Ngày 8-8, phiên toà xét xử đại án đăng kiểm tiếp tục với phần đối đáp của đại diện VKSND TP.HCM với 28 bị cáo thuộc nhóm cựu lãnh đạo Cục đăng kiểm Việt Nam, Phòng VAR, các bị cáo tại các trung tâm đăng kiểm do bị cáo Trần Lập Nghĩa làm chủ...
Tại phần luận tội, đại diện VKS đã đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Kỳ Hình 18-19 năm tù về tội nhận hối lộ và 5-6 năm tù về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Tổng hợp hình phạt đề nghị từ 23-25 năm tù.
Bào chữa cho bị cáo Trần Kỳ Hình, LS kiến nghị HĐXX xét lại toàn diện thiệt hại của vụ án và xem xét thân chủ của mình không phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Đối đáp lại, đại diện VKS xác định cáo trạng đã truy tố bị cáo Trần Kỳ Hình là đúng người, đúng tội.
VKS cho biết, trước và khi mới khởi tố, cũng như bị cáo Đặng Việt Hà (cựu Cục trưởng Cục đăng kiểm Việt Nam), bị cáo Hình không thừa nhận hành vi phạm tội. Quá trình điều tra, CQĐT đã nhận được rất nhiều đơn tố cáo của các giám đốc các TTĐK tố cáo bị cáo cùng bị cáo Đặng Việt Hà nhận tiền hối lộ. Sau đó, bị cáo Hình mới dần thừa nhận hành vi phạm tội nhưng khai báo nhỏ giọt và chỉ nhận tội một phần nếu có căn cứ.
VKS dẫn chứng, lời khai của bị cáo Đặng Việt Hà đã thừa nhận biết rõ hành vi tiêu cực xảy ra trong hệ thống đăng kiểm và biết hiện tượng này khi bị cáo chưa được bổ nhiệm là cục trưởng, tức giai đoạn bị cáo Trần Kỳ Hình làm cục trưởng.
Tuy lời khai không phải là chứng cứ duy nhất để kết tội, nhưng nhiều người ở nhiều địa phương cùng khai nhận nội dung giống nhau về việc phải chung chi tiền cho bị cáo Hình thì những lời khai đó lại trở thành chứng cứ.
Đối với tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, bị cáo Hình cho rằng chỉ vô tình nên ký sai. VKS xác định lại, tất cả những nội dung sai phạm của các cơ sở đóng tàu, hoán cải đều được các bị cáo liên quan xác nhận và chính bị cáo cũng thừa nhận có sai phạm. Có sự việc chủ các xưởng phải chung chi một khoản tiền rất lớn mới được cấp năng lực cho xưởng hoạt động.
VKS khẳng định, với vai trò người đứng đầu, được giao trọng trách quan trọng trong việc đảm bảo các xưởng được hoạt động đúng quy định, đảm bảo người dân, doanh nghiệp không bị làm khó, nhũng nhiễu và biết việc cấp thông báo năng lực xưởng, nhà nước không thu bất kỳ khoản phí nào. Do đó, việc bị cáo cho rằng mình không biết sai, việc cấp thông báo không sai mà chỉ là những sai sót nhỏ, là cố tình chối bỏ trách nhiệm.
Việc các chủ xưởng phải chung tiền cho đăng kiểm viên và đăng kiểm viên cũng bị khởi tố về tội nhận hối lộ; các đăng kiểm viên khai phải đưa tiền cho lãnh đạo phòng. Do chưa đủ căn cứ chứng minh có sự việc đưa tiền nên các cơ quan tố tụng đã không xử lý các bị cáo về tội danh khác, nặng hơn.
Tuy nhiên, CQĐT có đủ căn cứ xác định, 74 hồ sơ đã không đủ điều kiện cấp năng lực, nhưng bị cáo và các bị cáo khác trong nhóm đường thủy, đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đã đề xuất, soát xét, ký cấp thông báo năng lực cho các xưởng không đủ điều kiện. Trong đó, bị cáo Hình phải chịu trách nhiệm liên quan đến việc duyệt cấp thông báo năng lực cho 63 hồ sơ cơ sở đóng tàu không đủ điều kiện.
Theo VKS, việc xác định trách nhiệm cụ thể đối với bị cáo không chỉ vì bị cáo thừa nhận mà còn phải phù hợp với diễn biến hành vi tội phạm, phương thức tính tiền và chi tiền cho bị cáo và các bị cáo khác.
Việc bị cáo Hình chỉ thừa nhận một phần hành vi phạm tội của mình cũng là một trong những căn cứ để VKS đề xuất mức án. Dù VKS áp dụng cho bị cáo Hình tình tiết thành khẩn khai báo nhưng mức độ để xem xét, giảm nhẹ không thể bằng những bị cáo khác có thái độ khai báo thành khẩn và thể hiện sự ăn năn, hối cải cao hơn.
Sau khi VKS đối đáp, bị cáo Hình tự bào chữa và cho biết chỉ muốn thanh minh hoàn cảnh phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và mong HĐXX xem xét hoàn cảnh khách quan của hành vi phạm tội.
Trong đại án đăng kiểm, với cương vị là Cục trưởng Cục đăng kiểm, ông Trần Kỳ Hình khi phát hiện có sai phạm, tiêu cực đã không chấn chỉnh, xử lý mà nhận tiền hối lộ với tổng số tiền 7,1 tỉ đồng.
Bị cáo này còn có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ trong việc duyệt cấp thông báo năng lực cho 63 hồ sơ cơ sở đóng tàu không đủ điều kiện theo quy định.
