Tại hội nghị toàn quốc về triển khai thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã diễn ra hôm qua (31-7), Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết qua rà soát và đối chiếu với các tiêu chí thì địa phương có một ĐVHC cấp huyện là quận Hoàn Kiếm và 176 xã, phường thuộc diện phải sắp xếp trong giai đoạn 2023-2025.
Mới là thông tin rà soát, chưa phải phương án
Trao đổi với PLO sáng 1-8, ông Nguyễn Hữu Thành, Phó vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ) đã giải thích thêm về thông tin quận Hoàn Kiếm là ĐVHC cấp huyện duy nhất của Hà Nội thuộc diện phải sắp xếp, sáp nhập trong giai đoạn 2023-2025.
Theo ông Thành, Nghị quyết 1211/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đặc biệt là Nghị quyết 35/2023 đã chỉ rõ các tiêu chí để sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2023 - 2030.
Cụ thể, ngoài tiêu chí về dân số, diện tích còn có yếu tố đặc thù. Ví dụ, có địa giới ĐVHC ổn định từ năm 1945; có yếu tố liên quan đến văn hóa, lịch sử truyền thống, dân tộc… để nghiên cứu, xem xét sắp xếp ĐVHC.
“Hiện quận Hoàn Kiếm mới đánh giá theo tiêu chí dân số, diện tích. Ngoài ra còn yếu tố đặc thù được nêu cụ thể trong Nghị quyết 35 gồm điều kiện giao thông, vị trí địa lý, truyền thống lịch sử… Các yếu tố này sẽ là căn cứ để quyết định có sáp nhập hay không” - ông Thành nói.
| |
Ông Nguyễn Hữu Thành, Phó Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ). Ảnh: CTV |
Ông Thành cũng giải thích về việc nhiều quận khác của Hà Nội, đặc biệt là các quận nội đô như Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng… đều không đủ tiêu chí diện tích nhưng không thuộc diện điều chỉnh địa chỉnh địa giới hành chính.
Theo đó, phải căn cứ đồng thời hai yếu tố là dân số và diện tích cùng dưới 70% so với quy định, chứ không phải chỉ căn cứ vào một tiêu chí. Cụ thể, diện tích của quận, huyện nếu dưới 70% so với quy định diện tích tối thiểu 35 km2 thì phải sát nhập.
Tuy nhiên, nếu diện tích không đạt 70% thì dân số phải đạt trên 200% so với yêu cầu tối thiểu là 150.000 người. Ông Thành cho biết hiện quận Hoàn Kiếm chỉ có 5.5 km2 diện tích thì dân số phải đạt trên 200% mới đạt diện không phải sát nhập.
Ông Thành cũng nhấn mạnh thêm việc sát nhập còn phải tính đến yếu tố đặc thù và lịch sử. Mặt khác, thông tin quận Hoàn Kiếm thuộc diện phải sáp nhập mới chỉ nằm ở việc rà soát, TP còn phải xây dựng phương án cụ thể.
"Khi Hà Nội có phương án tổng thể sẽ gửi qua Bộ Nội vụ để xem xét nghiên cứu. Sau đó tiếp tục xây dựng phương án cụ thể" - ông Thành nói.
Cần căn cứ yếu tố văn hoá, lịch sử.
Cùng nội dung này, PGS.TS Trần Thị Diệu Oanh, Học Viện Hành chính Quốc gia, cho hay trong sắp xếp các ĐVHC, nếu chỉ căn cứ yếu tố diện tích thì nhiều quận của Hà Nội, trong đó có quận Hoàn Kiếm đều không bảm bảo tiêu chí.
“Thủ đô Hà Nội có đặc thù, có chính quyền đô thị, vì vậy khi sắp xếp các ĐVHC là các quận phải tính đến yếu tố đó. Đối với quận Hoàn Kiếm còn cần phải tính đến cả yếu tố lịch sử bởi đây là khu vực đã tồn tại lâu đời, chỉ riêng quy hoạch đô thị quận Hoàn Kiếm cũng được lập từ thời Pháp…” - bà Oanh nói.
Bà Oanh cũng nhấn mạnh việc sắp xếp lại ĐVHC rất phù hợp với chủ trương của Đảng, Nhà nước theo tinh thần của Nghị quyết 18, 19 về tinh giảm bộ máy. Hà Nội cũng phải sắp xếp các ĐVHC theo chủ trương này, tuy nhiên trong quá trình sắp xếp cần tính đến lộ trình, yếu tố đặc thù cụ thể.
| |
Theo các chuyên gia việc sắp xếp, sáp nhập quận Hoàn Kiếm còn phải tính đến yếu tố văn hoá, lịch sử... chứ không chỉ đơn thuần căn cứ vào các tiêu chí dân số, diện tích. Ảnh: TRỌNG PHÚ |
Được biết trong giai đoạn 2019-2021, Hà Nội đã sắp xếp 12 ĐVHC cấp xã, gồm sáu xã và sáu phường; không có ĐVHC cấp huyện thuộc diện phải sắp xếp. Hiện Hà Nội có 30 ĐVHC cấp huyện, (gồm 17 huyện, 12 quận, một thị xã) và 579 ĐVHC cấp xã (383 xã, 175 phường, 21 thị trấn).
Theo Điều 7 Nghị quyết 1211/2016, tiêu chuẩn của ĐVHC cấp quận gồm dân số từ 150.000 người trở lên; diện tích từ 35 km2 trở lên; số ĐVHC trực thuộc (phường) có từ 12 đơn vị trở lên.
Nghị quyết cũng vạch rõ lộ trình từ năm 2023-2025, các ĐVHC cấp huyện có diện tích dưới 20% và dân số dưới 200% tiêu chuẩn sẽ phải sáp nhập.
Quận Hoàn Kiếm là một trong bốn quận nội đô lịch sử của Hà Nội (gồm: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Đống Đa) với 18 phường, rộng 5,29 km2.
Theo số liệu năm 2018, quận có quy mô dân số khoảng 155.900 người. Như vậy xét về tiêu chí, hiện diện tích của quận Hoàn Kiếm là 5,29 km2, đang thấp hơn gần 7 lần so với tiêu chuẩn của ĐVHC cấp quận theo Nghị quyết 1211/2016.
