Ngày 2-6, báo Pháp Luật TP.HCM đăng bài "TP.HCM: Một số tòa án khai mạc phiên tòa vào...giờ ngọ, vì sao?". Bài báo phản ánh tình trạng bị cáo được dẫn giải đến phiên tòa chậm hơn rất nhiều so với thời gian dự kiến mở phiên tòa; dẫn đến việc tòa đưa vụ án ra xét xử vào giờ nghỉ trưa.
Ngay sau khi đọc xong bài báo, trao đổi với phóng viên, ông Lê Thanh Phong, Chánh án TAND TP.HCM, cho biết: "Bài viết rất hay, kịp thời phản ánh thực trạng xét xử các vụ án hình sự hiện nay. Cám ơn Báo Pháp Luật TP.HCM và phóng viên Trần Linh - Song Mai đã phản ánh. Tôi đã chỉ đạo tòa án các quận huyện báo cáo, tổng hợp lại tình hình rồi trao đổi với công an tìm giải pháp khắc phục".
Trước đó, khi ghi nhận thực trạng "tòa mở phiên tòa vào giờ nghỉ trưa", chúng tôi được nhiều chánh án, thẩm phán bày tỏ rằng do tình trạng "trích xuất phạm rất chậm" dẫn đến việc phải khai mạc phiên tòa vào giữa trưa. Những người làm công tác xét xử mong rằng các cơ quan tố tụng hai cấp TP.HCM sẽ có chỉ đạo, phối hợp để thống nhất thực hiện.
Theo ghi nhận của PV, các phiên tòa hình sự được xét xử tại TAND TP.HCM đều đảm bảo đúng thời gian ghi trên quyết định xét xử. Đặc biệt, những vụ án hình sự có nhiều bị cáo, được dư luận quan tâm như vụ "Vạn Thịnh Phát", Thuduc House..., các bị cáo đều được dẫn giải đến tòa trước 7 giờ sáng.
Trong khi đó, tại một số tòa án cấp huyện như TAND quận 8, TAND quận Tân Phú, phiên tòa được khai mạc rất trễ. Đơn cử như TAND quận Tân Phú khai mạc nhiều phiên tòa hình sự (có bị cáo bị tạm giam) lúc 11 giờ 45, 12 giờ trưa và xử liên tục nhiều vụ đến khoảng 15 giờ. Tình trạng này xảy ra suốt nhiều tháng nay.
Tại cuộc họp báo mới đây, Công an TP.HCM cho biết các nhà tạm giữ công an quận, huyện đang được sửa chữa, hoặc quá tải nên can, phạm nhân được gửi tại Trại giam T30 (huyện Củ Chi). Do đường xa nên mới dẫn đến việc dẫn giải bị cáo đến phiên tòa chậm hơn thời gian xét xử dự kiến.
Tòa án cần có văn bản trao đổi với công an
Việc trích xuất, dẫn giải bị cáo đến địa điểm xét xử gặp những khó khăn, vướng mắc, cần được giải quyết như: khó khăn về thủ tục giấy tờ, về lực lượng, phương tiện đảm bảo, dẫn giải bị cáo đến địa điểm xét xử với quãng đường xa và những tình huống phát sinh trên đường dẫn giải bị cáo thực hiện việc chuyển trại…
Do vậy, tòa án cần có văn bản trao đổi gửi cơ quan công an để đề nghị phân công người và xe đi dẫn giải sớm, trại giam tạo điều kiện giải quyết việc trích xuất nhanh. Khi cơ quan có thẩm quyền phối hợp như vậy thì sẽ tạo sự thuận tiện nhanh chóng về thủ tục giấy tờ khi trích xuất dẫn giải can, phạm nhân, tạo sự thống nhất thực hiện giữa Cơ quan thi hành án hình sự, trại giam; từ đó đảm bảo được chất lượng xét xử.
Cạnh đó, Công an Thành phố cần chỉ đạo đẩy nhanh việc xây dựng nhà tạm giữ của công an các quận, huyện; phục vụ việc giam giữ đúng quy định.
Luật sư NGUYỄN THỊ KIM PHƯỢNG, Đoàn Luật sư TP.HCM
