 175,13% so với quy định (12.259 người) và liền kề với phường Phú Thủy có quy mô dân số gấp 390,50% so với quy định (27.335 người).
Theo đó, cả 3 phường nêu trên đều có quy mô dân số đông nên không phù hợp để sáp nhập.
Giải trình về đơn vị hành chính cấp phường hình thành sau khi sắp xếp nhưng không đạt tiêu chuẩn về diện tích, dân số theo qui định, UBND tỉnh Bình Thuận cho biết có nhiều lý do.
Cụ thể phường mới hình thành sau khi nhập 3 phường Lạc Đạo, Đức Thắng và Đức Nghĩa, TP Phan Thiết tuy không đạt tiêu chuẩn quy định (có diện tích tự nhiên 1,36 km2 , đạt 24,73%) nhưng đã thực hiện nhập từ 3 phường.
Theo phương án sẽ nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và quy mô dân số của phường Bình Hưng và phường Hưng Long thành một phường mới. Tuy nhiên, vẫn chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định.
Giải trình, UBND tỉnh Bình Thuận cho biết sau năm 1975, thị xã Phan Thiết tổ chức chấn chỉnh thành 9 phường và 2 xã, trong đó chia tách phường Bình Hưng thành 2 phường Bình Hưng và Hưng Long có vị trí liền kề, thuận lợi kết nối giao thông; có nhiều nét tương đồng về văn hóa, dân tộc, phong tục, tập quán, tín ngưỡng thuận lợi khi sắp xếp.
Phường Bình Hưng và phường Hưng Long ở phía Bắc và Đông Bắc liền kề với phường Phú Thủy (diện tích 4,20 km2 , dân số 27.335 người) và phường Phú Trinh (diện tích 1,51 km2 , dân số 20.897 người), các phường này có quy mô dân số lớn nên không thể sáp nhập thêm.
“Ngoài ra, phía Nam giáp biển Đông và phía Tây liền kề với phường Đức Nghĩa, phường Đức Thắng nhưng ngăn cách bởi sông Cà Ty nên cũng không thể nghiên cứu phương án sáp nhập thêm đơn vị hành chính về hướng này” - phương án của tỉnh Bình Thuận nêu.
