Nóng Nga-Ukraine sáng 4-7: Ông Putin tuyên bố chiến thắng ở Luhansk, đại sứ Nga, Mỹ ở Trung Quốc 'đấu khẩu' gay gắt

Tình hình tại Ukraine

. Hãng Reuters ngày 4-7 đưa tin Nga đã chiếm thành công TP Lysychansk, tỉnh Luhansk, chấm dứt một trong những trận chiến lớn nhất ở Ukraine kể từ cuối tháng 2.

Trong bài phát biểu ngắn trên truyền hình với Bộ trưởng Quốc phòng Sergey Shoygu, Tổng thống Nga - ông Vladimir Putin đã chúc mừng lực lượng Nga về "chiến thắng ở Luhansk", kêu gọi binh sĩ "nghỉ ngơi tuyệt đối để phục hồi khả năng của mình" trong khi các đơn vị khác tiếp tục chiến đấu ở khu vực khác.

Đây là trận chiến gần nhất mà Moscow đạt được một trong những mục tiêu đã nêu kể từ khi lực lượng Nga bị đánh bại khi cố gắng chiếm thủ đô Kiev vào tháng 3. Đây cũng là thắng lợi lớn nhất của Nga kể từ khi chiếm được TP cảng phía nam Mariupol vào cuối tháng 5.

Hãng tin AP dẫn thông tin từ Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine cho biết các lực lượng Nga hiện đang tập trung nỗ lực đẩy về chiến tuyến ở các thành phố Siversk, Fedorivka và Bakhmut của Donetsk, khoảng một nửa trong số đó đã rơi vào tay Nga.

Quân đội Nga cũng đang tăng cường pháo kích vào các thành trì quan trọng sâu bên trong Donetsk như hai thành phố Sloviansk và Kramatorsk.

Theo chính quyền địa phương, hôm 4-7, có 6 người, trong đó có một bé gái 9 tuổi, đã thiệt mạng trong trận pháo kích của Nga ở Sloviansk và 19 người khác bị thương.

Theo thông tin tình báo từ Bộ Quốc phòng Anh, lực lượng Nga "chắc chắn" đang chuyển sang tấn công Donetsk, cuộc xung đột ở Donbass sẽ trở nên “gay gắt, tiêu cực hơn” và sẽ không có khả năng thay đổi trong những tuần tới.

. Hãng thông tấn TASS ngày 4-7 dẫn lời Đại tá Mikhail Mizintsev - Giám đốc Trung tâm Quản lý Quốc phòng Quốc gia Nga - cho biết ở TP Seversk (thuộc nước cộng hòa tự xưng Donetsk - DPR), quân đội Ukraine đã triển khai xe bọc thép, pháo và nhiều hệ thống phóng tên lửa tại một trường học cùng vũ khí hạng nặng và pháo binh gần một trường học khác ở TP cảng Odessa (miền nam Ukraine).

Ông cho biết lực lượng Ukraine còn tổ chức các chốt chiến đấu và vị trí bắn tỉa trong một trường học ở gần TP Horlivka, thuộc tỉnh Donetsk.

. Bên cạnh đó, ông Mizintsev cho hay lực lượng Ukraine cũng đang lên kế hoạch cho nổ tung những cây cầu ở tỉnh Sumy và đổ lỗi cho Nga.

"Ở TP Bilopillya (tỉnh Sumy), Ukraine đã lợi dụng những cây cầu bắc qua sông Kryga, họ định cho nổ tung chúng và cáo buộc lực lượng vũ trang Nga về các cuộc tấn công bừa bãi nhằm vào cơ sở hạ tầng giao thông quan trọng rồi đưa tin trên các phương tiện truyền thông Ukraine và phương Tây” - ông Mizintsev nói.

Ông khẳng định Nga không nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng dân sự trong chiến dịch quân sự tại Ukraine và đối xử với dân thường theo cách nhân đạo riêng.

. Cũng theo TASS, quân đội Ukraine đã bắn 40 quả tên lửa từ hệ thống phóng Grad vào ngôi làng Novoselovka ở tỉnh Donetsk. Theo các quan chức nước cộng hòa tự xưng Donetsk (DPR), cuộc pháo kích diễn ra lúc 21 giờ 5 phút ngày 4-7 (giờ Moscow).

. Cùng ngày, hãng thông tấn Ukraine Ukrinform dẫn thông tin từ Thị trưởng TP Mariupol (tỉnh Donetsk) - ông Vadym Boychenko cho biết cư dân sống tại thành phố bị quân đội Nga tạm thời chiếm đóng này đang chết dần vì thiếu thuốc men.

"Mariupol đang rơi vào tình trạng thiếu thuốc trầm trọng cho bệnh nhân ung thư, người mắc bệnh tiểu đường, bệnh lao và các vấn đề về tuyến giáp" - ông Boychenko cho biết.

Theo ông Boychenko, người dân đang gặp nguy hiểm, tính mạng đang bị đe dọa và họ không thể chờ Nga đến cung cấp thuốc. Ông cáo buộc Moscow đã ngăn chặn quyền được tiếp cận nước uống, thực phẩm và thuốc men của người dân Mariupol trong hơn hai tháng qua.

. Trong khi đó, Ukrinform dẫn lời Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky cho biết quân đội Nga đang tiếp tục tấn công khu vực biên giới ở tỉnh Sumy, TP Kharson, khu vực ở vùng Donbas.

“Tình hình trên chiến tuyến không có thay đổi đáng kể trong ngày. Lực lượng vũ trang Ukraine vẫn tiếp tục đáp trả, gây áp lực và phá hủy khả năng tấn công của quân Nga ngày này qua ngày khác” - ông Zelensky nói trong bài phát biểu tối 4-7.

Ông đồng thời nhấn mạnh rằng người Ukraine phải phá vỡ sự xiềng xích của Nga: “Đây là một nhiệm vụ khó khăn, đòi hỏi thời gian và những nỗ lực siêu phàm. Nhưng chúng ta không có lựa chọn nào khác, đây là vì nền độc lập của chúng ta, tương lai của chúng ta, số phận của toàn bộ người dân Ukraine”.

. Reuters ngày 4-7 dẫn thông tin từ quân đội Ukraine cho biết họ đã đưa quốc kỳ nước này đến đảo Rắn bằng trực thăng, nhưng chưa có binh sĩ nào đặt chân lên đảo để làm lễ thượng cờ.

"Cờ được trực thăng thả xuống đảo Zmiinyi và sẽ chờ binh sĩ đến làm lễ thượng cờ. Chưa có quân nhân Ukraine nào đặt chân lên đảo, không ai mạo hiểm chỉ để chụp ảnh đăng lên truyền thông. Phát biểu ban đầu của tôi nên được hiểu theo nghĩa bóng" - bà Natalia Humeniuk - phát ngôn viên Bộ tư lệnh Tác chiến miền Nam của quân đội Ukraine, cho biết.

Bà Humeniuk trước đó tuyên bố Ukraine đã tái kiểm soát đảo Zmiinyi, còn gọi là đảo Rắn, và lực lượng nước này đã tổ chức "thượng cờ trên đảo". Hiện Bộ Quốc phòng Nga chưa đưa ra bình luận về thông tin này.

Động thái của các bên

. Hãng Reuters ngày 4-6 dẫn lời Thủ tướng Ukraine - ông Denys Shmygal cho biết chi phí tái thiết Ukraine sau chiến dịch quân sự của Nga có thể lên tới 750 tỉ USD và giới nhà giàu Nga nên chịu trách nhiệm cho khoản tiền này.

"Chúng tôi tin rằng nguồn bồi thường nên từ số lượng tài sản bị tịch thu của Nga và các nhà tài phiệt nước này" - ông nói và ước tính số lượng tài sản bị đóng băng của Nga trị giá 300-500 tỉ USD.

"Chính quyền Nga đã khơi mào cuộc chiến đẫm máu này. Họ đã gây ra sự tàn phá lớn và họ phải chịu trách nhiệm” - Thủ tướng Ukraine nhấn mạnh.

. Hôm 4-6, đài RT dẫn lời Thủ tướng Ba Lan - ông Mateusz Morawiecki cho biết sự mệt mỏi ngày càng tăng với cuộc khủng hoảng ở Ukraine trong cộng đồng người phương Tây có thể là điều mà Tổng thống Putin đang hướng đến.

Theo ông Morawiecki, mặc dù người dân Ba Lan đang theo dõi chặt chẽ các diễn biến ở Ukraine, nhưng điều này không đúng với phương Tây nói chung. Vì lý do đó, lãnh đạo các nước phương Tây đang cố gắng hết sức để thu hồi sự quan tâm của công chúng đối với vấn đề này.

“Điều này rất quan trọng, vì người dân phương Tây phải hiểu rằng cuộc chiến này cũng liên quan đến an ninh của họ. Tôi e rằng sự thờ ơ sẽ xuất hiện nhiều hơn trong những tháng tới và điều này cực kỳ nguy hiểm” - Thủ tướng Morawiecki nói.

Ông cũng thừa nhận rằng Nga đã có thể vượt qua các lệnh trừng phạt kinh tế sâu rộng của phương Tây, vì Moscow có đủ điều kiện để tiếp tục kinh doanh dầu và khí đốt tự nhiên.

. Theo Ukrinform, trong cuộc gặp hôm 4-7 tại Kiev, Tổng thống Zelensky và Thủ tướng Thụy Điển - bà Magdalena Andersson đã ký một tuyên bố chung về hợp tác quốc phòng và hợp tác ngành trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân, hiệu quả năng lượng, cũng như hỗ trợ tài chính cho Ukraine.

"Hôm nay, chúng tôi đã thông qua một tuyên bố chung. Đây là văn kiện đầu tiên trong lịch sử quan hệ song phương giữa hai nước. Tuyên bố chung đặt ra những vấn đề chính cho cả hai quốc gia, đặc biệt liên quan đến hợp tác quốc phòng, hợp tác trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân, hiệu quả năng lượng và hỗ trợ tài chính cho Ukraine" - ông Zelensky tuyên bố.

. Cùng ngày, theo tờ South China Morning Post, Đại sứ Nga tại Trung Quốc - ông Andrey Ivanovich Denisov và Đại sứ Mỹ - ông Nicholas Burns đã có cuộc tranh luận gay gắt về cuộc xung đột Nga-Ukraine tại diễn đàn ở Bắc Kinh.

Ông Burns cho rằng chiến dịch quân sự “vô cớ” của Nga đã vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc, bác bỏ tuyên bố của Moscow rằng sự bành trướng của NATO (Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương) là một mối đe dọa. Theo ông, chính hoạt động quân sự của Nga ở Ukraine mới là mối đe dọa lớn nhất với trật tự thế giới hiện tại.

Phản hồi lại, Đại sứ Denisov cho rằng chính phương Tây đang tham gia cuộc “chiến tranh ủy quyền” chống lại Nga. Ông đồng thời cho rằng Bắc Kinh có thể giúp cuộc xung đột này với vai trò người hòa giải.

. Trong cuộc phỏng vấn hôm 4-7 với Reuters, Đức Giáo hoàng Francis hy vọng ông sẽ có thể đến thăm Nga và Ukraine sau khi trở về từ Canada vào cuối tháng này. Đức Giáo hoàng Francis cho biết.

Theo Đức Giáo hoàng Francis, Đức Hồng y Pietro Parolin đã thảo luận về khả năng tới Moscow của ông với Ngoại trưởng Nga - ông Sergey Lavrov.

“Tôi muốn đi đến Ukraine, và tôi muốn đến Moscow trước. Chúng tôi đã trao đổi về điều này và tôi mong Nga cho tôi một cơ hội đến vì mục tiêu hòa bình. Sau khi tôi trở về từ Canada, có thể tôi sẽ đến Ukraine nữa. Đầu tiên tôi sẽ đến Nga để cố gắng giúp đỡ bằng một cách nào đó, nhưng tôi muốn đến cả hai thủ đô." - Đức Giáo hoàng Francis lưu ý.

. Ông Pavel Kosovan - luật sư và là người bào chữa cho anh Aiden Aslin - binh sĩ Anh đến Ukraine để chiến đấu - đã kháng cáo bản án, RT đưa tin.

Ông Kosovan cho biết bên biện hộ đang chống lại hai tội danh của bản án và bác bỏ kết quả của vụ án "do không có tội chứng (toàn bộ các sự kiện chứng minh tội trạng) trong hành động của bị cáo”.

Trước đó, hồi đầu tháng 6, hai công dân Anh là Sean Pinner and Aiden Aslin, cùng một người Morocco là Brahim Saadoune đã bị tòa án ở DPR kết án tử hình vì làm "lính đánh thuê" tại Ukraine.