Phát biểu trong buổi họp báo tại Bộ Ngoại giao, Ngoại trưởng Mike Pompeo tuyên bố Mỹ sẽ bác bỏ văn bản ý kiến pháp lý của Bộ Ngoại giao năm 1978 (hay còn gọi "Bản ghi nhớ Hansell") vốn cho rằng các khu định cư dân sự ở các vùng bị chiếm đóng ở Bờ Tây là "vi phạm luật pháp quốc tế".
Ông Pompeo nói rằng chính quyền Tổng thống Trump tin rằng bất kỳ các vấn đề pháp lý nào về các khu định cư nên được giải quyết tại tòa án Israel. Ông cho rằng cái gọi là việc “vi phạm luật pháp quốc tế” đang làm thất bại các nỗ lực để đạt một thỏa thuận hòa bình, theo AP.
“Nếu gọi việc thành lập các khu định cư dân sự là không phù hợp với luật pháp quốc tế thì việc này không thúc đẩy tiến trình hòa bình” - ông Pompeo nói. “Có một sự thật rằng là sẽ không bao giờ có một giải pháp cho các cuộc xung đột hay tranh luận việc ai đúng, ai sai bởi vì luật pháp quốc tế sẽ không mang lại hòa bình”.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo trong buổi họp báo tại Bộ Ngoại giao ngày 18-11, tuyên bố Mỹ không coi các khu định cư của Israel ở Bờ Tây bị chiếm đóng là "không phù hợp với luật pháp quốc tế". Ảnh: AP
Ngoài ra, Ngoại trưởng Pompeo khẳng định quyết định này không có nghĩa là chính quyền Mỹ đang làm phương hại đến tình hình của Bờ Tây trong thỏa thuận hòa bình giữa Israel và Palestine.
Giới quan sát nói rằng các khu định cư của Israel đã tăng mạnh dưới thời chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: REUTERS
Trước đó, Tổng thống Donald Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, chuyển Đại sứ quán Mỹ đến thành phố này và đóng cửa văn phòng ngoại giao Palestine ở thủ đô Washington.
Các nhà lãnh đạo Israel hoan nghênh quyết định này trong khi Palestine và các quốc gia khác cảnh báo rằng cơ hội của một thỏa thuận hòa bình rộng lớn hơn có thể bị chấm dứt.
Đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, việc thay đổi quan điểm của Mỹ đến đúng vào thời điểm ông không thể thành lập chính phủ liên minh với đối thủ Benny Gantz sau cuộc bầu cử Quốc hội lần hai.
"Israel rất biết ơn Tổng thống Trump, Ngoại trưởng Pompeo và toàn bộ chính quyền Mỹ vì lập trường kiên định ủng hộ sự thật và công lý, đồng thời kêu gọi tất cả các nước có trách nhiệm hy vọng tiến tới hòa bình để có được vị trí tương tự” - ông Netanyahu tuyên bố.
Đối thủ Beny Gantz của ông Netanyahu cũng hoan nghênh tuyên bố quan trọng của Ngoại trưởng Mike Pompeo, khẳng định “đó là những tuyên bố quan trọng, một lần nữa thể hiện lập trường vững chắc với Israel, cam kết đối với an ninh và tương lai của toàn Trung Đông”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Ảnh: AP
Trong khi đó, phát ngôn viên của Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas Nave Abu Rdeneh khẳng định: “Chính quyền Mỹ đã đánh mất uy tín để đóng bất kỳ vai trò nào trong tương lai của tiến trình hòa bình”.
Tổng thư ký của Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) Saeb Erekat kêu gọi cộng đồng thế giới nên có các biện pháp đáp trả, ngăn chặn hành vi vô trách nhiệm của Mỹ có thể gây ảnh hưởng đến ổn định, an ninh và hòa bình thế giới.
"Với quyết định này, chính quyền ông Trump đang chứng minh mức độ đe dọa với thế giới bằng một thứ luật của họ là "luật rừng"" - ông Erekat phát biểu.
Ngay sau thông báo của ông Pompeo, Đại sứ quán Mỹ tại Jerusalem đã đưa ra cảnh báo đối với người dân có dự định đi du lịch ở Bờ Tây, Jerusalem và Gaza.
Theo đó, các cơ sở của chính phủ, lợi ích và công dân Mỹ có thể là mục tiêu tấn công từ các cá nhân và nhóm phản đối quyết định trên. Công dân Mỹ được kêu gọi nên “duy trì cảnh giác cao độ và nâng cao ý thức cảnh giác an toàn trong tình hình hiện tại”.
