Ngày 20-4, Sở KH-CN TP.HCM có văn bản gửi UBND TP.HCM về đề xuất giải pháp xử lý ô nhiễm kênh Ba Bò. Trong đó có đánh giá về công nghệ lẫn hệ thống xử lý nước thải của dòng kênh bị ô nhiễm hơn chục năm qua.
Không tiếp thu góp ý
Cụ thể, về công nghệ xử lý, Sở KH-CN nêu quan điểm: Căn cứ tài liệu thuyết minh thiết kế kỹ thuật và thi công (do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị cung cấp) cho thấy việc lựa chọn công nghệ xử lý dựa trên nguyên lý chuỗi các hồ sinh học sục khí có nhiều thiếu sót.
Các thiếu sót này có thể kể đến như: Thiếu dữ liệu và các kết quả phân tích, tính toán chi tiết về các nguồn nước thải hợp thành (đặc biệt là nước thải từ các doanh trại quân đội thuộc Quân đoàn 4); thiếu các tính toán chi tiết và hợp lý về các thông số cơ bản như tải lượng hữu cơ, lượng khí cần cung cấp, lượng bùn sinh ra, ...; thiếu thiết bị tách rác hữu hiệu, thiếu phương tiện/thiết bị xử lý rác, thiếu phương tiện/thiết bị xử lý bùn thải.
Hồ sinh học gồm hai bể nối tiếp cũng chưa mô tả được quy trình vận hành (không chỉ đơn thuần là sục khí). Chưa mô tả cơ chế hoạt động của ngăn lắng và thu bùn sau hồ sinh học. Thiếu thiết bị bơm bùn tuần hoàn, bùn dư và phương án thu gom bùn.
Đặc biệt, Sở KH-CN TP.HCM đã từng có góp ý về việc này nhưng không được tiếp thu. Theo đó, việc triển khai xây dựng hệ thống xử lý nước thải (HTXLNT) kênh Ba Bò được triển khai từ năm 2010, ngày 26-7-2010 Sở có công văn góp ý hồ sinh học thuộc dự án kênh Ba Bò, ý kiến góp ý về cơ sở tính toán thiết kế công nghệ, thông số công nghệ, quy trình vận hành hệ thống xử lý nước thải.
Khu vực hồ điều tiết tiếp nhận nước từ Bình Dương. Ảnh: TRUNG THANH
"Tuy nhiên, các nội dung góp ý của Sở không được tiếp thu trong quá trình thiết kế, thi công hệ thống xử lý nước thải kênh Ba Bò" - văn bản của Sở nêu rõ.
Ngoài công nghệ, hoạt động của HTXLNT cũng có vấn đề khi đến thời điểm hiện nay, toàn bộ HTXLNT chưa thế vận hành do trạm bơm bị tắc nghẽn rác lâu ngày. Do đó, chưa thế đánh giá hiệu quả của toàn bộ HTXLNT nói chung cũng như từng công trình đơn vị nói riêng.
Các vấn đề của HTXLNT có thể kể đến: Trạm bơm nước đầu vào số 1 không bơm nước thải được do nhanh bị tắc nghẽn rác (do thiếu công đoạn và thiết bị tách rác trước máy bơm), trạm số 2 thì không có đường tiếp cận.
HTXLNT cũng không có bể điều hòa dẫn đến việc không ổn định lưu lượng pH, nồng độ ô nhiễm đầu vào như: COD, BOD, TSS,... Điều này sẽ làm ảnh hưởng đến hệ thống xử lý sinh học phía sau và sự ổn định của toàn hệ thống xử lý.
Bể lắng cát trước khi vào hồ sinh học được thiết kế chưa hiệu quả: Kết cấu hiện tại không thể láng cát, cặn và đồng thời thiếu bộ phận xứ lý Fe (do kill thiết kế thông số này thấp hơn quy chuẩn). Thời gian lưu chì 50s không đủ để kết tủa và lắng sắt.
Sở KH-CN "hiến kế"
Kênh Ba Bò có chiều dài gần 2 km nằm ở khu vực giáp ranh giữa TP.HCM và Bình Dương. Từ những năm 1999 đến nay, kênh Ba Bò được mệnh danh là con kênh thối, điểm đen về ô nhiễm môi trường. Năm 2004, TP.HCM triển khai dự án xây dựng hồ điều tiết sinh học xử lý nước ô nhiễm ở các khu công nghiệp cho kênh Ba Bò. Tổng chi phí dự án hơn 160 tỉ đồng, sau đó phát sinh thêm, kinh phí đội lên gần 750 tỉ đồng. |