Cây xanh là một trong những yếu tố giúp hạn chế ô nhiễm không khí, ô nhiễm tiếng ồn, đặc biệt là ở các đô thị lớn. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, chỉ tiêu về cây xanh ở TP.HCM còn thiếu so với tiêu chuẩn của một đô thị loại đặc biệt. Do đó, TP.HCM đang thực hiện nhiều giải pháp để phát triển mảng xanh.
Chỉ tiêu cây xanh ở TP còn thiếu
TP.HCM hiện không chỉ thiếu về mảng xanh mà đối với những mảng xanh đã có cũng đang đối mặt với thực trạng phải “cạnh tranh” không gian sống cùng các công trình kiến trúc, công trình ngầm, điện lực… Nguyên nhân là do quá trình đô thị hóa ngày càng phát triển.
 |
TP.HCM đang thực hiện nhiều giải pháp để phát triển mảng xanh. Ảnh: N.CHÂU |
Theo ông Võ Văn Chín, Phòng quản lý công viên cây xanh, Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật TP.HCM, chỉ tiêu cây xanh ở TP.HCM còn thiếu. Theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN 9257:2012 quy hoạch cây xanh sử dụng công cộng trong các đô thị, tiêu chuẩn thiết kế, mật độ cây xanh công cộng đối với đô thị đặc biệt như TP.HCM là
15 m2/người. Trong khi đó, mật độ cây xanh công cộng đầu người hiện tại của TP.HCM thấp hơn rất nhiều, chưa đến 1 m2/người. Do đó, diện tích cây xanh hiện tại còn thiếu so với tiêu chuẩn của một đô thị loại đặc biệt.
Đánh giá nguyên nhân gây nên tình trạng thiếu mảng xanh ở TP.HCM, ông Chín cho rằng: Hiện nay cây xanh được trồng trên vỉa hè mà phía dưới có nhiều công trình hạ tầng khác chen chúc nên ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển tự nhiên của cây.
Bên cạnh đó, nguồn giống cây mang ra trồng ở một số nơi chưa đảm bảo yêu cầu về chất lượng. Trong những năm gần đây, tuy được nhiều tổ chức, cá nhân quan tâm, đầu tư về công tác nguồn cây giống nhưng nguồn chất lượng cây còn chưa đồng đều, chưa đáp ứng được yêu cầu chất lượng cũng như các tiêu chuẩn hiện hành. Công tác sản xuất nguồn cây giống chưa có sự đầu tư về chiều sâu và chưa có cái nhìn về lâu dài. Việc áp dụng kỹ thuật, công nghệ mới còn rất hạn chế.
Hiện nay cây xanh được trồng trên vỉa hè mà phía dưới có nhiều công trình hạ tầng khác chen chúc nên ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển tự nhiên của cây.
Nhiều giải pháp để phát triển mảng xanh
Để phát triển mảng xanh trên địa bàn TP.HCM, trong năm 2022 TP đặt ra hai chỉ tiêu quan trọng. Thứ nhất, đầu tư xây dựng mới tối thiểu 10 ha công viên công cộng; 2 ha mảng xanh công cộng. Thứ hai, thực hiện trồng mới, cải tạo 6.000 cây xanh.
Để đạt được những mục tiêu trên, UBND TP yêu cầu UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức xây dựng kế hoạch đầu tư phát triển công viên, mảng xanh, cây xanh năm 2022 tại từng địa phương và đề xuất chỉ tiêu cụ thể.
Đối với các dự án đã thông qua chủ trương đầu tư công giai đoạn 2021-2025, chủ đầu tư triển khai thực hiện các thủ tục đầu tư theo quy định. Chủ đầu tư cần hoàn thành việc xây dựng, đưa vào sử dụng đối với các dự án có trong danh mục công trình hoàn thành trong năm 2022.
Các địa phương rà soát, lập danh mục những khu đất công được quy hoạch là đất công viên cây xanh nhưng đang cho thuê, sử dụng với mục đích khác. Sau đó báo cáo, đề xuất Sở TN&MT TP tham mưu UBND TP có kế hoạch thu hồi các khu đất để đầu tư xây dựng công viên.
Chia sẻ giải pháp để phát triển mảng xanh bền vững cho TP.HCM, TS Đinh Quang Diệp, nguyên Trưởng bộ môn cảnh quan và kỹ thuật hoa viên (Trường ĐH Nông Lâm TP.HCM), cho biết: TP cần quy hoạch và đầu tư xây dựng các vành đai xanh xung quanh TP.
Theo đó, hiện nay quỹ đất dành cho phát triển mảng xanh ở vùng đô thị trung tâm như các quận 1, 3, 4, 5, 10… không còn nữa. Vì vậy, cần phát triển các mảng xanh ở vùng đô thị mới và vùng ven đô thị để trang trí thay cho các công trình bị bê tông hóa.
Đồng thời, TP cần chọn loài cây trồng phù hợp với đô thị. “Xu hướng hiện nay trên thế giới là chọn loài cây trồng đô thị không quá cao, nên chọn những loài cây trung mộc có chiều cao không quá 15 m, thân thẳng tự nhiên, gỗ tốt không giòn, cành dẻo dai không dễ gãy bất thường gây tai nạn, có sức chống chịu tốt, hệ rễ khỏe. Cây có cành, nhánh có thể chịu được gió mạnh, không thuộc các loài cây nằm trong danh mục cấm hoặc hạn chế trồng” - TS Diệp nói.•
Từ nay tới tháng 2-2025, TP thêm 150 ha đất công viên
Theo Chương trình phát triển công viên và cây xanh công cộng trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2021-2025, TP.HCM đặt mục tiêu tăng thêm tối thiểu 150 ha đất công viên và 10 ha mảng xanh công cộng, tương đương trồng mới 10 triệu cây xanh các loại. TP.HCM cũng phấn đấu đến năm 2030, đất công viên cây xanh đạt 1 m²/người, tăng 450 ha so với năm 2020.
Trong thời gian tới, TP.HCM sẽ tập trung xây dựng các cơ chế, chính sách thu hút nhà đầu tư trong lĩnh vực phát triển công viên cây xanh. Cụ thể, Nhà nước sẽ làm quy hoạch cho các chỉ tiêu quy hoạch của từng dự án, xây dựng chính sách huy động nguồn lực xã hội hóa xây dựng công viên…
