Sở NN&PTNT TP.HCM cho biết như thế trong báo cáo vừa gửi UBND TP về hiện trạng và công tác quản lý các tuyến sông, kênh rạch trên địa bàn TP.HCM.
Theo Sở NN&PTNT, tình trạng khái thác cát trái phép đã làm mất cân bằng về bùn cát, làm gia tăng tình trạng xói lở bờ sông, kênh rạch ở TP.HCM. Trong khi đó, công tác kiểm tra phối hợp với tỉnh Bình Dương, Đồng Nai chưa được tình trạng thường xuyên, đồng bộ.
Tiếp giáp với tỉnh Bình Dương và Đồng Nai, với hơn 22 km chiều dài được bao bọc bởi sông lớn nên quận 9 (TP.HCM) được xem là điểm nóng về khai thác cát và sạt lở của TP trong những năm gần đây.
Những khu vực ven sông ở quận 9 thường xảy ra tình trạng bơm hút cát trái phép. Ảnh: TRUNG THANH.
“Do quận 9 có nhiều “mỏ cát” rất đẹp, lợi nhuận thu được rất cao nên các đối tượng khai thác cát từ khắp nơi kéo về đây hoạt động, tạo thành những điểm nóng về khai thác cát, nhất là ở địa bàn phường Long Phước”, một cán bộ công tác trong lĩnh vực TN-MT của quận 9 tiết lộ.
Theo báo cáo của UBND quận 9, tính từ năm 2003 đến nay, trên địa bàn phường Long Bình và Long Phước đã có hơn 44 ha đất bị sạt lở. Trong đó, riêng phường Long Bình có hơn 32 ha đất sạt xuống sông.
UBND quận 9 nhận định: “Ngoài các nguyên nhân như tác động của dòng chảy, tàu thuyền qua lại, cấu tạo địa chất thì khai thác cát là một trong những nguyên nhân chính làm gia tăng tình trạng sạt lở, gây bức xúc trong dư luận thời gian qua”.
Tình hình sạt lở dọc sông Sài Gòn ngày càng diễn biến phức tạp. Ảnh: TRUNG THANH
Một lãnh đạo UBND quận 9 cho biết, hiện nay tình hình bơm hút cát trái phép địa bàn quận, đặc biệt là phường Long Phước diễn biến hết sức phức tạp. Các đối tượng thường lợi dụng trời tối, đêm khuya, ngày nghỉ để hoạt động, né tránh lực lượng kiểm tra…
Qua điều tra, các đơn vị chức năng quận 9 xác xác định các đối tượng khai thác cát chủ yếu đến từ địa phương khác đến. Còn tại địa bàn quận 9 chỉ xác định được 23 đối tượng có dấu hiệu hành nghề bơm hút cát trái phép. Tuy nhiên, theo công an quận 9, sau khi được vận động, một số đối tượng ở địa phương đã bỏ nghề, hiện đang làm ăn lương thiện.
“Các đối tượng bơm hút cát trái phép hiện nay hoạt động tinh vi hơn trước. Chúng dùng ống hút trực tiếp từ đáy sông lên phương tiện vận chuyển nhằm đối phó khi bị kiểm tra đột xuất ( tách rời phương tiện hút cát và vận chuyển riêng). Nếu bị bắt giữ thì chỉ bị xử lý hành chính chứ không bị tịch thu phương tiện”, UBND quận 9 cho biết về thủ đoạn của “cát tặc”, trong báo cáo trình UBND TP vào cuối tháng 6-2015.
Cũng theo UBND quận 9, trong sáu tháng đầu năm 2015, Công an quận đã chủ động kết hợp với các đơn vị liên quan, tổ chức tuần tra 144 lượt trên sông Tắc, sông Đồng Nai và bắt giữ được tám ghe liên quan đến khai thác cát. Trong đó, có 5 ghe bơm hút cát trái phép được xử lý tịch thu phương tiện; hai ghe chỉ xử lý về hành vi vận chuyển cát không hóa đơn chứng từ và một ghe đang xác minh làm rõ.
Để nâng cao hiệu quả phòng chống khai thác cát trái phép, UBND quận 9 kiến nghị UBND TP cấp thêm ca nô, camera ghi hình vào ban đêm cũng như bổ sung thêm kinh phí cho hoạt động này. Ngoài ra UBND quận 9 còn đề xuất cho phép thành lập đội hoặc tổ Cảnh sát đường thủy – Công an quận 9 để kiểm tra ngăn chặn tình trạng khai thác cát trái phép.
