Những tuần gần đây, với sự hỗ trợ của Thổ Nhĩ Kỳ, Chính phủ Hòa hợp Dân tộc (GNA) đã chiếm lại nhiều thị trấn ở tây bắc Libya và một căn cứ không quân chiến lược gần biên giới Tunisia.
Thổ Nhĩ Kỳ: Ông Haftar không thể chiến thắng
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu ngày 3-6 nói rằng Nguyên soái Khalifa Haftar – chỉ huy Quân đội Quốc gia Libya (LNA) sẽ không thể giành chiến thắng trong cuộc tấn công chiếm thủ đô Tripoli từ Chính phủ Hòa hợp Dân tộc (GNA) được quốc tế công nhận, theo kênh Press TV.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu. Ảnh: AFP
“Việc (GNA) chiếm lại bờ biển từ Tripoli tới Tunisia, tái chiếm các sân bay quốc tế và đạt được những tiến bộ trong các chiến dịch trên không và trên bộ cho thấy về cơ bản ông Haftar không thể chiến thắng trong cuộc chiến này”, hãng thông tấn Anadolu (Thổ Nhĩ Kỳ) dẫn lời ông Cavusoglu nói hôm 3-6.
Lực lượng LNA của ông Haftar gần đây đẩy mạnh các cuộc tấn công song đã bị các lực lượng GNA của Thủ tướng Libya Fayez al-Sarraj chặn đứng bằng các cuộc phản công và chiếm giữ các vị trí quan trọng, ông Cavusoglu cho biết thêm.
“Phía ông Haftar không muốn một giải pháp chính trị ở Libya và cũng không có quốc gia nào trong số những nước hậu thuẫn cho ông Haftar như Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), Ai Cập và những lính đánh thuê Wagner Group muốn như vậy”, nhà ngoại giao hàng đầu Thổ Nhĩ Kỳ chỉ ra.
Hôm 21-5, Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo rằng các cuộc tấn công của LNA nhằm vào các lợi ích của nước này tại Libya sẽ đối mặt hậu quả nghiêm trọng.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Hami Aksoy khi đó thông tin rằng các lực lượng của ông Haftar đã nhận máy bay chiến đấu từ nước ngoài và lực lượng này đã thề tấn công các vị trí của Thổ Nhĩ Kỳ ở Libya bằng chiến dịch trên không.
Các tay súng ủng hộ GNA giao tranh với lực lượng LNA trong những tuần gần đây. Ảnh: AFP
“Trong trường hợp các lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ tại Libya bị tấn công, điều này sẽ dẫn tới hậu quả nghiêm trọng”, ông Aksoy nói.
Trong khi đó, ông Ibrahim Kalin – người phát ngôn tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh rằng các cuộc tấn công nhằm vào các vị trí của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đối mặt đòn trả đũa mạnh, theo kênh NTV.
Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp hỗ trợ quân sự cho GNA nhằm đẩy lùi các cuộc tấn công của lực lượng ông Haftar. Đầu năm nay, Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ đã thông qua dự luật cho phép chính phủ Ankara triển khai lực lượng sang Libya để can thiệp vào cuộc nội chiến ở quốc gia Bắc Phi này.
Tổ chức giám sát nhân quyền Syria (SOHR) dẫn các nguồn tin địa phương hôm 24-5 cho hay khoảng 10.100 tay súng được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn, trong đó có một số lượng không phải người Syria, đã đến Libya.
Ngoài ra, 3.400 tay súng khác đang được huấn luyện trong các khu trại của Thổ Nhĩ Kỳ, SOHR cho biết.
Các bên tham chiến đồng ý khôi phục đàm phán ngừng bắn ở Libya
Liên Hợp Quốc (LHQ) cho biết các cuộc đàm phán quân sự về lệnh ngừng bắn ở Libya đã được khôi phục hôm 3-6. LHQ hoan nghênh đây là bước đi tích cực đầu tiên, theo hãng tin AFP.
Người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric cho biết bà Stephanie Williams – quyền Đặc phái viên LHQ về vấn đề Libya hôm 3-6 đã gặp một phái đoàn gồm năm thành viên đại diện cho lực lượng LNA.
Ông Haftar - chỉ huy LNA (trái) hồi tháng 1 từ chối ký thỏa thuận ngừng bắn tại một hội nghị thượng đỉnh tổ chức tại Nga. Ảnh: REUTERS
Ông Dujarric cho biết thêm một cuộc gặp với GNA sẽ được tổ chức trong vài ngày tới.
“Các cuộc đàm phán về thỏa thuận ngừng bắn và các thỏa thuận liên quan sẽ tiếp tục trên cơ sở dự thảo do đặc phái viên LHQ trình bày cho cả hai phái đoàn hôm 23-2 trong năm nay”, ông Dujarric cho biết.
“Đặc phái viên LHQ khuyến khích các bên xuống thang, xem xét một lệnh ngừng bắn nhằm cho phép cải thiện việc cung cấp hỗ trợ nhân đạo và kiềm chế kích động, đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho các cuộc đàm phán và xây dựng niềm tin giữa các bên”, ông Dujarric nói tiếp.
Hôm 2-6, bà Williams thông báo rằng các lực lượng đối lập đã đồng ý khôi phục đàm phán sau khi đình chỉ hơn ba tháng.
Tuy nhiên, cuộc giao tranh vẫn tiếp tục, đáng chú ý là gần thủ đô Tripoli.
Hôm 3-6, kênh Al Jazeera dẫn lời người phát ngôn quân sự của GNA – ông Mohamad Gnounou cho biết các lực lượng trung thành với GNA được quốc tế công nhận đã giành lại quyền kiểm soát sân bay quốc tế Tripoli từ lực lượng ông Haftar.
“Các lực lượng của chúng tôi đã giải phóng hoàn toàn sân bay quốc tế Tripoli”, ông Gnounou nhấn mạnh.
Một xác máy bay bị thiêu rụi nằm trên đường băng sân bay quốc tế Tripoli năm 2014. Ảnh: REUTERS
Sân bay quốc tế Tripoli đóng cửa từ năm 2014 và thuộc quyền kiểm soát của lực lượng ông Haftar từ năm ngoái khi ông mở chiến dịch chiếm thủ đô Tripoli.
Bình luận về thông báo của LHQ, Ai Cập và UAE – những nước hỗ trợ chính cho ông Haftar cho biết họ hoan nghênh việc các lực lượng tham chiến ở Libya đã đồng ý khôi phục đàm phán ngừng bắn.
Hai phe quyền lực xuất hiện tại Libya kể từ năm 2011, thời điểm nhà lãnh đạo Libya Muammar Gaddafi bị lật đổ và sát hại trong chiến dịch quân sự do Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) hậu thuẫn.
Trong năm qua, các lực lượng nước ngoài ngày càng can dự sâu vào cuộc xung đột ở quốc gia Bắc Phi này.
Cuộc xung đột Libya đã khiến hàng trăm người thiệt mạng, trong đó có dân thường và hơn 200.000 người đã di tản.
