Ngày 9-8, Cục Đăng kiểm cho biết hiện cả nước có 275/295 Trung tâm Đăng kiểm đang hoạt động với 448/547 dây chuyền kiểm định. Số lượng này đáp ứng tốt nhu cầu kiểm định phương tiện của người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, nguy cơ ùn tắc đăng kiểm sẽ diễn ra trong những tháng cuối năm.
91 trung tâm đăng kiểm phải dừng hoạt động?
Ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm, cho biết tới đây khi các cơ quan tố tụng kết thúc xét xử đại án đăng kiểm và tuyên án sẽ có nhiều đăng kiểm viên bị thu hồi chứng chỉ, nhiều trung tâm đăng kiểm bị tạm đình chỉ hoạt động 3 tháng.
“Nghị định 139, 130 về kinh doanh dịch vụ đăng kiểm xe cơ giới, quy định các đăng kiểm viên bị tòa án tuyên có tội (kể cả hưởng án treo) sẽ bị thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên. Đơn vị đăng kiểm có hai đăng kiểm viên bị thu hồi chứng chỉ sẽ bị tạm đình chỉ ba tháng.
Theo dự báo, số lượng phương tiện kiểm định sẽ giảm mạnh trong tháng 8-2024 (tháng 7 âm lịch) nhưng gia tăng trở lại vào các tháng cuối năm, trùng với thời điểm các bản án của tòa có hiệu lực. Từ đó dẫn tới ùn tắc phương tiện đến kiểm định…”- ông An dự báo.
Theo thống kê của Cục Đăng kiểm, nếu áp dụng như quy định hiện hành, cả nước sẽ có 91 trung tâm đăng kiểm phải tạm dừng hoạt động 3 tháng. Nguy cơ ùn tắc tái diễn sẽ xảy ra tại 32 địa phương. Đáng ngại, việc này có thể lan ra các địa phương khác.
Trong đó, Hà Nội và TPHCM là những địa phương có nguy cơ cao nhất. Cụ thể, tại Hà Nội có tới 55% đăng kiểm viên bị khởi tố và con số này tại TPHCM là khoảng 40%. “Khi các đăng kiểm viên bị kết án (trong các tháng 9 hoặc 10), mỗi địa phương sẽ chỉ còn hai trung tâm đăng kiểm hoạt động…”- lãnh đạo Cục Đăng kiểm cho hay.
Giải pháp duy nhất là miễn hình phạt bổ sung
Để giải quyết vấn đề trên, Bộ GTVT đang trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số quy định của Nghị định số 139/2018 về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới. Trong đó, cơ quan soạn thảo đề xuất không thu hồi chứng chỉ với đăng kiểm viên bị kết án treo hoặc cải tạo không giam giữ mà không cấm hành nghề. Không tạm đình chỉ trong thời gian 3 tháng đối với các đơn vị đăng kiểm có từ 2 đăng kiểm viên bị thu hồi chứng chỉ.
Dự thảo nghị định cũng bổ sung quy định về việc di chuyển đơn vị đăng kiểm. Cụ thể, việc xây dựng, thành lập đơn vị đăng kiểm hoặc thay đổi vị trí đơn vị đăng kiểm phải phù hợp với quy hoạch tỉnh, quy hoạch chuyên ngành và các quy hoạch khác có liên quan; phù hợp với số lượng, mật độ phương tiện kiểm định tại địa phương.
Theo cơ quan soạn thảo, việc bổ sung quy định trên để tránh tính trạng nơi thiếu nơi thừa đơn vị đăng kiểm. Đặc biệt, tránh việc cấp chấp thuận chủ trương xây dựng đơn vị đăng kiểm một cách tràn lan, vượt quá nhu cầu kiểm định xe của địa phương, gây lãng phí nguồn lực của xã hội.
Hiện cơ quan soạn thảo đã nhận được 51 góp ý, trong đó 33 ý kiến thống nhất hoàn toàn nội dung điều chỉnh của nghị định.
Về việc các địa phương đang xử đại án đăng kiểm, lãnh đạo Cục Đăng kiểm cho biết đang theo dõi rất kỹ diễn biến vụ việc và nhận thấy ở Hà Nội nhiều đăng kiểm viên được hưởng án treo, nhưng ở TP.HCM theo đề nghị của Viện Kiểm sát nhân dân hầu như không có đăng kiểm viên nào được đề nghị mức này.
Trường hợp toà án tuyên như đề nghị của Viện kiểm sát thì khu vực TP.HCM sẽ thiếu hụt nhiều đăng kiểm viên.
Vì vậy, Cục Đăng kiểm đã chủ động phối hợp với Sở GTVT Hà Nội và TPHCM làm việc với Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) và Cục Xe - Máy (Tổng cục Kỹ thuật, Bộ Quốc phòng) để chuẩn bị phương án tăng cường lực lượng trong tình huống xấu nhất, để đảm bảo duy trì hệ thống kiểm định phục vụ nhu cầu kiểm định chính đáng của người dân và doanh nghiệp.
“Hôm qua, Bộ Tổng tham mưu (Bộ Quốc phòng) có quyết định sẵn sàng điều động 60 đăng kiểm viên quân đội hỗ trợ. Cục Cảnh sát giao thông cũng đã chuẩn bị sẵn sàng”- lãnh đạo Cục Đăng kiểm cho hay.
Chỉ nên 'nới' trong một thời gian nhất định
Theo một chuyên gia trong lĩnh vực đăng kiểm, nghề đăng kiểm có tính chất đặc thù, để có đăng kiểm viên làm việc được đòi hỏi phải mất nhiều thời gian đào tạo, không thể có ngay được trong khoảng thời gian ngắn. Cụ thể, một đăng kiểm viên bậc cao (ký được các giấy tờ kiểm định) phải có thời gian đào tạo tối thiểu 9 năm, trong đó 5 năm học ở trường, 4 năm thực tập và làm việc ở các trung tâm đăng kiểm.
Vì vậy, theo vị chuyên gia việc đề xuất trên trong thời điểm hiện tại là phù hợp để bù đắp lượng đăng kiểm viên đang thiếu hụt và giúp các trung tâm đăng kiểm hoạt động liên tục để phục vụ nhu cầu của người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, quy định trên cần có lộ trình cụ thể, tức chỉ “nới” trong một đến hai năm.
“Về lâu dài chúng ta cần tiếp tục “đóng” lại để đảm bảo các đăng kiểm viên vi phạm hoạt động đăng kiểm phải bị rút giấy phép hành nghề, các trung tâm có nhân viên sai phạm phải đóng cửa như quy định hiện hành. Chứ chúng ta không thể nới quy định này liên tục được”- vị chuyên gia chia sẻ.
