Cá nhân đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch; có quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi theo quy định của bộ luật này và luật khác có liên quan.
Điều 28 BLDS 2015 cũng ghi nhận quyền thay đổi tên của người đã chuyển đổi giới tính trên giấy tờ hộ tịch. Luật Bình đẳng giới 2006 đã quy định: Giới tính chỉ các đặc điểm sinh học của nam, nữ. Nhà nước nghiêm cấm định kiến, phân biệt đối xử, bạo lực trên cơ sở giới.
Quyền chuyển đổi giới tính là một quyền mới của công dân được BLDS 2015 ghi nhận. Trước đây, BLDS 2005 chưa quy định quyền này của cá nhân.
Đây là quyền con người, xuất xứ từ các căn cứ nhất định: Thứ nhất, cá nhân có quyền sống với giới tính thật của mình. Thứ hai, giới tính của cá nhân không chỉ được xác định trong giấy tờ về hộ tịch mà còn phải bảo đảm các đặc điểm sinh học của giới (đặc điểm, vị trí, vai trò của nam và nữ trong tất cả mối quan hệ xã hội). Thứ ba, đó là cơ sở pháp lý để cá nhân thực hiện các quyền do luật định phù hợp với giới tính thật của mình.
Với cơ chế pháp lý nêu trên, kể từ ngày 1-1-2017 trở đi, theo quy định của BLDS 2015 và các luật liên quan, cá nhân có quyền chuyển đổi giới tính. Các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền phải giải quyết yêu cầu chuyển đổi giới tính của cá nhân theo đề nghị của họ.
Tuy nhiên, BLDS 2015 quy định việc chuyển đổi giới tính phải được thực hiện theo quy định của luật. Trong khi đó hiện nay luật về chuyển đổi giới tính chưa được xây dựng và ban hành nên người dân phải chờ thêm một thời gian nữa khi quyền này được ghi nhận một cách trọn vẹn.
Dù phải chờ đợi nhưng các quy định của BLDS 2015 về quyền chuyển đổi giới tính là tín hiệu tích cực, phấn khởi cho những cá nhân muốn được khẳng định giới tính thật của mình cũng như được hưởng các quyền liên quan đến giới. Chúng ta chúc mừng cho những công dân có cơ hội thực hiện quyền bình đẳng trước pháp luật, khẳng định địa vị pháp lý trong các quan hệ xã hội và có trách nhiệm với bản thân mình.
