Hãng thông tin và phân tích tài chính của Mỹ, S&P Global, vừa công bố báo cáo cập nhật tình hình ngành sản xuất và niềm tin kinh doanh tại Việt Nam thời điểm tháng 2-2024.
Theo đó, ngành sản xuất của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng nhẹ trong tháng qua, với cả sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới đều tăng tháng thứ hai liên tiếp.
Nhiều chỉ số sản xuất có cải thiện, nhưng mức độ vẫn nhẹ
Đà tăng trưởng này đã giúp việc làm tăng trở lại, thúc đẩy niềm tin kinh doanh tăng lên mức cao nhất trong một năm qua, tức tính từ tháng 2-2023 - theo báo cáo của S&P Global.
Tuy nhiên, hàng, nguyên liệu tồn kho vẫn còn nhiều, nên các công ty tiếp tục giảm hoạt động mua vật tư để dùng hàng tồn kho phục vụ cho việc sản xuất và đáp ứng các đơn hàng. Cùng lúc đó, các doanh nghiệp cũng đã tăng giá bán để bù đắp mức tăng của chi phí đầu vào. Dù vậy, mức tăng cũng rất hạn chế bởi lo ngại mất khách hàng.
Theo S&P Global, chỉ số nhà Quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam tháng 2 tiếp tục tăng nhẹ lên 50,4 điểm so với 50,3 điểm của tháng đầu năm 2024, và nằm trên ngưỡng 50 điểm tháng thứ hai liên tiếp. Cho thấy sức khỏe ngành sản xuất có cải thiện một chút.
Số lượng đơn đặt hàng mới tăng nhẹ tháng thứ hai liên tiếp, theo lý giải của một số chủ doanh nghiệp có tham gia khảo sát của S&P Global, là do số lượng đơn đặt hàng mới từ nước ngoài đã cải thiện.
Tuy nhiên, S&P Global lưu ý tốc độ tăng số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới có vẻ đã chững lại và đây là dấu hiệu quan trọng của kinh tế Việt Nam cần tiếp tục được theo dõi.
Sản lượng sản xuất tăng trưởng tháng thứ hai liên tiếp trong tháng 2, nhưng chỉ là tăng nhẹ, gần như ngang bằng với mức được ghi nhận trong tháng 1. Sản lượng tăng ở lĩnh vực hàng hóa tiêu dùng và hàng hóa đầu tư cơ bản, nhưng giảm ở lĩnh vực hàng hóa trung gian.
Số lượng đơn đặt hàng mới tăng đã khuyến khích các nhà sản xuất tuyển dụng thêm nhân viên lần đầu tiên trong bốn tháng, và mức tăng này cao nhất trong thời gian một năm, theo S&P Global. Tuy nhiên, một số chủ doanh nghiệp trả lời khảo sát cho biết họ chỉ tuyển dụng nhân công mới tạm thời.
Theo S&P Global, một số doanh nghiệp sử dụng hàng tồn kho thành phẩm để phục vụ cho việc sản xuất đáp ứng yêu cầu đơn hàng, từ đó khiến hàng tồn kho sau sản xuất tiếp tục giảm. Trên thực tế, tốc độ giảm kỳ này là nhanh nhất trong bốn tháng, và là một trong hai lần giảm mạnh nhất kể từ tháng 1-2023.
Các nhà sản xuất cũng quyết định sử dụng tồn kho hàng mua trong tháng 2 thay vì mua mới. Hoạt động mua hàng đã giảm nhẹ tháng thứ tư liên tiếp, trong khi lần giảm kỳ này của tồn kho hàng hóa đầu vào cao kể từ tháng 6-2021.
Ở những nơi các công ty vẫn tiếp tục mua hàng hóa đầu vào, họ đã tiếp tục gặp phải tình trạng kéo dài thời gian giao hàng của nhà cung cấp trong tháng 2-2024, khi các báo cáo cho thấy tình trạng chậm trễ của khâu vận chuyển. Tuy nhiên, tốc độ suy giảm hiệu suất hoạt động của người bán hàng chỉ ở mức thấp.
S&P Global phân tích tình trạng chậm trễ của khâu vận chuyển xảy ra diễn ra cùng lúc với việc tình trạng chi phí vận tải tăng, tình trạng này được nhiều chuyên gia ngành cho là do giá dầu tăng. Kết quả, chi phí đầu vào tiếp tục tăng đáng kể trong tháng 2-2024, mặc dù mức độ tăng là thấp nhất kể từ tháng 9 năm ngoái.
Xuất hiện những kế hoạch mở rộng sản xuất
Cũng theo S&P Global, các nhà sản xuất hàng hóa đầu tư cơ bản có mức tăng chi phí đầu vào đặc biệt mạnh. Một số nhà sản xuất đã chuyển gánh nặng chi phí đầu vào cao sang cho khách hàng, từ đó khiến giá bán hàng tăng nhẹ sau khi giảm nhẹ trong kỳ khảo sát trước. Mức tăng giá nhẹ phản ánh thực trạng một số công ty cố gắng hạn chế tăng giá vì áp lực cạnh tranh.
Các kế hoạch mở rộng sản xuất và đưa ra các sản phẩm mới đã góp phần làm tăng niềm tin kinh doanh vào thời điểm giữa quý I/2024, và tâm lý lạc quan về sản lượng cũng phản ánh kỳ vọng về tăng trưởng số lượng đơn đặt hàng mới. Niềm tin kinh doanh đạt mức cao của một năm khi có gần 55% số người trả lời khảo sát thể hiện sự lạc quan.
Ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, nói: “Các nhà sản xuất đã có thể dựa vào sự tăng trưởng trở lại trong tháng 1-2024, và nhờ vậy có được đà tăng trưởng tiếp tục trong tháng 2. Các yếu tố đặc biệt tích cực của kỳ khảo sát PMI mới nhất là việc làm tăng trở lại và niềm tin kinh doanh đạt mức cao nhất trong một năm”
Tuy nhiên, cũng theo S&P Global, mức tăng trưởng tổng thể vẫn tương đối yếu, và điều này khiến các công ty tiếp tục thận trọng trong hoạt động mua hàng và duy trì hàng tồn kho. Tương tự như vậy, mặc dù giá cả đầu ra đã tăng sau khi giảm trong tháng 1, mức độ tăng giá chỉ ở mức thấp nhẹ khi một số công ty vẫn ngần ngại trong việc tăng giá trong một môi trường cạnh tranh.
Các nhà sản xuất sẽ cần có số lượng đơn đặt hàng mới duy trì và tăng mạnh hơn trước khi họ có thể đủ tự tin mua hàng hóa đầu vào và bắt đầu tăng thêm giá bán hàng tương ứng với gánh nặng chi phí, S&P Global nhận định.
