Chiều nay (24-3), luật sư Nguyễn Huy Thiệp và luật sư Phan Trung Hoài bào chữa cho ông Đinh La Thăng cùng tham gia đối đáp tranh luận của VKS.
Theo luật sư Thiệp, xem xét, đánh giá và đưa quan điểm buộc tội các bị cáo nói chung trong phiên tòa này, VKS đã thực hiện theo nguyên tắc suy đoán có tội. Điều này chưa thể hiện đúng tinh thần của Điều 13 BLTTHS 2015. Phần đối đáp tranh luận của VKS sáng nay tiếp tục bộc lộ rõ hơn nội dung này.
Luật sư Nguyễn Huy Thiệp (đứng) đang tham gia đối đáp. Ảnh: Đ.MINH
“Ai cũng có nhận xét chung, ông Thăng là người rất quyết liệt chứ không ai có nhận xét ông là người độc đoán, chuyên quyền. Đánh giá của VKS ảnh hưởng trực tiếp đến danh dự, uy tín của ông Đinh La Thăng; ảnh hưởng đến việc xem xét, đánh giá sự vi phạm của ông Thăng; làm dư luận đánh giá sai về một con người. Đây là nội dung rất nghiêm trọng đối với cá nhân ông Đinh La Thăng. Nó thể hiện suy đoán bất lợi cho ông Thăng” - luật sư Thiệp nói.
“Nếu không có chứng cứ trực tiếp để thể hiện về một nội dung, một tình tiết nào đó, mà phải thông qua suy đoán, suy luận... thì phải suy đoán, suy luận theo nguyên tắc suy đoán vô tội” - luật sư Thiệp khẳng định.
Cũng theo luật sư Thiệp, việc mua 0 đồng, mặc dù NHNN đã có văn bản gửi HĐXX trong đó xác định “có căn cứ pháp luật”, nhưng căn cứ được liệt kê chỉ thể hiện “NH được quyền mua”, không có một chữ nào về việc mua giá bao nhiêu... Ông Hà Văn Thắm nắm giữ hơn 67% không được thông báo, không có ý kiến; PVN 20% không được thông báo, không được thỏa thuận. NHNN đơn phương ra một quyết định mua bằng 0 đồng. “Hôm qua, có luật sư đặt ra rằng việc mua 0 đồng chính là cố ý làm trái. Tôi cho rằng nghiêm trọng hơn, nó nằm trong nhóm tội phạm về tham nhũng: lợi dụng chức vụ trong khi thi hành công vụ, hoặc lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” - ông Thiệp nói.
“Giá trị chứng minh của tài liệu này có đạt được không? Có thể dùng tài liệu này làm chứng cứ không? Tôi cho rằng không thỏa mãn các thuộc tính của chứng cứ, không bảo đảm tính khách quan nên không thể áp dụng tài liệu này để buộc tội các bị cáo”- luật sư Thiệp nói.
Luật sư Phan Trung Hoài tham gia đối đáp. Ảnh: Đ.MINH
Luật sư Phan Trung Hoài trước khi đối đáp với đại diện VKS đã đề nghị: Theo khoản 2 Điều 322 BLTTHS, tất cả các vấn đề liên quan đến chứng cứ, tài liệu phải được đối đáp đến cùng. Chủ tọa được quyền cắt các ý kiến lặp lại hoặc những vấn đề đã phát biểu rồi hoặc không liên quan đến vụ án. Mong HĐXX dành thời gian thỏa đáng để giúp cho các luật sư trình bày, cùng với đại diện VKS làm rõ sự thật khách quan.
Về nội dung đại diện VKS cho rằng hậu quả rủi ro sẽ được loại trừ trách nhiệm nếu các bị cáo không có hành vi cố ý làm trái. Luật sư Hoài đã nhắc lại việc ông Đinh La Thăng đã nói rằng những chứng cứ theo hướng buộc tội thì VKS trích dẫn, còn những chứng cứ theo hướng gỡ tội hoặc giảm nhẹ TNHS thì không được đề cập đến. Ông Hoài đã nêu quy định tại Điều 26 BLTTHS 2015 mọi chứng cứ xác định có tội, chứng cứ xác định vô tội, tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự… đều phải được trình bày, tranh luận, làm rõ tại phiên tòa.
“Trong phần luận tội và đối đáp sáng nay, chúng tôi chưa nhận thấy đại diện VKS nhắc đến các vấn đề: Nếu hành vi ký thỏa thuận, ký Nghị quyết HĐQT trong khi chưa có ý kiến của Thủ tướng là hành vi, là nguyên nhân dẫn đến việc PVN mất vốn khi đầu tư vào OceanBank, gây hậu quả nghiêm trọng, vậy sẽ phải giải thích thế nào khi cả hai lần góp vốn đều có sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ, sau khi có ý kiến chấp thuận rồi PVN mới góp vốn?” luật sư Hoài đặt vấn đề.
Liên quan đến vấn đề thoái vốn và âm vốn:
Trong phần đối đáp, đại diện VKS có xuất phát từ cơ sở thực trạng OceanBank lúc đó đã âm vốn chủ sở hữu, lỗ lũy kế.... Đề nghị VKS đối đáp, vì sao sau Quyết định 663 của NHNN mua bắt buộc cổ phần của OceanBank với giá 0 đồng, trong điều lệ vẫn ghi rõ vốn 4.000 tỉ đồng? Đây là vốn điều lệ ghi về mặt hình thức hay bắt buộc NH OceanBank (mới) phải có 4.000 tỉ đồng vốn điều lệ?
Đây là vấn đề rất quan trọng, có liên quan đến vấn đề mua NH 0 đồng có phải là nguyên nhân chính yếu dẫn đến mất vốn không?
Trong Quyết định 663, khi mua 0 đồng đối với OceanBank, chấm dứt tư cách cổ đông, chấm dứt quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong đó có PVN. Nội dung của quyết định nói trên không nói rằng PVN bị mất 800 tỉ, vì thực tế khi PVN chấm dứt tư cách cổ đông, NHNN đã thay mặt làm đại diện đại diện phần vốn điều lệ của PVN tại OceanBank sau này. Tư cách và phần vốn góp chỉ chuyển từ PVN sang cho NHNN quản lý và tiếp tục. Nó được phản ánh trong điều lệ là 4.000 tỉ đồng.
Liên quan đến TNDS của các bị cáo. VKS đề nghị HĐXX căn cứ vào mức độ, tính chất hành vi và vai trò của các bị cáo để phân định chứ không đưa ra quan điểm cụ thể. Căn cứ theo điều 48 BLTTHS 2015, đề nghị VKS làm rõ, với thực chất hồ sơ là toàn bộ quá trình, hành vi vi phạm pháp luật chỉ bị coi là diễn ra trong quá trình chủ trương và quyết định đầu tư vốn của PVN. Còn chưa được đánh giá là CP đã cho phép thoái vốn, chưa được đánh giá việc chấm dứt tư cách cổ đông, quyền và nghĩa vụ của PVN. Trên cơ sở nền tảng này có mối liên hệ nhân quả với hành vi của ông Đinh La Thăng hay không? Đây là hai việc hoàn toàn khác nhau.
Vụ án đi theo mạch rất rõ. Không phải tự nhiên ông Đinh La Thăng nói thật khó có thể thay đổi quan điểm đánh giá của đại diện VKS.
VKS có ý kiến thế nào, đến năm 2013, PVN vẫn được chia cổ tức. Vì sao quyết định điều tra và cáo trạng không ghi nhận PVN được chi cổ tức 244 tỉ đồng? Cá nhân ông Đinh La Thăng chuyển công tác từ tháng 8-2011, đến 2015 mới có quyết định mua 0 đồng. Vì sao lại quy trách nhiệm cho ông Thăng?
