Lễ khai mạc được tổ chức tại căn cứ Aguinaldo ở TP Quezon (ảnh). Cuộc tập trận kéo dài từ ngày 4 đến 15-4 tại bảy địa điểm (Antique, Panay, Palawan, Tarlac, Pampanga, Nueva Ecija và Zambales).
Reuters dẫn nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Philippines cho biết trong cuộc tập trận, hai bên sẽ thực hiện các hạng mục chỉ huy và kiểm soát, thông tin liên lạc, hậu cần và vận động. Các binh sĩ cũng sẽ diễn tập mô phỏng tái chiếm giàn khoan dầu khí ở tỉnh Palawan (đối diện biển Đông), đồng thời thực tập đổ bộ thủy-bộ trên bãi biển.
Báo Inquirer (Philippines) đưa tin Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter sẽ đến thị sát cuộc tập trận vào tuần tới. Đây là lần đầu tiên có bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thị sát cuộc tập trận tại Philippines, từ đó cho thấy Mỹ và Philippines đánh giá tầm quan trọng của cuộc tập trận này như thế nào.
Trung tướng John Toolan, chỉ huy cuộc tập trận phía Mỹ, cho biết lần đầu tiên các đơn vị Mỹ sẽ cùng với Philippines thực tập sử dụng dàn pháo tầm xa nhiều nòng được gọi là hệ thống pháo cơ động cao. Ông nói mục đích chính của Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter đến đây là để tiếp tục khẳng định quan hệ Mỹ-Philippines vững chắc. Ông cho biết bộ trưởng Quốc phòng sẽ cùng tàu chiến Mỹ ra biển nhưng không nêu rõ có đến biển Đông hay không. Năm ngoái, ông Ashton Carter đã đến thăm tàu sân bay Mỹ ở Malaysia.
Úc đã đưa khoảng 80 binh sĩ đặc nhiệm tham gia tập trận. Các nước tham dự với tư cách quan sát viên gồm có Brunei, Indonesia, Malaysia, Singapore, Thái Lan, Ấn Độ, Hàn Quốc, Đông Timor, Lào, Campuchia.
Reuters ghi nhận cuộc tập trận Balikatan diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc hung hăng quân sự hóa trên các đảo nhân tạo ở biển Đông. Philippines và Mỹ khẳng định cuộc tập trận không nhằm vào Trung Quốc mà chỉ tập trung vào khủng hoảng nhân đạo và thảm họa thiên nhiên. Tuy nhiên, đài truyền hình ABC News (Úc) cho rằng cuộc tập trận nhằm chuẩn bị đáp trả nhanh chóng các khủng hoảng có thể xảy ra, trong đó có biển Đông.
Tân Hoa xã đã hằn học nhận định: “Cuộc tập trận này là đỉnh điểm của các âm mưu của Manila nhằm lôi kéo người lạ vào vấn đề tranh chấp khu vực… Dù vậy, chiến dịch gây lo sợ không đúng lúc như thế thực ra sẽ tạo hiệu ứng ngược với những kẻ bày ra mà thôi”.
