Quan điểm trên được Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nêu ra tại “Hội nghị Đánh giá Công nghệ y tế 2023: Nâng cao hiệu quả sử dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế trong xây dựng gói quyền lợi BHYT”, tổ chức sáng ngày 13-12.
Đánh giá công nghệ y tế là phương pháp đánh giá khía cạnh y học, dịch tễ học, xã hội học và kinh tế học của các can thiệp y tế, bao gồm thuốc, vắc xin, quy trình y tế, thiết bị y tế, dịch vụ y tế và các can thiệp y tế công cộng.
Ông Thuấn cho biết Bộ Y tế đã và đang phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng nhiều chính sách, trong đó có ứng dụng các bằng chứng về đánh giá công nghệ y tế như đàm phán giá với các đơn vị cung ứng, lựa chọn các can thiệp y tế để xây dựng danh mục thuốc BHYT…
“Ở Việt Nam, trong bối cảnh nguồn lực dành cho y tế còn hạn chế khi nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân ngày càng cao, đòi hỏi quỹ BHYT cần bao phủ nhiều dịch vụ y tế hiệu quả hơn, đánh giá công nghệ y tế cần được phát triển và ứng dụng trong quá trình hoạch định chính sách y tế, chính sách BHYT”, ông Thuấn nói.
Theo chuyên viên Vụ BHYT Vũ Nữ Anh, đánh giá công nghệ y tế rất quan trọng trong việc xây dựng và lựa chọn chính sách các can thiệp y tế, xây dựng danh mục chi trả của quỹ BHYT, đàm phán giá giữa nhà chi trả và nhà cung cấp.
Cũng theo bà Nữ Anh, tại Việt Nam từ năm 2013 đã có Quyết định 122/QĐ-TTg về ứng dụng đánh giá công nghệ y tế để xác định can thiệp y tế. 5 năm sau, Bộ Y tế ban hành quyết định về tiêu chí có bằng chứng đánh giá công nghệ y tế trong xây dựng danh mục thuốc BHYT. Đến năm 2021 ứng dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế được xác định là một tiêu chí đàm phán giá.
Trao đổi với PLO bên lề hội nghị, Vụ trưởng Vụ BHYT Trần Thị Trang, cho biết từ trước đến nay vẫn chưa có đủ nguồn lực để tổ chức đánh giá công nghệ y tế.
“Các nước phát triển đều đã tiến hành thực hiện phương pháp này. Tại một số quốc gia, cơ quan BHYT của Bộ Y tế còn có thể thành lập các viện, trung tâm đánh giá công nghệ y tế với nguồn chi từ ngân sách hoặc từ chi phí quản lý quỹ BHYT”, bà Trang thông tin.
Phân tích sâu hơn về vai trò của đánh giá công nghệ y tế trong việc giúp giảm giá thuốc cho người bệnh, Vụ trưởng Vụ BHYT cho biết khi áp dụng cơ chế đánh giá công nghệ y tế, sẽ giảm được giá khi xét duyệt danh mục thuốc do có dữ liệu thông tin. Đó cũng là cơ sở khoa học để thuyết phục doanh nghiệp giảm giá hợp lý.
“Giá thuốc luôn là một tiêu chí rất quan trọng khi cập nhật danh mục thuốc BHYT. Nhìn chung, các thuốc mới đều có hiệu quả cao song chi phí lớn hơn. Vậy làm thế nào để giúp người dân có thể tăng tiếp cận và sử dụng các thuốc mới? Cơ chế đánh giá công nghệ y tế sẽ giúp xác định được giá hợp lý khi đưa vào danh mục, từ đó giúp người dân được hưởng lợi", bà Trang chia sẻ thêm.
"Đánh giá công nghệ y tế là đánh giá chi phí hiệu quả, đánh giá ngưỡng chi trả để biết được mức độ chấp nhận của quỹ BHYT đối với giá đó, và cũng biết được mức độ chấp nhận, khả năng chi trả của người dân căn cứ vào mức thu nhập trung bình”, bà Trang thông tin thêm.
Để tổ chức đánh giá công nghệ y tế, theo bà Trang, cần có thể chế quy định về vấn đề này một cách đầy đủ, cần nhân lực có trình độ chuyên môn, cần có dữ liệu đầy đủ, và cần các điều kiện để vận hành được việc đánh giá công nghệ y tế.
Về định hướng chính sách trong thời gian tới, chuyên viên Vũ Nữ Anh cho biết sẽ có thêm các quy định cụ thể về chính sách, định hướng về nhân lực, thông tin, số liệu và đề xuất về mặt kinh phí để tổ chức đánh giá công nghệ y tế.
