Hãng tin Reuters dẫn thông báo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 1-10 cho biết cơ chế COVAX - một chương trình toàn cầu nhằm đảm bảo việc tiếp cận công bằng với vaccine ngừa COVID-19 - trong tháng này sẽ lần đầu tiên chỉ phân phối vaccine cho các quốc gia hiện có mức độ bao phủ vaccine thấp nhất.
Cơ chế COVAX - do WHO, Liên minh Toàn cầu về Vaccine và Tiêm chủng (Gavi) và Liên minh Đổi mới sáng tạo Sẵn sàng cho dịch bệnh (CEPI) đồng sáng lập và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) là đối tác thực hiện - kể từ tháng 1 đã phân bổ phần lớn vaccine theo tỉ lệ giữa hơn 140 quốc gia theo quy mô dân số.
COVAX lần đầu chỉ phân bổ vaccine COVID-19 cho các nước có tỉ lệ phủ thấp nhất. Ảnh: UNICEF
Theo Reuters, điều này đã dẫn đến việc một số quốc gia giàu có hơn đã có vaccine thông qua các thỏa thuận riêng với các công ty dược phẩm đủ điều kiện nhận liều lượng từ COVAX, trong khi nhiều quốc gia không có nguồn cung nào.
Trong bối cảnh một số quốc gia tiến hành tiêm vaccine mũi tăng cường cho người dân trong khi những nước khác vẫn đang tiêm những mũi tiêm đầu tiên cho người dễ bị tổn thương nhất, WHO hiện đã điều chỉnh các quy tắc.
Trong bản ghi âm bài thuyết trình tại hội nghị hồi tuần trước được đăng trên trang web WHO, bà Mariangela Simao - trợ lý tổng giám đốc WHO về quyền tiếp cận dược phẩm và các sản phẩm y tế - cho biết: “Với nguồn cung trong tháng 10, chúng tôi đã thiết kế một phương pháp khác, chỉ bao gồm những nước tham gia có nguồn cung thấp”.
Theo Reuters, sự thay đổi này được đưa ra sau 15 tháng kể từ khi ra mắt cơ chế COVAX, đồng thời trong bối cảnh người đứng đầu WHO – ông Tedros Adhanom Ghebreyesus - đang tìm kiếm nhiệm kỳ thứ hai.
Các slide trình bày của bà Simao cho thấy trong số hơn 90 quốc gia nghèo hơn được COVAX phục vụ, khoảng một nửa chỉ mới tiêm vaccine ]COVID-19 cho dưới 20% dân số và có 26 quốc gia hiện tiêm ít hơn 10% dân số.
Trong khi đó, nhiều nước giàu đã đạt mức tiêm vaccine COVID-19 từ 70% trở lên.
Khoảng 75 triệu liều vaccine COVID-19 của hãng Pfizer, AstraZeneca, Johnson & Johnson, Moderna và Sinopharm sẽ được phân bổ vào tháng 10 tới 49 quốc gia được coi là có tỉ lệ phủ vaccine thấp nhất.
Tuy nhiên, WHO không nêu cụ thể các quốc gia nào sẽ tiếp nhận.
Theo ông Alfred Driwale - quan chức thuộc chương trình tiêm chủng của Uganda, phương pháp mới này đã nhận được sự hoan nghênh, song đáng lẽ phải được thông qua khi bắt đầu chương trình COVAX.
Trong khi đó, trợ lý giám đốc Tổ chức Y tế Liên Mỹ (PAHO) – ông Jarbas Barbosa - gọi sự chuyển đổi này là tin tốt.
Tuy nhiên, các đợt phân bổ vaccine COVID-19 tiếp theo trong năm nay dự kiến sẽ được tiến hành theo các tiêu chí khác nhau, các slide cho thấy.
Đến nay, COVAX đã giám sát việc phân bổ hơn 500 triệu liều vaccine ngừa COVID-19, trong đó khoảng 300 triệu liều đã được chuyển đến các nước tiếp nhận.